Dikkate Değer Blockchain Platformu NEO ve GAS Hakkında Bilinmesi Gerekenler
NEO sıklıkla Çin’in Ethereum’u olarak tarif edilen bir blockchain platformu. NEO da Ethereum benzeri bir token çıkarma ve merkeziyetsiz uygulamalar platformu ama önemli teknik farklılık ve avantajlara sahip.
NEO blockchain’i Çinli program geliştiricileri, işletmeler, finansal kuruluşlar ve hatta Çin devletiyle bir araya getirmek isteyen bir girişim. NEO tokenları ve merkeziyetsiz uygulamaları Ethereum’un yaptığı her şeyi yapabilirken rakibine ek olarak birden çok programlama dilinin kullanımına da olanak tanıyor.
NEO, Ethereum ve Bitcoin’den farklı olarak madenciliği yapılan bir kripto para birimi değil. Başlangıçta 100 milyon adet olarak planlandı, bu sayının yarısı hâlihazırda piyasada iken diğer yarısı NEO Vakfı tarafından geliştirme işlerini yönetmek için saklanıyor ve aralıklarla piyasaya sürülüyor.
Gene Ethereum ve Bitcoin’den farklı olarak NEO ağında işlem ücreti yok. Akıllı kontratlarda yakıt olarak GAS tokenları kullanılıyor ve bu GAS ücretleri NEO tutan kişilere veriliyor. NEO blok zincirine ne kadar çok varlık kaydedilirse, NEO tutanlar o kadar çok GAS kazanıyor. NEO coinleri diğer coinlerden farklı olarak sadece tam sayılar halinde transfer edilebiliyor. Yani 0,5 gibi küsuratlı miktarlarda NEO göndermek mümkün değil.
NEO yoluna 0.60 dolar değerlemeyle başlayıp 180 dolarları görmüş bir kripto para. Şu sıralar ise 40 dolar civarlarından işlem görüyor. Binance, Bittrex, Kucoin, Bitfinex gibi çeşitli borsalardan alınabiliyor ve ticareti yapılabiliyor. Binance gibi bazı borsalar tutulan NEO miktarına göre aylık olarak GAS ödemesi de yapıyor. Ayrıca NEO’yu kendi cüzdanı NEON Wallet’ta tutanlar da GAS alabiliyor.
Çoğu coin, blok zincirlerinin işlemler ve geçmişler konusunda anlaşma sağlamasını olanaklı hale getiren “Proof of Work” veya “Proof of Stake” konseptlerine dayanırken NEO bu konuda da farklılık gösteriyor. NEO “Delegated Byzantine Fault Tolerance” olarak adlandırılan bir konsensüs mekanizması kullanıyor ve bu sayede daha etkin bir ölçekleme ve güvenlik sağlıyor.
NEO marka ismi değişimine gitmeden önce Antshares ismini kullanıyordu ve bu süreç sonrası çok büyük bir popülarite ve ivme kazandı.
Akıllı Ekonomi
NEO’yu anlamada akıllı ekonomi kavramı önem taşıyor. Akıllı ekonomi dediğimiz zaman, sözleşmelerin koda yazıldığı ve otomatik olarak işleme geçebildiği bir ekonomik modelden bahsediyoruz.
Bu teknoloji şu anda bir banka veya geleneksel bir ekonomik kuruluş tarafından gerçekleştirilen herhangi bir işlemde kullanılabilmektedir. NEO blok zincirinde iş yapıldığında işlemler istenen seviyede saydamlık kazanmanın yanında uzlaşma-temelli ağ sayesinde güvenlik de kazanabiliyor. Akıllı ekonomide karşılıklı güven ihtiyacına gerek kalmıyor. Akıllı sözleşme şartlar gerçekleşmezse veya kötü niyet olursa diğer tarafın hakkını koruyor.
Sonuç olarak da işlemler daha adilce gerçekleşirken kültürel ve dilsel bariyerler kod sayesinde ortadan kaldırılabiliyor. NEO’nun akıllı ekonomisi sayesinde maliyetler de azalıyor.
NEO akıllı ekonomide tüm gerçek varlıklar merkeziyetsiz uygulamalar aracılığı ile dijitalleştirilebiliyor. Hisse senedi borsaları ve kiralama ajansları gibi kuruluşlar kullanımı pahalı olmadığından blokchain’den pek çok faydalar sağlayabiliyor. İşlem ücreti olmaması veya az olmasının yanında hızı da NEO’yu çekici bir platform haline getiriyor.
NEO Denkleminde GAS Nerede?
NEO’nun bir token’ı ve yakıtı olan GAS, NEO’ya yakın miktarlarda piyasaya sürüldü. GAS, yatırımcıları NEO tutmaya teşvik ediyor ve tutulan NEO miktarına ve zamana göre artıyor. GAS 2039 yılında 100 milyon adet üretilmiş olacak ve değeri NEO’nun yarısı ve üçte 1’i civarlarında seyrediyor; bölünebilirliğinden dolayı gelecekte NEO değerini aşması da olası.
Kazanç olarak faydasının yanında GAS, Ethereum ağının Ether’i gibi de çalışıyor. GAS NEO ağı üzerinde akıllı kontrat başlatmak veya başka merkeziyetsiz uygulamalar faaliyete geçirmek için bir zorunluluk olarak konumlanıyor. Ayrıca NEO küsuratlara bölünemezken GAS ve NEO sistemindeki diğer tokenlar bölünebiliyor.
Başlıca NEO Tokenları
NEO ağında çıkarılan ilk token Red-Pulse’tı. Red-Pulse batılılar için Çin’de pazar araştırmaları yapan Hong Kong merkezli bir şirket. ICO’ları öncesi de abonelik bazlı hizmetler sunan bir firma olarak faaliyet gösteren firmanın tokenları RPX kısaltmasına sahip.
Diğer önemli NEO tokenları arasında ise Ontology, DeepBrain Chain, Qlink, Trinity, Master Contract Token, Zeepin gibi projeleri örnek olarak gösterebiliriz. Bunlardan özellikle Ontology çok iyi bir çıkış yakalayıp geçtiğimiz aylarda 10 dolara kadar yükseliş kaydetmişti. NEO tokenları genellikle ilk olarak Kucoin borsasında listeleniyor. Ayrıca Switcheo gibi NEO’ya özel merkeziyetsiz borsa projeleri de son zamanlarda revaçta.
NEO’nun da Ethereum’un yaptığı gibi kendi ağında kendi ekonomisini oluşturması için gereken tek şey zaman ve özellikle Çin hükümetinin tavır ve tutumları NEO’nun kaderini belirleyecek gibi görünüyor. Kripto paralar arasında sürekli ilk 10’da olan NEO’nun kripto para piyasası ve özellikle de Bitcoin için tekrar olumlu rüzgarlar esmeye başlaması ve geçen senekine benzer bir boğa piyasasının tekrarlaması durumunda 200 dolar değerini geçebileceği tahmin ediliyor.
NEO hedeflediği gibi uzun vadede Çin ekonomisini blockchainle buluşturabilecek ve Ethereum’un yaptığı gibi dev bir sıçrama yapabilecek mi, bunu zaman gösterecek.