Hitler Dönemi: Nazi Almanya Ekonomisi

Almanya’da Naziler iktidara gelmeden önce ülke ekonomik ve diğer her açıdan büyük bir sorunla karşı karşıya kalmıştı. Nazilerin iktidara gelmesinin ardından Adolf Hitler’in uyguladığı farklı bir ekonomi modeli Almanya’yı o zamanlar süper güç haline getirmişti.
Gerçi bugün sağlam ekonomisiyle Almanya dünyanın hala en güçlü ekonomileri arasında yer alıyor.
Alman ekonomisinin günümüzde bu denli sağlam olmasının sebebi de bana kalırsa, Nazilerden miras kalan disiplindir. Almanya’ya gittiyseniz veya gidenlerden duyduysanız, hemen herkes onların ne kadar disiplinli çalıştığından bahsedecektir. Onlara geçmişten miras kalan bu disiplin kesinlikle bugün Alman ekonomik gücünün en temel sırrını oluşturuyor.
Nazilerden Önce Almanya Ekonomisi
Nazi dönemi Alman ekonomisine gelmeden evvel, öncesini düşünmek gerekiyor. Çünkü Almanya’nın içinde bulunduğu kötü ekonomik durum ülke içinde farklı ideolojilerin beslenerek, Hitler’in yükselişine temel hazırlayan en önemli sebep olarak karşımıza çıkıyor.
I. Dünya Savaşı’na ortam hazırlayın ekonomik sebepleri zaten biliyoruz. Bu savaşta en ağır yenilgiyi Almanya aldı. I. Dünya Savaşı’nda mağlup edilen Almanya, Versay Antlaşması’yla; değer verdiği Alsas-Loren bölgeleri başta olmak üzere topraklarının bir kısmını kaybetti. Anlaşmanın ağır koşulları sebebiyle bir süre savaşamayacak konuma gelen Almanya, yüksek bir savaş tazminatı ödemeyi de kabul etmişti.
Savaşın kaybedilmesi ve ağır koşullar Almanya’nın kendi içinde de sorunlar oluşturmaya başlamıştı. Elinden alınan kaynaklar ve ödemek zorunda olduğu tazminatlar, ülkeyi ve Alman halkını oldukça zor bir durumda bırakmıştı. Gıda ürünlerinin bulunamaması ve Alman Markı’nın değerini iyiden iyiye kaybetmesi, yaşam koşullarının ağırlaşması mevcut yönetime karşı halkı tahrik etmeye fazlasıyla yetiyordu.
Hiperenflasyon, Mark ve Güçlenen Aykırı İdeolojiler
Savaş sonrası Almanya tam bir kapanın içindeydi. Ülkenin altın stoklarına, alacak borçlarına ve maden kaynaklarına el konularak savaşamayacak duruma getirilmişti. Kaynakların kıtlığı ve gıda sıkıntısı halkı perişan etmişti. Borçlarını ödeyebilmek için çareyi daha fazla para basmakta bulan Almanya’da birkaç gün içinde enflasyon %29,500’e kadar çıkmıştı. 1923 yılında bir dolar karşılığında yaklaşık 4,7 trilyon mark almak mümkündü.
Alman halkı temel gıda ürünlerini alabilmek için yüzlerce milyar mark ödüyordu. Hatta ülkedeki durum öyle bir hal almıştı ki, sobada mark desteleri yakarak ısınmak daha ekonomik bir yoldu. 1 litrelik bir süt aynı yıllarda yaklaşık 26 milyar mark ödenerek alınıyor, insanlar çamaşır sepetlerinde para taşıyordu.
Ülke bu sıkıntılarla boğuşurken Naziler ilk kez 1924 yılında meclise girmeyi başardılar fakat istedikleri bu değildi. 1924 yılında Nazilerin meclise girmesiyle Adolf Hitler adından çok daha fazla bahsettirmiş ve alt sınıfta üne kavuşmuş, sempati toplamıştı.
Almanya’nın yapmaya çalıştığı bazı ekonomik adımlarla enflasyon 1926 yılında durdurulmaya çalışmış ve kısmen başarılı olunmuştur. Fakat, 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı, borçlarla boğuşan Alman ekonomisini tekrar olumsuz etkilemiş ve daha ağır şartları beraberinde getirmiştir. 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı, Almanya’da fabrikaların kapanmasına ve işsizlik sayısının hızla artışına neden olmuştur.
Üçüncü Reich: Kurtarıcı “Führer”

İşsizlere, gençlere ve alt sınıfa seslenen Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi lideri Adolf Hitler, meclisteki tüm partileri feshederek, sansürler, tutuklamalar ve kundaklamalar sonucunda nihayet kontrolü ele almış ve Almanya’da diktatörlüğünü ilan etmişti.
Hitler liderliğindeki Naziler iktidara geldiğinde ilk hedef ülkeyi çıkmaza sokan; bunalım, enflasyon ve işsizlikten kurtarmaktı. Sosyalizm ve milliyetçilik unsurlarının birleşimiyle ortaya çıkardığı yeni ekonomik modelle Hitler, öncelikle işsizliğe çözüm bulabilmek için tüm kadınların işten çıkarılmasını sağlamıştır. Kadınlardan boşalan çalışma alanlarına erkekler yerleştirilmiş ve bu yolla işsizlik oranı çok büyük ölçüde düşmüştür.
Sendikaların kapatılması ve işçi ödeneklerinin genel bütçeye aktarılmasıyla, grev ihtimali de ortadan kaldırılmıştır. İstihdam artışının hızlanması ekonomide iş gücü maliyetinin de düşmesi sebep olmuştur.
Diğer taraftan Nazi yönetimindeki Almanya’da siyasi muhalifler, tutuklular, evsizler, eşcinsellerin ve yahudilerin zorla çalıştırılarak, köle emeği olarak kullanıldığı da iddia edilmektedir.
Hitler liderliğindeki Nazilerin iktidara geldiği 1933 yılından itibaren Almanya ekonomisi üzerindeki gelişmeler ve Hitler’in izlediği ekonomi politikaları günümüzde dahi olağanüstü başarı olarak değerlendirilmektedir.
Başka bir konuya değinmek istiyorum Hitler döneminde öldürülen toplam yahudi sayısı asagı yukarı 5-6 milyon’dan bahsedılıyor yıl 1933 1945 arası şuan dünya daki yahudi nüfusu ise 12 milyon asagı yukarı Peki o dönemde katledilen yahudiler Nasıl tekrar dan türedi? Ve günümüzdeki mevcut olan nufusu nasıl yakaladılar hesaplar yapılıo tutuluyo rakamlar birbiriyle hiç örtüşmüyo ve deniliyoki naziler yahudileri toplama kamplarında diri diri yaktı ve bütün yahudiler katledildi, halbuki işin Aslı yine bir yahudi oyunu ozamanlar soguk kış sartları hawalar soguk insanlar yahudiler dahil kiliselere sıgındılar aclıkdan ölenler sogukdan ölenler savasda ölenler vs. Ölüler bir kac gün sonra kokmaya başladıkları için yakılmak için sobalara atılmış oluyo dolayısıyla insan yakma işi burdan ortaya cıkıyo ve bunu fırsat bilen yahudıler bunu aleyhlerine cevirip mazlumu oynayıp tazminat hakkı elde ettıler naziler yahudilerı katletti diye ve bunun hakkında bir sürü oscar ödüllü filmler cevırdıler bunlar hakkında sempozyum tıyatro kıtaplar vs. Günümüzde bakıyoruz plan tutmuşmu diye fevkalede! Sovyet ordusu savası galıp gelmeside yahudilerin ekmegine dahada yag sürülmüş oldu ve almanyayı ele gecirme planları ve osmanlı çöküşü cumhurıyet kurulması ittihatti terakki ve 1965 İsrail kurulması
Çocukken gördüm en son markı. Babam getirmişti bir deste. Daha da görmedim Euro patladı gitti.
Keyifle okudum. Sanıyorum benim gibi yorum yazan arkadaşlarında ilgisini çektiği için doğal olarak beklenti daha yüksek oldu. Hitler yıllarında alman emek cephesi, volkswagen bağlantısını bilmiyordum mesela araştırıp ek olarak onlarıda okudum. Baştan savma yazıldı yorumlarına katılmasamda yazının eksik olduğu ve o konularındanda en azından bahsedilmesi gerektiğini söylebilirim :)
Dönemi araştıracak arkadaşlar mutlaka Alman Emek Cephesi (DAF) konusunada baksınlar.
Volkswagen hakkında da birkaç cümle görmek güzel olurdu. Arkadaş gibi üstün körü yazılmış gibi yorumda bulunmayacağım ama eksiklikler var. Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi döneminde kurulan Volkswagen ve Alman Emek Cephesi (DAF) kesinlikle yazıda yer almalıydı.
Üstün körü yazılmış gibi geldi. Yazı güzel sorun şu hitler dönemi ekonomisi yerine daha çok hitler dönemi öncesi ekonomi anlatılmış. Başlık hitler dönemi yada nazi dönemi öncesi ekonomi olsa problem değil. Dönemle ilgili yazılması gereken çok şey var halbuki.
Dönemle ilgili kaynak önerebilir misiniz?
grev ihtimalinin ortadan kaldırılmasıyla ne olacağı malum. başarı yok zoraki yapılan şeyler hepsi. tabi hitlerin yoktan varolması asıl olağanüstü başarıdır.
Hitler 1932 ve 33 yılları arasındaki vaatlerinde ne dediyse onu yapmaya çalıştı. Yazıda askeri harcamalarla ilgili bilgi yok. Oysaki versailles anlaşmasıyla dizginlenmeye çalışan almanya da hitler askeri anlamda yeniden yapılanmaya tekrar çalışmıştır. Bu dönemki tekrar yapılanmanın 2. dünya savaşına ortam hazırladığını hatta ikinci dünya savaşına direkt hazırlık yapıldığını hesaba katarsak son derece önemli. Hitler başta rearmament (alman tekrar silahlanması – aufrüstung) yoluyla istihdamı artırmaya çalıştı. zaten döneme bakın orduya fazlaca yatırım ve para harcandı. Bu düşüncesi versailles anlaşması koşullarına uymuyordu ama vaatlerinde intikamda vardı. Tarihçi değilim çok birşey diyemem ama araştırır okurum 2. dünya savaşına versailles anlaşmasının neden olduğunu herkes söyler. Hitlerin yaptıklarına bakınca orduyu güçlendirme vs. çok da haksız oldukları söylenemez.
Kim akıl etti acaba para basmayı. Öyle böyle basma değil bu. Enflasyonla ilgili hiç unutmadığım örnek var. İkinci dünya savaşı sorası Macaristan’da yapmıştı aynını. Son hatırladığımda daha yeni sayılır 2008 yılı Zimbabve :)
Adolf Hitler kadınların çalışmasının Yahudi geleneği olduğunu düşündüğünden zamanla, birçok kadını iş hayatının dışında bıraktı. Sadece bu kadar değil genel anlamda dönemi araştırırsanız göreceksiniz Hitler kadınların eğitim olanaklarını kısıtlayıcı yasalar çıkarttı. Ari ırka ait gerçek kadınların evde kalmaları ve çocuklara bakması gerektiğini düşünüyordu. Ben burada işsizliğin önlenmesi adına bir başarı göremiyorum. Kadınlar şuanda çalışıyorlar kalksın biri bütün kadınların çalışma hakkını elinden alsın yerine de erkekleri istihdam etsin işsizlik oranı tabiki düşecektir çünkü sadece erkekler üzerinden birhesaplama yapılması gerekir. Şimdide Almanya ekonomisi iyi kadınlarda çalışıyor.. hastalıklı düşünceler hastalıklı politikalar.
bu yaklaşımla değerlendirmen yanlış. eğer doğru anlıyorsam
erkek hegemonyası olarak düşünmen elinin altındaki yerine tarihi biraz daha araştırsaydın.
“HİTLERİN ŞİRRET KADINLARI” / WENDY LOWER
bu kitabı okumanı tavsiye ediyorum. nazi kadınların neler yaptığını görebilirsin.
Arkadaşın dediğini yanlış anlamışsın. Yeri gelmişken ek olarak Hitler Alman ırkına mensup (aryan ırk) annelere madalya dağıtımı da yapıyordu. Yani adamın derdi Aryan ırk dışında olan herkesle, sakatlarla ve özellikle yahudilerle.
Çalıştırılan köleler daha doğrusu onların “köle” dedikleri Polonyalı yahudilerdi. Engelleri bile çalıştırmış olabilir böyle ekonomi kurtarılacağına herkes ölsün. Avrupalı devletler yaşadıkları sorunlardan ders çıkarıp tekrar aynı hataları yapmıyorlar. Bizde böyle değil. Sorun çıkaracağını bile bile adım atmıyoruz.