KFC Endeksi Nedir?
KFC Endeksi, adını uluslararası bir fast food zinciri olan Kentucky Fried Chicken’dan (KFC) alan ve Afrika ülkelerinde döviz kurlarını karşılaştırarak satın alma paritesini ölçmeye yarayan gayriresmi bir ölçektir.
KFC Endeski yapı olarak Big Mac Endeksi model alınmıştır fakat bu endeksin en önemli farkı yalnızca Afrika’ya odaklanmasıdır. Çünkü McDonald’s Afrika’da o kadar aktif değildir. Öte yandan KFC ise Afrika kıtası üzerinde neredeyse 20 ülkede şubeleri bulunan bir restoran zinciridir.
KFC Endeksi tüm Afrika kıtasında piyasa araştırmaları yapan Sagaci Araştırma Şirketi (Sagaci Research) tarafından Afrika ülkelerinin paralarının değerlerinin “en doğru şekilde belirlenmesi” amacıyla gayriresmi olarak geliştirilmiştir ve endeks, devletlerin döviz kuru oranlarını aynı miktardaki bir ürünün her iki ülkedeki satın alma fiyatını eşitleyecek şekilde ayarlamasına dayanan Satın alma Gücü Paritesi (SAGP) teorisine dayanır. Bu teori özelinde, bu aynı miktardaki ürün, KFC’nin yalnızca Afrika ülkelerinde bulunan ürünü olan 12/15 parçalık kovasına dayanır.
KFC Endeksi Afrika dışında ayrıca ABD, Fransa, İspanya ve Birleşik Krallık’ı da kapsar. Örneğin KFC’nin orijinal 12 parçalık kovası Ocak 2016’da ABD’de 20.50 dolar iken Nambiya’da döviz kuruna oranladığımızda yalnızca 13.40 dolar idi. Yani bu endekse göre Namibia doları o aralar %33 daha az değerliydi.
Fakat unutulmaması gerekir ki, Big Mac Endeksinde olduğu gibi KFC endeksi de Satın alma gücü paritesini %100 doğru hesaplama amacıyla yaratılmış bir endeks değildir. Enflasyon, yemek tercihleri, sosyoekonomik sınıflandırmalar, rekabet seviyeleri ve yerel masraflar (reklam masrafları, ürün fiyatları ve vergiler) gibi etmenler nedeniyle sınırlı bir ölçektir. Tüm Afrika kıtasında görebileceğimiz şekilde sürekli dalgalanan uçucu bir döviz piyasası, gelişmekte olan ekonomilerin doğasında bulunan bir olgudur. Döviz uçuculuğu nedeniyle bu araştırma 1-3 ay gibi kısa aralıklarla dahi tekrarlansa çok farklı değerler gözlemlenebilir.
Ek olarak, Sagaci Araştırma Şirketi’nin hazırladığı raporlarda borsadaki döviz kurları da hesaba katılmaktadır.
