17 Ağustos Marmara Depremi’nin Ekonomiye Etkisi
17 Ağustos 1999’da Marmara genelinde etkili olan deprem nedeniyle on binlerce vatandaşımızı kaybettik.
17 Ağustos 1999’da Marmara’da yaşanan deprem, Türkiye ekonomisini de önemli ölçüde etkiledi. Marmara’da petrol rafinerileri, petrokimya tesisleri ve sanayi gibi pek çok iş kolunun yer alıyor olması ve kamu ekonomisine önemli kaynak sağlaması nedeniyle bölgenin varlığı ülkemiz için oldukça önemli.
Türkiye’de nüfus yoğunluğu bakımından önemli olan Marmara Bölgesinde gerçekleşen deprem, 1999 yılında Türkiye nüfusunun %23’ü kapsayan İstanbul, Düzce, Bolu, Bursa, Yalova, Kocaeli ve Sakarya illerinde etkili oldu. 1999’da bu 7 ilin Gayri Safi Milli Hasıla (GSMH) içindeki payı %35’ti. Depremin en çok zarara uğrattığı Sakarya, Yalova ve Kocaeli’nin GSMH içindeki payı da %7 idi.
Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın verilerine göre depremin medyana geldiği 1999 yılında Marmara Bölgesi’nin toplam ihracatı 17 milyar 912 milyon dolardı. Bu rakam 1999 yılında Türkiye’nin toplam ihracatının %67,3’üne denk geliyordu.
Marmara Depremi’nin ülkemize maliyeti TÜSİAD’a göre 17 milyar dolar, o zamanlar Devlet Planlama Teşkilatı olan şimdiki Kalkınma Bakanlığı’na göre 15–19 milyar dolar, Dünya Bankası’na göre de 12–17 milyar dolar olarak açıklanmıştı. Hatta yıllar sonra deprem, 2001 ekonomik krizini de tetikleyen nedenler arasında yer aldı ve etkisi sürmeye devam etti.
Bugün Marmara Depremi’nin 17. Yıldönümü, depremde hayatını kaybedenleri anıyor ve unutamadığınız o kötü günü hatırlıyoruz. Fakat bölgede yaşayan insanlar ve ülkemiz için tehlike hala devam ediyor.
Rasathane Müdürü Prof. Özener’in “Bir gün Marmara’da büyük bir deprem olacak, büyüklüğü 7’nin üzerinde olacak ama bunun ne zaman gerçekleşeceğini maalesef bilemiyoruz. Bu bir doğa olayı, bunu engelleme şansımız yok” açıklamasının üzerinden yalnızca birkaç saat geçti.
Türkiye’nin nüfus bakımından en kalabalık bölgesi olan Marmara Bölgesi’nde 7 ya da daha üzerinde deprem olacağı bekleniyor. 2015 yılı verilerine göre de Marmara Bölgesi’nde 23 milyondan fazla kişi yaşıyor. Bölge geneli özellikle de bölgede yer alan İstanbul, en büyük sanayi, ticaret ve turizm faaliyetleriyle de ülkemiz için önem arz ediyor.
Beklenen büyük depremin ülkeye maliyeti olası senaryolara göre 50 milyar dolar olarak hesaplansa da meydana gelecek depremin etkilerinin çok daha büyük olacağını öngörmek çok zor değil.
