49 Centlik Kahvenin 3 Milyon Dolarlık Bedeli Var
Bazı zamanlarda şahit oluyoruz, dev şirketler akla hayale sığamayacak ilginç durumlar karşısında yüksek meblağlarla tazminat cezaları ödemek zorunda kalıyor. Büyük şirketlerin bu kadar yüksek tazminat ödemelerinin sebebi ne olabilir? Bu sorunun cevabını öğrenelim.
Size 2011 yılında bir belgesele konu olan tazminat hikayesini anlatacağım.
Yıl 1992, Stella Liebeck adında 79 yaşındaki kadın ABD’nin New Mexico eyaletinde ünlü hızlı yiyecek zinciri Mc Donald’s restoranlarından birine gidiyor ve kendisine kahve sipariş ediyor. Kahveyi kucağına döken yaşlı kadın yaralanıyor ve üçüncü derece yanık teşhisiyle yaklaşık 8 gün hastanede tedavi altına alınıyor.
Buraya kadar her şey normal. Restorana gidiyorsunuz ve üzerinize kendiniz kahve döküyorsunuz, burada suçlu yok gibi görünüyor. Muhtemelen restorandan sırf bu nedenden dolayı davacı olmayı aklınızdan bile geçirmiyorsunuz ya da ben geçirmezdim.
Hikayeye döneyim, yaşlı kadın defalarca ameliyat geçiyor ve bu operasyonların tümüne yaklaşık 10.000 dolar para harcıyor. Mc Donalds’a yazdığı mektupta tedavi masraflarının şirket tarafından karşılanmasını talep ediyor. Bunun karşılığında şirket yalnızca 800 dolar ödeme yapıyor.
Stella Liebeck, Mc Donalds’dan davacı olmaya karar veriyor.
Liebeck’in avukatı, Mc Donalds’ın kahveleri 82-88 derece aralığında servis ettiğini ve bu sıcaklığın 2 saniye gibi kısa bir sürede üçüncü derece yanığa neden olacağını ve bu sebeple kahvelerin 60 dereceden yüksek sıcaklıkta servis edilmemesi gerektiği savunmasını mahkemeye sunuyor.
Mc Donalds ise müşteriler tarafından kahvelerin daha sıcak kalması istendiğini öne sürerek, yaşlı kadının dikkatsiz davrandığından dolayı suçlu olduğu savunmasını yapıyor.
Mahkeme jürisi davacı kadını yüzde 20 kusurlu bulurken, Mc Donalds’ı yüzde 80 kusurlu buluyor.
Stella Liebeck, açtığı tazminat davasını kazanıyor. Mahkeme tarafından Mc Donalds, 2.700.000 dolar cezai tazminat ödemeye çarptırılıyor. Daha sonra bu ceza Mc Donalds’ın iki günlük kahve satış gelirinin tespitiyle 640.000 dolara indiriliyor. Sonuç itibariyle Liebeck; yaklaşık 49 cent ödeyip, kucağına döktüğü kahve karşılığında 640.000 dolar tazminat alıyor.
Hikaye ilginç ama Mc Donalds böylesine basit bir durum için neden bu kadar yüksek tazminat ödemek zorunda kaldı?
Mc Donalds dava edildi çünkü, kusurluydu ve kahvenin sıcak olabileceği konusunda müşterisini uyarmamıştı.
Mc Donalds yüksek tazminatı ödedi çünkü, böylesine büyük bir şirketin diğer şirketlere örnek olması gerekiyordu.
En nihayetinde Mc Donalds artık müşterilerini uyarıyor. Kahve bardaklarının üzerinde “Dikkat sıcaktır” uyarısına yer veriyor. İşte bu nedenlerden dolayı dev şirketler çoğu zaman çok daha yüksek tazminat davalarıyla karşı karşıya kalıyorlar.
Bahsettiğim olay HBO’da Hot Coffee adlı belgesele de konu oldu. Günün sonunda izleyecek ilginç bir şey arıyorsanız, tavsiye edebilirim.
