Bernard Madoff’un Ponzi Skandalı Mini-Dizi Oldu
Bernard Madoff’un gerçekleştirdiği ve dünya tarihinin en büyük dolandırıcılığını konu alan Madoff dizisi, ABC News muhabiri Brian Ross’un The Madoff Chronicles kitabı ve konuyla alakalı diğer haberlerden yola çıkılarak hazırlandı ve geçtiğimiz Şubat ayında Amerika Birleşik Devletler’de ABC kanalında yayınlandı.
5 bölümlük dizi, 2008 ve 2009’da medyada sıklıkla yer alan, elektronik hisse senedi borsası NASDAQ başkanlıkları yapmış Bernie Madoff’un milyarlarca doları yok etme hikayesini ve bunun eşi, çocukları, kendisi, yatırımcıları ve medya üzerindeki etkilerini konu alıyor. Dizide özellikle Oscarlı aktör Richard Dreyfuss’un performansı göz kamaştırıyor.
İki gece ve iki bölüm şeklinde yayınlanan mini dizi Madoff’un ilk iki bölümünün 14 milyon, şimdiye kadar yayınlanan dört bölümünün ise 26 milyon kişi tarafından izlendiği tahmin ediliyor.
The Madoff kadrosunda şu isimler var: Richard Dreyfuss (Bernie Madoff); Blythe Danner (Ruth Madoff); Tom Lipinski (Mark Madoff); Danny Defarrari (Andrew Madoff); Peter Scolari (Peter Madoff), Erin Cummings (Eleanor Squillari); Michael Rispoli (Frank DiPascali); ve Frank Whaley (Harry Markopolos). Ayrıca, Charles Grodin ve Lewis Black oyuncu kadrosunda olan diğer isimler arasında yer alıyor.
ABD tarihin en büyük mali dolandırıcısı Bernard Madoff
Bir dönem NASDAQ borsasında icra yönetim kurulu başkanı olarak da görev alan Madoff, ABD tarihinin en büyük finansal dolandırıcısı olarak biliniyor. Şimdilerde herkes onu dolandırıcı kimliğiyle hatırlasa da Madoff bir zamanlar borsacı, yatırım danışmanı ve finansör olarak tanınıyordu.
Bernard Madoff ponzi şemasını ustalıkla kullanarak yatırımcılarının yaklaşık 65 milyar dolarını yok etmiş ama ortaya çıkan ekonomik krizle yatırımcıların paralarını istemeleri ve oğullarından birinin durumu fark edip FBI’ı olaya dahil etmesiyle bu büyük skandal ortaya çıkmıştı. Olaydan sonra intihar eden yatırımcılar olmuş, Bernard Madoff 150 yıl hapis cezası almış ve yaşananları kaldıramayan oğlu da intihar etmişti.
71 yaşında hapse giren Bernard Madoff hakkında metresi tarafından yazılan “Madoff’un Diğer Sırrı: Aşk, Para, Bernie ve Ben” adlı bir kitap da yayınlanmıştı. Bernard Madoff şu anda Atlanta sınırları içerisinde yer alan ve zamanında Ponzi Oyunu dolandırıcılığına adını veren Charles Ponzi’nin de geçmişte yatmış olduğu bir federal cezaevinde tutuklu bulunuyor.
Ponzi Oyunu ya da Ponzi Düzeni
Ponzi Oyunu veya Ponzi Düzeni olarak bilinen dolandırıcılık yöntemi tarihte ilk kez bu sisteme adını da veren Charles Ponzi tarafından 1920 senesinde kullanıldı.
Ponzi Oyunu bir çeşit saadet zincirine de benziyor. Örneğin bir ülke ekonomisinde normal koşullarda faiz oranı %2 ise, Ponzi oyununu kuran kişi %10 veya benzeri daha yüksek seviyede faiz oranı verdiğini belirterek yatırımcılar kazanmaya çalışıyor. Birikimlerini daha yüksek faiz oranlarıyla değerlendirmeyi seçen yatırımcılar Ponzi oyununa bilerek ya da bilmeyerek dahil oluyor.
Ponzi oyununun kurucusu da sonraki yatırımcılardan gelen paralarla vaadettiği ödemeyi yapıyor. Bu oyunun kurgulandığı ülkede ekonomik durum istikrarlı olduğu sürece hem yatırımcılar hem de oyun kurucusu para kazanmaya devam ediyor. Ülkedeki ekonomik istikrar bozulduğunda ise oyun da bozuluyor. Tıpkı Bernard Madoff’un oyununu bozan ekonomik krizin patlak vermesi gibi.
Ponzi oyununu ve Bernard Madoff’un bu oyunu kurgulayarak hapis cezası almasına kadar uzanan hayat hikayesini Madoff dizisinden izleyebilirsiniz.
Konuya benzer olarak, bir bankanın batmasıyla sonuçlanan dolandırıcılık vakası Barings Bank Olayına veya tarihin en büyük finans piyasaları dolandırıcılığına adı karışan en meşhur dört ismin hikayelerine ya da 1963 yılında tarihinden en büyük tren soygunu gerçekleştirerek işlediği suçu girişime çeviren Ronald Biggs’in hikayesine de göz atabilirsiniz.