Dev Pazar Çin’de Yatırım ve İş Fırsatları
Çin, son yıllarda popülaritesini artırarak yabancı yatırım ve yatırımcılar için güvenli bir liman haline geldi. Aslında bu durum uzun yıllardır devam ediyor. 1,38 milyar kişiden fazla nüfusa sahip olan ülkede, yabancı şirket ve yatırımcıların Çin’de yatırım yapıyor olması çok da şaşırtıcı değil.
Asıl şaşırtıcı olan Batılıların Çin’e yatırım yapmaya devam ederken, kendi ülkelerine Çin’den gelen yatırımları tamamen engelliyor olmalarıdır. Çin Korkusu nedeniyle birçok Çinli yatırımcı ve şirketin çeşitli bahanelerle yatırım yapması Batı tarafında sınırlandırılıyor. En basit haliyle Çinlilerin İzlanda’dan arsa alma girişimleri bile, Çin’in Kuzey Atlantik’te toprak sahibi olacağı gerekçesiyle engelleniyor. Sadece bu açıdan bile değerlendirildiğinde Çin’in gerçekten de yedi düvele korku salabilen büyük bir potansiyeli olduğunu görmemiz mümkün hale geliyor.
Çin’de mevcut pazarın hala cazip olması, hammadde bolluğu ve ucuz iş gücü ülkeyi dünya ticaretinin merkezi haline getirmiş durumda. Şu anda Çin, dünyanın en büyük ikinci ekonomisi konumunda yer alıyor. Satın alma gücü paritesine göre GSYİH cinsinden baktığımızda da dünyanın en büyük ekonomisi olarak karşımıza çıkıyor.
Bu nedenle önemli bir yatırım getirisi elde etmek isteyen her yatırımcı günümüzde mutlaka Çin’de iş ya da yatırım yapma fikrini mutlaka düşenmelidir.
İçindekiler
Çin’de Yatırım ve İş Fırsatları
Çin’de en büyük yatırım fırsatlarından biri internettir. İstatistiklere göre dünyadaki internet kullanıcılarının %21’ini Çinliler oluşuyor. Dünya Bankası verilerine göre de Çin’de nüfusun %45,8’i internete erişebiliyor.
Çinli internet kullanıcıları özel olmayı ve yenilikleri seviyor. Örneğin, Çinli şirket Tencent Holdings Limited, WeChat uygulamasıyla ABD tabanlı büyük rakiplerinin tümünü geride bırakmayı başardı. Kısa zamanda ABD kökenli mesajlaşma uygulamalarını geçerek, Çin’de en popüler mesajlaşma uygulaması oldu. WeChat, görüntülü ve yazılı mesajlaşma, ödeme gönderme ayrıca da Twitter benzeri yenilikleri tek platformda birleştirdi. WeChat’in yenilik ve işlevselliği Çin’de Twitter ve WhatsApp uygulamalarının geride kalmasına neden oldu.
Çin, internet şirketleri ve bu sektördeki girişimler için gerçekten büyük ve üzerinde düşünülmesi gereken potansiyeli oldukça yüksek bir pazar.
Çin’de bir diğer önemli yatırım fırsatları arasında gayrimenkul piyasası yer alıyor. Geçen yıllarda ülkenin Pekin, Şangay, Shenzhen ve Guangzhou gibi kıyı da yer alan mega kentlerinde konut fiyatlarında muazzam bir artış yaşandı. Sadece geçtiğimiz yıl içinde, ülkede 10’a yakın şehirde konut fiyatları %23 arttı.
Dünyanın en kalabalık ülkesi Çin’in barındırdığı 1,38 milyar kişi de birçok çeşitli iş fırsatlarını düşünmeye zorluyor fakat bu dev pazara ‘ne götürsek satılır’ mantığıyla kesinlikle yaklaşılmaması gerekiyor. Örneğin, Çinlilerin büyük kısmının herhangi bir ürünü görmeden satın alma alışkanlığının olmadığı biliniyor.
Pazarı Türkiye ile karşılaştıracak olursak, bize nazaran Çin’de ekmek yeme alışkanlığı yok oysa biz daha çok ekmek tüketiyoruz, hatta ekmek bizim için vazgeçilemez bir şey. Diğer yandan ortak noktalarımız da var, Çinlilerde en az bizim kadar alışverişlerinde pazarlık yapmayı seviyorlar.
Tüm bunlardan anlamamız gereken şey, ortak yanlarımız olsa da farklıyız. Bu nedenle Çin’de herhangi bir iş için kolları sıvamadan önce onların kültürünü ve tüketim alışkanlıklarını mutlaka bilmek, incelemek gerekiyor.
Çin’de Yatırım Yapmanın Avantajları
Dünyanın en büyük ekonomilerinden birinde yatırım yapıyorsanız her zaman çeşitli avantajlarınız olur. Çin yabancı yatırımlar açısından hala cazip bir ülke, Çin’in şu anda küresel yabancı yatırımlar bazında en çok yatırım alan ülkeler arasında 2. sırada olması da bu durumu açıkça gösteriyor.
Çin, tasarruf oranlarının en yüksek olduğu ülkeler arasında yer alıyor. Ülkede düşük tüketim, yüksek tasarruf ön plana çıkıyor. Diğer yandan ülke serbest piyasa ekonomisi için her geçen gün çok daha fazla çaba sarf ediyor. Çin ekonomisi gelecek vaat etmeye devam ederken, yatırımcılar mevcut potansiyelden bugün yararlanarak büyük avantaj elde edebilirler.
İş fırsatları olarak düşünürsek ülkedeki ucuz iş gücü faktörünü de not etmek gerekiyor.
Çin’de Yatırım ve İş Riskleri
Çin, dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olması nedeniyle kötü bir performansla küresel ekonomiyi etkileyebilecek bir güce de sahiptir. Ne var ki bir süredir Çin, ekonomik yavaşlamanın ortasında yer alıyor.
Temmuz ayında Çin ithalatı yıl süresince yıllık %12,5 düştü. İhracatı da %4,4 azaldı. Diğer yandan ülkenin GSYİH büyümesi de son birkaç yıldır düşüyor. Ayrıca, analistler Çin’in yüksek borçlarına da dikkat çekiyorlar.
Shanghai Endeksi (SSEC) son bir yıl içinde %20 oranında değer kaybetti. Sene başında imalat sanayi rakamlarının beklenenden kötü çıkması sonucunda Çin borsaları tepe taklak gelmişti.
Çin’e Yatırım Yapan Şirketlerden Apple ve Starbucks
Çin pazarına büyük önem veren ve yatırımlarına devam eden dünyanın önemli şirketlerinden Apple Inc. ve Starbucks Çin’de yatırım yapanlar arasında yer alıyor.
İlk Apple Store’u 2008 yılında açarak Çin pazarına giriş yapan teknoloji devi Apple, o yıldan günümüze kadar 30’dan fazla yeni mağaza açtı. Son yıllarda Apple’ın Çin’e yaptığı yatırımlarda da büyük artış yaşanıyor. Şirket en son internet üzerinden taksi hizmeti veren Uber benzeri Didi Chuxing’e 1 milyar dolar yatırım yapmıştı. Apple’ın üst düzey yöneticisi Tim Cook, Çin’in internet devleri Tencent ve Alibaba’nın da destek verdiği Didi Chuxing’e yatırımı hakkında, Apple ve Didi Chuxing’in ileride işbirliği yapabilecekleri birçok fırsat olduğu yorumunu yapmıştı.
Apple, Çin’de sadece yatırımlarına hız vermiyor, Çin’i önemsediğini de her fırsatta yerele de göstermeye çalışıyor. Örneğin, Çin’de 2014 yılında yaşanan bir deprem sonrası Apple, Çinli depremzedelere 1.6 milyon dolar bağışlamıştı. Şirketin benzeri bağışları hem Çin’e önemini hem de pazara ilgisini ve hatta gelecekteki planlarına dair bir şeyler görmemize yetiyor.
Diğer yandan dünyanın en büyük kahve şirketlerinden Starbucks’da 1999 yılından bu yana girdiği Çin pazarına büyük ilgi göstermeye devam ediyor. Şirketinin üst düzey yöneticisi Howard Schultz, Çin’de gelecek beş yıl içinde 500 yeni Starbucks mağazası açmayı planladıklarını duyurmuştu.
Her yatırım ve neredeyse her iş fırsatı çeşitli riskleri beraberinde getirilebilir. Çin’de son yıllarda bir miktar risk görünüyor olsa da ülkenin mevcut durumu yatırım ve iş fırsatları için hala oldukça iyi görünüyor.