İngiliz Kraliyet Ailesi’nin gelirleri nereden geliyor?
21. yüzyıldayız ama dünyanın en gelişmiş ülkelerinden biri olan İngiltere’de hala monarşi varlığını sürdürüyor. Sadece bizim gibi başka ülkelerde yaşayanlar değil, monarşinin varlığını sürdüğü İngiltere’de de azımsanmayacak bir kitle bu durumu uzunca bir süredir sorguluyor.
Dünyanın başka bir gelişmiş ülkesi olan Fransa’da son kral 16. Louis başı kesilerek öldürüldü. Fransa halkı, krallığı 1971’de tamamen yıktı.
Ne var ki, 2016 yılında olmamıza rağmen Londra’da hala Kraliçe tahtında oturmaya devam edebiliyor. O gittiğinde tahtta hala soyundan gelen biri oturmaya devam edecek.
İngiltere, parlamentonun yetkileri ve üstlüğünün yüksek, monarşinin sembolik olarak var olduğu bir ülke. Parlamentonun üstülüğü monarşinin ise gerilediği yöntemin yapısı, yıllardır yan yana varlığını sürdürmeye devam ediyor.
İngiltere’de kraliyetin ülke yönetimindeki rolü sembolik. Yani, kraliyet devletin simgesi olarak kalmaya devam ediyor, fakat yürütme yetkisini bir hükümete bırakıyor. Hükümetin de halk tarafından seçilmiş bir millet meclisinin kararlarına uymaya zorunlu olması İngiltere kamuoyunda ve yönetiminde sorun yaratmıyor.
Belirli bir kitle kraliyetin varlığını sorgulamaya devam ederken, daha büyük bir çoğunluk kraliyeti değer olarak görüyor ve bu değerin korunmaya devam etmesi gerektiğini düşünüyor. Bu komik durum da kraliyetin varlığını sürdürmeye devam etmesini sağlıyor.
Kraliyet ailesi devletten ne kadar maaş alıyor?
Kraliyet ailesi devletten maaş alıyor. Ailenin elde ettiği en önemli gelir kaynaklarının başında vergi mükelleflerinin devlete ödediği vergiler geliyor.
İngiltere her yıl devletin başındaki kişi olan Kraliçe için hazineden belirli tutarda bir fon ayırıyor. Ayrılan fonun büyük bir kısmı, Kraliçe ve Kraliyet Ailesi için çalışanlara maaş olarak ödeniyor. Geri kalansa Kraliçe’nin maaşı oluyor.
Elbette Kraliyet Ailesi ve Kraliçe’nin gelirleri yalnızca hazineden aldıklarıyla sınırlı değil. Kraliyet Ailesi büyük varlıklara sahip ve bu varlıklardan da gelir elde ediyor. Örneğin bu varlıklar arasında dünyanın bilinen önemli alışveriş adreslerinden Regent Street bulunuyor. Bunun dışında 19 km uzunluğunda kumsal, Kraliyet Parkları, ülkenin sahil şeridinin büyük bir kısmını içeren kraliyet arazisi ve diğer tarım arazileri de Kraliyet için gelir getiren önemli kaynaklar arasında yer alıyor.
Kraliyet Ailesi’nin dünya çapında sahip olduğu gayrimenkullerin kiraları da önemli bir gelir kaynağı.
Kraliyet Ailesi’nin sahip olduğu varlık portföyü oldukça geniş fakat varlıklar arasında Aile’nin geliri olarak kabul görmeyen taşınmazlarda var. Örneğin, Buckingham Sarayı, Balmoral Kalesi ve Windsor Sarayı bu varlık arasında değerlendirilmiyor çünkü bu varlıklar Kraliçe’nin kendine ait özel mülkleri arasında sayılıyor.
1991 – 2002 yılları arasında 77 milyon, 2008 – 2009 yılları arasında ise 38 milyon sterlin gelir elde eden Kraliyet Ailesi, günümüzde devlet maaşı ve varlıklarıyla ortalama 34 milyon sterlin gelir elde ediyor.
Kraliyet ailesi harcamalarına dikkat etmeye çalışıyor
Kraliyet ailesi harcamalar başta olmak üzere birçok konuda daha dikkatli yaşamaya gayret gösteriyor. Örneğin, Kraliçe II. Elizabeth‘in siyaset başta olmak üzere tartışmalara yol açabilecek konularda her zaman yorumsuz kaldığı biliniyor.
Vergi mükelleflerine ters düşmemek için ailenin hayır kurumlarına da bağışlar yaptığı ve hayır işleriyle ilgilendiği basında sıkça yer alıyor. Sürekli göz önünde olan Kraliyet Ailesi’nin bazı üyeleri, seks skandalları ve uygunsuz davranışları nedeniyle bazı zamanlar halkın tepkisini çekiyor olsa da aile üyeleri genellikle yaşamlarına özen göstermeye çalışıyorlar.
Hayır işi ve bağışlara rağmen, vergi mükelleflerinin cebinden çıkarak ödenen devasa boyuttaki kraliyet harcamaları çoğu zaman tepki görünüyor. Mesela, en son Kate Middleton ve Prens William’ın 620 milyon sterline mal olan düğünleri İngiliz kamuoyunda sorgulanmış ve tartışılmıştı.
2014 yılında İngiliz Parlamentosu’nun Kamu Hesapları Komitesi Kraliyet Ailesine harcamalarını azaltması konusunda uyarıda bulunmuştu. Ayrıca 2012 yılında likidite krizi yaşayan İngiltere, 2015 yılı sonuna kadar tasarruf önlemleri çerçevesinde Kraliçe’nin maaşını dondurma kararı da almıştı.
Kraliyet ailesi İngiltere ekonomisini nasıl etkiliyor?
Uluslararası marka değerlendirme kuruluşu Brand Finance tarafından Kraliyet ailesinin marka değeri 2012 yılında 42 milyar dolarak olarak değerlendirilmiş ve aynı yıl aile, İngiltere’nin en değerli markası olarak tescillenmişti. Kraliçe II. Elizabeth’in taç giyişinin 60. yıl dönümüne denk gelen tarihte yapılacak tören ve kutlamaların İngiltere ekonomisine 4 milyar dolar ek gelir sağlayabileceği de hesaplanmıştı.
Kraliyet ailesinin harcamaları doğrudan İngiltere ekonomisini olumsuz etkiliyor fakat Kraliyetin varlığı da ülke ekonomisini kısmen olumlu etkilemeyi başarıyor.