İran ile Fransız Total firması ilk büyük enerji anlaşmasına yaklaştı

İran, ekonomik yaptırımların ardından sonraki süreçte Batı ile ilk büyük enerji anlaşmasına yakın.

İran petrol ve doğal gaz endüstrisi milyarlarca dolarlık Batı yatırımı almak üzere. Anlaşma gerçekleşirse, bu yıl başlarında yaptırımlar kaldırıldıktan sonraki ilk anlaşma olmuş olacak. İran’da önemli bir geçmişi olan Fransız enerji şirketi Total anlaşmanın bugünlerde gerçekleşebileceğini duyurdu.

Total CEO’su, CEO Patrick Pouyanné, CNN’e “İran’da ilgilendiğimiz bazı yatırımlar var ve anlaşmanın olup olmayacağı yakında belli olacak. İran’la uzun süre sonra anlaşmaya imzalayan ilk Batılı firma olmaktan mutlu oluruz” şeklinde açıklama yaptı.

Ocak’ta yaptırımların kalkması ile ülkenin petrol üretimi artmıştı. Bu yıl şimdiye kadar, İran petrol üretimini günlük 900,000 varilden 3,7 milyon varile çıkardı. İran’ın yakın gelecekteki hedefi bu sayıyı 4 milyona çıkarıp sektörde daha önemli bir oyuncu haline gelmek. İran dünyanın belli olan petrol rezervlerinin yüzde 9’una ve doğal gaz yataklarının da yaklaşık olarak yüzde 20’sine sahip.

İran ambargolar nedeniyle yıllarca bu potansiyelini kullanamamıştı. Ülke, beş yıl içinde sadece enerji sektöründe 185 milyar dolarlık yatırım almayı planlarken yaptırımların kaldırılmasından sonra da yabancı yatırımı çekme çabalarında sorunlar yaşanmıştı.

ABD’nin İran üzerinde çoğu Amerikan firmasının yatırımlarını engelleyen ve hala yürürlükte olan kısıtlamaları var. Avrupa ülkelerinin de Amerikan Doları merkezli finansman konusunda süregelen tereddütleri mevcut.

ABD dışındaki bazı bankalar yaptırımlar kalkmadan yapılan ambargo ihlalleri sebebiyle Amerikan hükümeti tarafından milyon dolarlık cezalar almıştı. Amerikan petrol firmalarının aksine ülkedeki geçmişi 90’ların başına dayanan Total’in İran’la anlaşma imzalama konusunda kısıtlaması yok.

Haberlere göre Fransız firması, Çinli CNPC ve İranlı Petropars ile İran’ın Katar ile paylaştığı dünyanın en büyük gaz yatağı olan dev bir Güney-Pers sahası geliştirme konusunda ortaklığı sonuçlandırmaya yakın.

Önümüzdeki günlerde netleşebilecek anlaşmanın boyutunun 2-5 milyar dolar arası olduğu konusunda farklı tahminler var.