İskoçya Tarihi ve 18 Eylül Bağımsızlık Referandumu

Bağımsızlık kararı alan ve 18 Eylül’de referanduma gidecek olan İskoçyalılar tarihi günü bekliyor.

İskoçlar, 18 Eylül’de yapacakları referandumla ya İngiltere’ye bağlı kalacaklar ya da bağımsız olacaklar. İskoçya’nın İngiltere’den ayrılmasının İskoç ekonomisini olumsuz yönde etkileyeceğini savunanların yanında bağımsızlıktan sonra ekonomi sorununun yaşanmayacağını düşünenler de var.

İskoçya’nın Tarihi ve Şimdi Ne Olacak Sorusu?

1296: İskoçya’nın işgali

Kral Edward I’in kontrolündeki İngiliz ordusu İskoçya’yı işgal etti. İskoçyalı asiller İngiltere’deki hapishanelere gönderildi ve Edinburgh Kalesi ele geçirildi. İngiliz parlamentosu İskoçları yönetmeye ve bölgeden vergi toplamaya başladı. Edward İngiltere’yi 1272’den 1307’ye kadar yönetti. Edward, krallığı sırasında Galler’i de işgal ederek İngiltere’ye kattı.

1297: İsyan

William Wallace, İngiliz işgaline karşı isyan başlattı ve Stirling Köprüsü Muharebesi’ni kazandı. Wallace’ın mızrakçılardan oluşan küçük ordusu İngiltere’nin çok daha güçlü olan zırhlı şövalyelerini yendi. Wallace daha sonra yakalanarak ihanet suçlamasından asıldı ve ardından vücudu dört parçaya bölündü.

1314: Bannockburn Savaşı

İskoçya kralı Robert the Bruce ve ordusu Edward II kontrolündeki İngiliz ordusunu Bannockburn Savaşı’nda yenerek gayrı resmi bağımsızlığını ilan etti. İngiltere, İskoçya’nın bağımsızlığını ya da Robert the Bruce’un krallığını tanımadı.

1320: Arbroath Bildirgesi

Arbroath Bildirgesi İskoçya’nın bağımsız bir devlet olduğunu ilan ettiği beyannamedir. Bildirge Papa John XXII’ye gönderildi ve Papa’dan İskoçya’nın bağımsızlığını tanıması istendi.

“En azından 100 kadarımız yaşadığı sürece hiç bir surette İngiliz egemenliği altına girmeyeceğiz… Hiç bir görkem, zenginlik ya da onur için değil, sadece özgürlüğümüz için savaştığımız bir gerçektir. Özgürlük hiç bir dürüst adamın canını vermeden vazgeçeceği bir değer değildir.”

1707: Birleşme Yasası

Birleşme Yasası İskoçya’yı Birleşik Krallık’ın bir parçası haline getirdi. Böylece İskoçya ve İngiltere’nin ayrı parlamentoları feshedildi ve Londra’daki Westminster’da tek bir parlamento kuruldu. Bunu gerçekleştirmek için ilk defa iki taraftan da yeterli destek bulunmuştu. Parlamento ilk kez 1707’nin Ekim ayında toplandı.

1934: İskoçya Ulusal Partisi’nin (SNP) kuruluşu

İskoçya Ulusal Partisi (SNP) Ulusal Parti ve İskoçya Partisi’nin birleşiminden ortaya çıktı. İskoçya Ulusal Partisi İskoçya’nın bağımsızlığını hedefleyen bir sosyal demokrat parti olduğundan birleşmenin başında partinin seçim siyasetine mi yoksa kültürel amaçlara mı odaklanması gerektiği konusunda anlaşmazlıklar yaşandı.

1975: Kuzey Denizi petrolü atılımı

Kuzey Denizi’nde ilk petrol üretimi 1975 yılında başladı. Bugün İngiltere Avrupa Birliği’nin en büyük petrol üreticisi ve en büyük ikinci doğal gaz üreticisi konumunda bulunuyor. Petrol üretimi 1980’lerin ortalarında ve 1990’ların sonunda artışlar gördü ancak yaşlanan rezervuar ve altyapıdan dolayı üretimde bir süredir azalma kaydediliyor. ABD merkezli Enerji Enfermasyon İdaresi’ne (EIA) göre İngiltere 2013’te günde 800,000 varil ham petrol üretti.

1997: Gücün devri

İskoçyalılar referandumla farklı bir İskoçya Parlamentosu’nun kurulması kararını verdiler. Referandum yüzde 74’lük bir destekle kabul edildi

1999: İskoçya Parlamentosu’nun geri dönüşü

İskoçya Parlamentosu kuruldu. Böylece İngiliz bakanlardan İskoç bakanlara bir güç transferi yaşandı. İskoçya Parlamentosu’nun ilk toplantısında en yaşlı üye Winnie Ewing toplantıyı şu cümleyle açtı: “25 Mart 1707’de dağılan İskoçya Parlamentosu bu vesileyle tekrar toplanmıştır.”

2007: İskoçya Ulusal Partisi (SNP)

Uzun bir süredir bağımsızlığı savunan İskoçya Ulusal Partisi üçüncü İskoçya Parlamentosu seçimlerinde azınlık hükümeti kurmayı başardı. Parti, geleneksel olarak İskoçya’da güçlü bir varlığı olan İşçi Partisi’nin zayıflığından istifade etti.

2011: İskoçya referandumu

İskoçya Ulusal Partisi (SNP) 4. İskoçya Parlamentosu seçimlerinde mecliste çoğunluğu kazandı. SNP 2011’de 5 yıl içinde bağımsızlık için referandum yapacağını belirtti. SNP ülkenin tüm enerji kaynaklarını kullanmasını sağlayacak olan bağımsızlığın İskoçya’ya ekonomisini geliştirmek için bir araç olacağını ifade etti. İskoçya’nın şu anki lideri Alex Salmond ise 2012’de bağımsızlık referandumunun 2014’te yapılacağını duyurdu.

2013: İskoçya’nın Geleceği

İskoçya Hükümeti bağımsızlıkla ilgili detaylı bir rapor olan İskoçya’nın Geleceği’ni çıkardı. Raporda İskoçya bağımsız olduğunda ilk başta atılması gereken adımlar ve bağımsız bir İskoçya’nın nasıl görüneceği belirtiliyor.

2014: Şimdi ne olacak?

İskoçya’nın bağımsızlığıyla ilgili referandum 18 Eylül’de yapılacak. Seçmenlere sorulacak soru hazır: “İskoçya bağımsız bir ülke olmalı mı?” İskoçya hükümetine göre referandumda “evet” çıkarsa İskoçya’nın İngiltere’den resmi olarak ayrılması 2016’nın Mart ayında gerçekleşecek.

Peki, siz İskoçya’nın bağımsızlık kararı ve referandumu konusunda ne düşünüyorsunuz? Bize yazın.

2014: İskoçya İngiltere’den Ayrıldı Mı?

İskoçya’da yapılan referanduma katılım oranının yüzde 84.5 olduğu açıklandı. Bağımsızlık isteyenlerin sayısı yüzde 44.6 da kalırken, Birleşik Krallık’a bağlı kalmayı isteyenlerin oyları yüzde 55,4 oldu. Kısacası İskoçya, Birleşik Krallık’ta kalmaya devam edecek.