Otomatik Milyoner’in Yazarı David Bach: Bütçe Yapmayı Bırakın, Kendinize Ödeme Yapın
Ekonomik kaygılardan uzak, başarılı bir finansal geleceğe giden yolun ilk adımı birikim yapmaktan geçiyor.
Birçok finans uzmanına göre birikimlerinizi artırmak ve finansal durumunuzu düzene sokmak için bütçe yapmanız mutlak suretle şart.
Fakat, birçok insana göre, bütçe yapmak berbat bir uğraş. Hatta sinir bozucu ve saç baş yoldurucu dahi olabiliyor. Üstüne üstülük bütçe işi sadece bütçeyi oluşturmakla da bitmiyor; bir de o bütçeye harfi harfine uymanız gerekiyor.
Bütçe Yapmak Bu Kadar Önemliyse Neden Bu Kadar Zahmetli?
Finans uzmanı, yazar ve milyoner David Bach‘ın bu konu hakkında yaptığı açıklamada, “Çünkü bütçe yapmak hiç eğlenceli değil, ayrıca sizin lehinize değil aleyhinize çalışıyorlar” diyor.
Bach, listeleri altüst eden Otomatik Milyoner adlı çoksatan kitabında bütçe yapmayı “geleceği garantiye almak için bugünü heba etmek” olarak tanımlıyor ve devam ediyor; “Evet, insanın üstüne verdiği sorumluluk hissi takdir edilesi. Fakat şöyle bir sorun var; bütçe yapmak insan doğasına aykırı bir eylem.”
Bach’a göre bütçe yapmak, aynı diyet yapma gibi bir “yoksun bırakma” eylemi. Her ne kadar sağlıklı yaşamak gibi güzel ve haklı bir nedeniniz olsa da karbonhidratı ve şekeri kestiğinizde canınız bu maddeleri içeren her şeyi daha çok çekmeye başlıyor. Bu nedenden dolayı diyet yapmaya başlayan insanların önemli bir çoğunluğu çok kısa bir sürede başladıkları yere geri dönüp “başarısız” oluyorlar.
Kendinize sürekli giyeceğe veya sevdiğiniz yiyeceğe para harcamamanız gerektiği yönünde telkin vermek aynı diyetteyken dondurma veya simit yememek için kendinizi zorlamak gibi bir şey. Bach’a göre insanlar nasıl kalori hesabı yapmaktan bir süre sonra bıkıyorlarsa kuruş hesabı yapmaktan da bıkıyorlar.
“Kendinize Ödeme Yapmak, Bütçe Yapmaktan Daha Çok İşe Yarayan Bir Yöntem”
David Bach’ın bütçe yerine kullanılmasını önerdiği yöntem ise alışık olduğumuzun çok dışında. “Bütçelerinizi alıp çöpe atın” ve “bütçe yapmak yerine kendinize ödeme yapın” diyen Bach, bunun daha çok işe yarayan bir yöntem olduğunu söylüyor.
Peki, bu ne anlama geliyor?
Maaşınızı aldığınız zaman her şeyden önce kendinize ödeme yapın. Örneğin bireysel emeklilik priminize, yatırımlarınıza ve birikimlerinize para yatırın. Bunları yaptıktan sonra kira, faturalar, sigorta primleri ve araba taksiti gibi zorunlu ödemelerinizi yapabilirsiniz. Geriye kalan parayla da istediğinizi yapmakta özgürsünüz.
Bu, bütçe yapmanın tam tersi bir yöntem ama bütçeden daha çok işe yaradığı kesin.
Bach’a göre birçok insanın bir bütçeye ihtiyaç duyduğunu düşünmesinin altında nereye ne kadar para gideceğinin kaydını tutmak yatıyor; yani insanlar kendilerine değil başkalarına para ödemeye öncelik verip kalan ‘artıklarla’ yetiniyorlar. Halbuki insanın önce kendisine ödeme yapması her şeyi iyi yönde değiştirecek bir uygulama.
Kendiniz İçin Ne Kadar Ödeme Yapmalısınız?
Bach’a göre geliriniz üzerinden bir yüzde belirlemek yerine kendinize saat hesabı para ödemeli ve her gün bir saatlik kazancınızı kendinize ödeme olarak ayırmalısınız.
Diyelim ki yılda 50,000 TL para kazanıyorsunuz. Bu haftada 1,000 TL, – haftada 40 saat çalıştığınızı varsayarsak da saatte 25 TL ediyor. Yani kendinize günlük en az 25 TL ödeme yapmalısınız. Bu parayı da yalnızca birikim hesabına yatırmayın; bireysel emeklilik gibi avantajlı ve uzun vadede çok az çabayla büyütebileceğiniz kullanışlı yatırım araçlarını kullanın.
Ayrıca, eğer saat değil yüzde hesabı ile birikim yapacağım diyorsanız da Bach’a göre kenara ayıracağınız paranın, tüm kazancınızın %10’u civarında olması gerekiyor.