Finansal Okuryazarlık Nedir, Neden Önemlidir?

İlk kez 1990’lı yılların ortalarında, finansal okuryazarlık ve finansal eğitim kavramları, dünyadaki birçok ülke için kilit öneme sahip bir öncelik olarak anılmaya başladı.

Şimdilerde “finansal okuryazarlık” kavramını pek çok yerde sıklıkla duyuyor olabilirsiniz. Peki ama finansal okuryazarlık nedir ve neden önemlidir? İşte finansal okuryazarlık hakkında bilmeniz gerekenler.

Finansal Okuryazarlık Nedir?

Finansal okuryazarlık, finansal kararları sorumlu ve doğru bir şekilde almak için gerekli bilgi ve becerilere sahip olmayı ifade eden bir kavramdır.

Finansal okuryazarlık, kişisel finans ve para yönetiminin temellerini bilmeyi ve anlamayı gerektirir. Bununla beraber, kişisel finans ve para yönetiminin günlük finansal yaşamda aktif olarak uygulanabilmesi de oldukça önemlidir.

Söz gelimi, finansal okuryazar olunabilmesi için sadece bilgi sahibi olmak yetmez. Bu bilgilerin finansal zorlukların üstesinden gelmek ve finansal hedeflere ulaşmak için sorumlu ve doğru bir şekilde sürekli uygulanıp kullanılması gerekir.

Finansal Okuryazarlık Neden Önemlidir?

Para ve ekonominin günlük yaşamımızda hayati bir rol oynadığı düşünüldüğünde, herkesin finansal okuryazarlık konusunda en azından temel bilgilere sahip olması önemlidir.

Yuva kurma, yeni bir ev satın ya da araba satın alma ve emeklilik gibi durumlar göz önüne alındığında, hayatımızın finansal öneme sahip kararlarla dolu olduğunu söyleyebiliriz.

Bu noktada da insanların aldıkları ya da alacakları finansal kararlar konusunda bilgi ve beceri sahibi olmaları ve bu kararların olası sonuçlarıyla nasıl başa çıkacaklarını bilmeleri son derece önemlidir. Bu da ancak finansal okuryazarlıkla mümkün olabilmektedir.

Bu nedenle finansal okuryazarlık, insanların doğru finansal kararlar alabilmeleri, refaha ve finansal hedeflerine ulaşabilmeleri ve her birinin bir bütün olarak toplumun finansal sağlığına katkıda bulunabilmeleri için önemlidir.

Finansal Okuryazarlığın Avantajları Nelerdir?

Finansal okuryazarlık, her bireyin ihtiyaç duyduğu temel bir yaşam becerisidir. Ekonomi, kişisel finans ve para yönetiminin temellerini anlamanıza ve bu kavramları günlük yaşamınızda uygulamanıza yardımcı olur.

Peki, finansal okuryazar olmak hangi avantajları sağlar? İşte finansal okuryazarlığın en büyük avantajları ve finansal okuryazarlık sayesinde yapabilecekleriniz:

• Finansal kararlarınızı doğru bir şekilde değerlendirebilirsiniz. Küçük alışverişlerden büyük yatırımlara kadar her şey bu kararlara dahildir.
• Temel para yönetimi becerileri kazanabilirsiniz. Paranızı doğru bir şekilde yönetmeye başlayarak finansal hedeflerinize ulaşabilirsiniz.
• Türkiye ya da dünya ekonomisi, faiz oranları, ipotekler ve krediler gibi finansal konuları anlayabilir, yorumlar yapabilir ve bu konulardaki bakış açınızı genişletebilirsiniz.
• Tüm yatırım araçlarını tanıyabilir ve paranızı nasıl değerlendirmeniz gerektiği hususunda emin kararlar alabilirsiniz.
• Finansal olarak istikrarlı kalmak ve yaşamanız boyunca finansal özgürlüğe sahip olabilirsiniz.

Son olarak, tüm bu bilgi ve becerileri elde ederek bilgili ve sorumlu bir vatandaş olarak topluma katılabilirsiniz. Aile üyelerinizi ya da çevrenizi bilinçlendirerek finansal okuryazarlığın yaygınlaşmasını sağlayabilirsiniz.

Finansal Okuryazarlığa Nereden Başlamak Gerekir?

Finansal okuryazarlık konusunda kendi bilgi ve becerilerinizi geliştirebilirsiniz. Ayrıca, şehrinizdeki finansal okuryazarlık eğitimlerine katılabilir, kitaplar okuyabilir ya da Konupara gibi ücretsiz kişisel finans kaynaklarından yararlanabilirsiniz.

Finansal okuryazarlığın temellerini oluşturan sekiz ana konu bulunur. Bu konuları inceleyebilir, bilgi ve becerilerinizin zayıf olduğunu düşündüğünüz konular üzerine yoğunlaşabilirsiniz. Böylece bir yerlerden başlamış olursunuz. (Bu arada, bilgi seviyenizi ölçebileceğiniz 20 soruluk bir finansal okuryazarlık testi için ilgili bağlantıya gidebilirsiniz.)

Finansal okuryazarlık için bilgi ve becerilere sahip olmanız gereken konular:

Bütçe. Günlük para yönetimiyle ilgili sorunları anlama bilgi ve becerilerinizi temsil eder. Gelir, gider ve aylık ödemeler gibi kavramları içerir.

Birikim. Yatırım ve birikim yapabilmek için ihtiyaç duyduğunuz bilgi ve becerilerdir. Bu, mevduat hesapları, faiz, menkul kıymetler gibi yatırım araçlarına konu kavramları anlayıp pratikte uygulayabilmeniz anlamına gelir.

İstek ve İhtiyaç Yönetimi. Gıda, barınma ve ulaşım gibi olmazsa olmaz ihtiyaçlarınızı anlama ve karşılayabilme becerinizdir. Başarılı olmak için, istek-ihtiyaç ayrımını anlamanız önemlidir. Bugün bakkaliye için yaptığınız harcama ihtiyaçtır, ancak çalışır durumdaki akıllı telefonunuzu bir üst modeliyle değiştirmek muhtemelen ihtiyaç değil, bir istek olacaktır.

Bankacılık. Hesaplarınızın yönetiminin ince ayrıntılarını ifade eder. Bu, hesaplarınızı, nasıl çalıştıklarını ve geçerli masrafları veya şartları anlayabilmeniz gerektiği anlamına gelir.

Sigorta. Sağlık sigortası, yaşam sigortası ya da hırsızlık sigortası gibi ürünleri anlamayı gerektirir. Sigortalarda muafiyetler ve kapsam seviyeleri, üzerinde durulması gereken konular arasında yer alır.

Borç Yönetimi. Kredi alma, kredi kartı kullanma ve borçlarınızı kontrol altında tutma becerinizdir. Gerekli şartlar, masraflar ve faiz oranları borç yönetimi konusuna dahildir.

Kredi Yönetimi. Kredi notunuzu iyi bir seviyede tutma bilgi ve becerileri gerektirir. Mesela kredi notunuz düşmüşse bu sorunla nasıl başa çıkmanız gerektiğini bilmelisiniz.

Emeklilik. Genel olarak bütçe ve tasarruf gibi yukarıdaki konuların birçoğunu içerir, özellikle bireysel emeklilik gibi daha spesifik araçları da anlamanızı gerektirir.