Kredi notu öğrenme işlemi nasıl yapılır? [Basit Anlatım]

Kredi notu öğrenme işlemi Findeks veya bankalar aracılığıyla yapılabilmektedir. Kredi notu, Kredi Kayıt Bürosu tarafından hesaplanan ve bireylerin geçmiş dönem finansal hareketlerini inceleyerek 0 – 1900 aralığında not veren finansal puanlama sistemidir.

Kredi notu, bireylerin kredi ve kredi kartı gibi finansal ürünlere başvuruları sırasında kontrol edilir. Bireylerin kredi notu eşsiz bir referans niteliğine sahiptir ve bir nevi kefil görevi de görür. Bu açıdan son derece önemlidir.

Kredi notu nasıl öğrenilir?

Kredi notu öğrenme işlemi; Kredi Kayıt Bürosu (KBB) servisi Findeks veya bankalar aracılığıyla yapılabilmektedir. İki farklı seçenekte de fiyat değişiklikleri bulunabilir ve kredi notu belirli bir fiyat karşılığında sorgulanabilir. Şu anda güncel sorgulama ücreti 4 Türk lirası civarındadır.

Findeks’ten kredi notu öğrenme

KKB servisi Findeks üzerinden kredi notu sorgulaması yapmak için findeks.com web sitesine üye olmak gerekir. Bu siteye üye olmak ücretsizdir. T.C. kimlik numarası, kişisel kimlik bilgileri ve aktif bir cep telefonu numarasıyla üyelik kolayca gerçekleştirilebiliyor.

Adımlar halinde şu şekilde öğrenilir:

• Findeks’ten üyelik oluşturulur,
• Üyelik sırasında verilen cep telefonuna gelen doğrulama kodu ekrana girilir,
• Açılan sayfada kredi notu sorgulama sekmesine girilir,
• Ödeme ekranında bireyin tercihine göre kredi kartı veya banka hesabından ücret tahsil edilir,
• Ücret tahsilinin ardından birey ekranda kredi notu raporuna ulaşır ve aynı zamanda cep telefonuna SMS ile kredi notunun kaç olduğu gönderilir.

Not tekrar sorgulanmadığı takdirde Findeks üyeliğinden ücret alınmaz. Findeks üyeliği kapatılmak istenirse, Findeks çağrı merkezi (444 4 552) numarasından üyelik iptali yapılabilir.

Bankalardan kredi notu öğrenme

Akbank, İş Bankası ve DenizBank gibi birçok bankadan da kredi notu öğrenilebilir. Bankalar aracılığıyla kredi notu öğrenilmek isteniyorsa ilgili bankanın internet şubesinde yer alan “Krediler” menüsünden “Kredi Risk Raporu” ve “Kredi Notu” seçeneklerinden öğrenme işlemi gerçekleştirilebilir. Böyle bir durumda sorgu ücreti bireyin bankaya ait kredi kartı ve mevduat hesabından tahsil edilir.

Kredi notu nasıl hesaplanır?

Bireylerin tüm finansal hareketleri kayıt altına alınır. Borçları zamanında ödeme, az borçluluk gibi olumlu durumlar kredi puanını yükseltirken; borçları geç ödeme, mevcut kredi ve kredi kartı borçları gibi olumsuz durumlar kredi puanını düşürür.

Kredi notları çok farklı algoritmalarla hesaplanmaktadır. Kredi notuna etkilediği bilinen ve açıklanan resmi faktörler ve hesaplamaya etkileri şu şekildedir:

Etki %30 – Şahsi kredi ve kredi kartı ödeme düzeni. Kredi notunu büyük oranda etkileyen en önemli faktör bireylerin kredi, kredi kartı ve kredili mevduat hesabı gibi benzeri ürünleri kullanımıyla oluşan borçlarını ödeme düzenidir. Bu ürünlere tam vaktin yapılan düzenli ödemeler kredi puanlarına %30 oranında olumlu bir etkide bulunurken, düzensiz ödemeler aynı oranda olumsuz bir etkide bulunur.

Etki %25 – Bankalardaki varlıklar ve borçlar. Bireylerin bankalarda kayıt altına alınan mevcut borçlarının yüksek oluşu riski ortaya çıkardığından dolayı kredi notu üzerinde olumsuz bir etki yaratırken; yatırım fonları, mevduat hesabında yer alan birikimler ise %25 oranında olumlu bir etki yaratır.

Etki %20 – Henüz açılan krediler. Henüz açılmış kredi, kredi kartı ve kredili mevduat gibi kredi ürünleri bireyin ödeme performansı doğru bir şekilde analiz edilemediğinden dolayı %20 oranında olumlu olmayan bir etki yaratır.

Etki %15 – Kredi kullanımlarındaki yoğunluk. Bireyin mevcut kredi kartı limit kullanımı ve eğer mevcutsa açılmış kredilerinin ödenmemiş taksitleri de dahil olmak üzere tüm kredi ürünlerindeki kullanım yoğunlunun yüksek olması kredi notunda %15 oranında olumsuz olarak yansır.

Etki %10 – Bilinmeyen. Kredi notuna etki eden dört faktörü açıkça biliyor olsak da bildiğimiz bu faktörler puan hesaplamasında yalnızca %90’lık dilimi oluşturuyor. Geriye kalan %10 faktörü açıklanmadığından dolayı bilinmiyor.

Kredi notu kaç olmalıdır?

İyi bir finansal geçmişe sahip olan bireylerin kredi notu yüksek olurken, kötü bir finansal geçmişe sahip bireylerin ise kredi notu düşük olur. Herhangi bir finansal ürüne başvuru yapıldığında olumlu sonuçlar alınmak isteniyorsa not 1500 ve üzerinde olmalıdır.

Bireyin sahip olabileceği en yüksek not 1900’dür. 0 – 1499 aralığın kredi notuna sahip bir birey riskli olarak kabul edilir ve not bu aralıkta ne kadar düşük seviyede olursa güven o kadar düşük olur. Bu aralıkta nota sahip bir birey kredi ve kredi kartı başvurularında olumsuz cevaplarla karşılaşabilir.

Kredi notu 1500 – 1900 aralığında olan bireye güven yüksektir ve sahip olduğu not iyi olarak kabul edilir. Başvuruları çoğu zaman olumlu sonuçlanır.

Bu konuyla ilgili detayları kredi notu kaç olmalıdır başlıklı yayında bulabilirsiniz.

Kredi notunu yükseltmek için ne yapmak gerekir?

Kredi notu düzenli olarak belirli zaman dilimlerinde güncellenir. Düşen bir kredi notunu yükseltmek mümkündür. Çok düşük olan kredi notlarının yükselebilmesi için 7-8 aylık bir süreye ihtiyaç vardır. Bu süre zarfında bireyin kredi ve kredi kartı gibi kredi ürünlerine düzenli ödemeler yapması gerekir. Aynı zamanda bireyin mevcut borçlarını azaltması ve mümkünse bankalardaki varlıklarını artırmaları puanın yükselmesinde avantaj sağlar.

Kredi notunu artırmak isteyen bireylerin yazıda üst sıralarda belirtilen hesaplama faktörlerine dikkat etmesi gerekmektedir. Notları etkileyen faktörlere dikkat etmeye başlanılan ikinci ayda notlarda gözle görülür bir yükseliş yaşanacaktır.