ABD’li Teknoloji Şirketlerine Yönelik Artan Baskılar Yatırımcılar için Ne Anlama Geliyor?
ABD’li teknoloji şirketleri bu ay da artan baskılar altında kalmaya devam etti. Otoriter politikacılar Facebook (NASDAQ: FB), Amazon (NASDAQ: AMZN), Google (NASDAQ: GOOG) ve kendi politik çıkarları için önde gelen dev şirketlere daha fazla baskı yapmayı sürdürüyor.
Teknoloji şirketlerine yönelik artan bu baskılar hem teknoloji piyasası hem de bireysel özgürlükler için büyük bir tehdit oluşturuyor.
Geçtiğimiz hafta ABD Başkanı Donald Trump, Twitter’da (NYSE: TWTR) yaptığı bir paylaşımla şaşkınlığa neden oldu. Trump Google’ın haber arama motorunun muhafazakar sonuçlar yerine liberal sonuçları ön plana çıkardığını iddia ederek, “Bu daha sonra ilgilenmemiz gereken çok ciddi bir durum.” şeklinde bir tweet paylaştı.
Yine geçtiğimiz hafta Bloomberg News ile gerçekleştirdiği bir mülakatta Trump, “Alphabet (Google), Amazon, Facebook… bunun ya da şunun bölünmesi hakkında yorum yapmayacağım. Ancak bildiğiniz gibi birçok kişi bu üçünün ciddi bir antitröst sorunu olduğunu düşünüyor. Lakin yorum yapmayacağım.” açıklamasında bulundu.
Ardından bu hafta, politik yelpazenin diğer tarafında, ABD’li Senatör Bernie Sanders, şirketlerin çalışanlarına sağladığı gıda fişleri ve diğer düşük gelir imkanlarına vergi getirilmesini öneren bir yasa tasarısı tanıttı. Sanders’ın hedefinde çok çalışanlı şirketler bulunuyor.
Ancak bu fatura, tabii ki, Jeff Bezos’un Amazon’una. Ayrıca bu, uzun bir süredir Trump’ın baskısı altında olan bir şirkete açıkça yapılan bir başka saldırı. Hatırlatmak gerekirse daha önce Trump Amazon’u ve CEO’su Bezos’u vergi kaçakçılığıyla suçlamış, şirketin ABD Posta Servisi ile yaptığı nakliye anlaşmasının incelenmesini emretmişti.
Tüm bunlar, bu hafta, Twitter CEO’su Jack Dorsey ve Facebook COO’su Sheryl Sandberg de dahil olmak üzere, ABD’nin önde gelen teknoloji yöneticilerini, sansür ve bir takım siyasi meseleler üzerinde yoğunlaştırmak üzere kongre oturumlarına zemin hazırladı.
Gerçekleşen oturumlarda sert eleştirilere maruz kalan iki şirketin siyasi manipülasyonlara karşı aldıkları önlemler sorgulandı. Aldıkları önlemler hakkında paylaşımda bulunan Sandberg ve Dorsey kongreyi ikna etmekte başarılı olamadı. Zira kongre üyeleri iki şirketin aldıkları önlemlerin yeterli olmayacağı gerekçesiyle sosyal medya platformlarına karşı yeni düzenlemeler getireceklerinin sinyalini verdi.
Öte yandan, kongre üyelerinin davetine karşın oturuma katılmayacağını açıklayan Google yöneticisi Larry Page için Dorsey ve Sandberg’ün hemen yanında ayrılan koltuk oturum boyunca boş kaldı.
Amerika’nın ateşli siyasi çatışmalarının ortasında kalan teknoloji şirketleri, görünüşe göre, yeni bir savaş alanına dönüşüyor. Politikacılar ve politik aktivistler, bu şirketlerin muazzam bir güç taşıdıklarının farkına varıyor ve şimdi bu gücü kendi çıkarları için kullanmaya çalışıyor.
Bu manevraların birçoğu ve altta yatan öneriler, istenildiği gibi gerçekleştirildikleri takdirde ABD ekonomisi için korkunç sonuçlar doğuracak kadar radikal. Temel bir ekonomi anlayışına sahip olan herkes bunların ne ifade ettiğini anlayabilir.
ABD’nin şirketlere “el atılması” gerektiğini düşünen bir başkanı var! Bu, hiç şüphesiz Milton Friedman’ı mezarında ters döndürecek bir fikir. Ayrıca bu sadece piyasaları şok etmeyi garantilemekle kalmayacağı gibi, aynı zamanda ABD dışındaki rakip teknoloji şirketlerini de güçlendirecektir.
Bu gündemin en uç noktasında, yatırımcıların ABD’li teknoloji şirketlerine artık biraz temkinli yaklaşması gerekiyor. Zira bu hareketler, teknoloji şirketlerinin zarara uğramasına neden olmaya başladı.
Facebook hisseleri, kongre oturumları sonrasında perşembe günü yüzde 3.2 düşüş yaşadı. Twitter aynı günde yüzde 5.5 oranında geriledi. Oturumu pas geçen Google, yüzde 2.2 oranında düşüş yaşadı.
Baskılar sürdükçe ve düzenlemeler yaklaştıkça daha fazla satış bekleyebiliriz.