Benjamin Graham Tipi Yatırım: Spekülasyona Karşı Yatırımcılık

Günümüzde modern hisse senedi yatırımcılığının gurusu kabul edilen biri varsa yüksek olasılıkla Benjamin Graham buna en yakın kişidir. Değer yatırımının babası olarak kabul edilen Graham, Warren Buffett dahil olmak üzere Charlie Munger, Peter Lynch ve John Templeton gibi günümüzün en başarılı yatırımcılarına ilham veren kişi oldu.

Benjamin Graham İngiltere’de dünyaya gelmesine karşın çok genç yaşta ABD’nin New York şehrine taşındı. 20 yaşında Columbia Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra, kariyerine Wall Street’te başladı. Kariyerinin başlangıç yıllarında parasının çoğunu 1929’da borsada hisselerin aniden düştüğü dönemde kaybetti ama ilerleyen yıllarda analizci olarak saygın bir statü elde etti.

Graham 1934 yılında David Dodd’la birlikte Security Analysis ve Intelligent Investor (Akıllı Yatırımcı) isimli kitapları yazdı. Akıllı Yatırımcı kitabı pek çok defa modern yatırımcılığın tarihindeki en önemli eserlerinden biri olarak kabul gördü.

Graham yatırım felsefesini, Security Analysis’te yatırım ile spekülasyon arasında yaptığı bir ayrımla net bir şekilde ortaya koymuştur. Ona göre yatırım, makul bir risk seviyesi ve yatırımdan iyi bir getiri sağlayan detaylı analize dayanır. Diğer her şey, yani analiz etmeden hisselere veya tahvillere para yatırmak, spekülasyondur.

Graham’ın titiz analizleri onun yatırım yönteminin temelini oluşturur. Graham hisse senedi fiyatlarını ve piyasanın geçici dalgalanmalarını görmezden gelerek, şirket temellerine ve uzun dönemli trendlere odaklanmayı tercih etmiştir.

1929 Dünya Ekonomik Bunalımı sırasında Graham’ın borsadaki kayıpları onu düşen bir piyasada ucuz hisse senedi bulmanın mümkün olduğuna ikna etmiştir. Ona göre titiz bir çalışma piyasada, belirlenen değeri altındaki bir seviyede işlem gören şirketlerin hisselerini bulmayı sağlayabilirdi. İşte bir hisse senedi fiyatının er ya da geç şirketin gerçek değerini yansıtacağına dair bu görüş değer yatırımı yönteminin temelini oluşturmuştur.

Graham’ın yatırım felsefesini tam olarak anlayabilmek için Bay Piyasa’nın ne olduğunu da bilmek gerekiyor. Graham piyasanın bir ortak gibi olduğunu varsayarak ona Bay Piyasa adını vermiştir. Bu hayali figür yatırımcılara sürekli olarak hisse senedi satmayı ya da hisse senedi almayı teklif eder.

Graham’e göre yatırımcılar Bay Piyasa’nın tekliflerini dinlemekte özgürler, lakin her teklifin dikkate değer olmadığını da akıllarının bir köşesinde tutmaları şart. Yatırımcılar Bay Piyasa’nın tekliflerini beğenmedikleri takdirde çekip gidebilirler, zira Bay Piyasa sonraki gün başka bir teklifle onları bekliyor olacaktır.

Graham, ortalama yatırımcıda, kötü bir alışveriş yapmaktansa piyasayı görmezden gelme becerisi olduğunu düşünüyordu. Ona göre bu, piyasaya sürekli katılımdan çok daha iyidir. Zira sürekli katılım yatırımcıyı piyasanın bütün dalgalanmalarını, ani iniş ve çıkışlarını hesaba katmaya zorlayacaktır.