Bilmeniz Gereken 10 Yatırım Terimi

Yatırım yapmayı öğrenmek bir açıdan dil öğrenmeye benzer; yeni sözcükler öğrenmeniz gerekir.

Bu yazımızdaki hedefimiz size yatırım dünyasında duymanız kuvvetle muhtemel 10 kavramı kısaca açıklamak. Yazıyı elimizden geldiğince açık ve basit tutmaya çalışacağız.

Borsa Yatırım Fonu (ETF)

ETF, hisse senedi gibi belirli başlı yatırımların toplandığı, aynı hisse senetleri gibi alınıp satılabilen alternatif bir yatırım aracıdır. ETF’lerin kendi alt yatırımları bulunur; bir ETF’den pay aldığınız zaman o ETF’nin yatırım yaptığı tüm şirketlerin hisselerinden pay almışsınız demektir. ETF’lerin, borsanın belirli bir kısmını temsil eden endekslere yatırım yaptığı sık sık görülür.

Hisse Senedi

Hisse senedi, bir yatırımcının bir şirketin ne kadarına sahip olduğunu gösteren temsili bir birimdir. Bir şirketin hisse senetlerine sahipseniz, o şirketin belirli bir kısmı sizin demektir. Hisse senetlerine aynı zamanda pay senedi de denir.

Tahvil

Tahvil aldığınız zaman bir şirkete borç vermiş olursunuz. Tahviller borç araçlarıdır. Her ne kadar “borç” kelimesi akla negatif bir yükümlülük gibi gelse de borç, ekonominin en önemli çarklarından biridir.

Portföy

Portföy, sizin veya yatırım yaptığınız fonların satın aldığı ve elinde tuttuğu paylar bütününe denir. Örneğin elinizde sadece Apple, Microsoft ve Netflix’e ait hisseler varsa, portföyünüz bunlardan ibaret demektir.

Riskler Toplamı

Riskler toplamı, sizin finansal olarak aldığınız risklerin bütünüdür. Bu riskler aşağı yönde (fiyatta düşüş) veya kar potansiyelli (fiyatta artış) şeklinde olabilir.

Özkaynak

Özkaynak, elinizdeki hissedir. Hisselerine sahip olduğunuz şirketin özkaynaklarına da sahipsiniz demektir. Özkaynaklar, tahviller gibi sabit bir kar getirmezler, hatta hiçbir zaman kar getirmeyebilirler (tabii şöyle bir şey var; bir şirket, borçlarını ödeyemez duruma gelirse tahviller de kar getirmeyecektir.)

Performans

Bir yatırımın performansı, belirli bir zaman içerisinde yaşayacağı pozitif veya negatif değer değişimine denir.

Performans geçmişi, söz konusu yatırımın geçmişteki performansını gösterir. Fakat yatırım yaparken geçmişteki yüksek performansın gelecekte de yüksek performans garantisi vermediğini unutmamak gerekir. Performans geçmişi, yalnızca ilgili yatırımın geçmiş performansını gösterir, hepsi bu.

Temettü Verimi

Temettü (ya da modern deyişle kar payı), bir şirketin karından hisse sahiplerine dağıtılan ve miktarı şirketin yönetim kurulunca belirlenen ödemedir. Temettü ödemeleri nakit, daha fazla hisse veya başka emtialar üzerinden yapılabilir.

Diyelim ki yatırım yapıp hisselerini satın aldığınız bir şirket, seneyi karla kapattı. Bu karın bir kısmını temettü olarak dağıtma kararı alabilir.

Temettü verimi de şirketin her yıl dağıttığı temettünün hisse fiyatına oranıdır.

“Kurulduğu Tarihten Bu Yana” Tabiri

Genellikle yatırım fonları için kullanılan bu tabir, fonun kurulduğu tarihe gönderimde bulunur. Örneğin bir fonun performans geçmişini öğrenmek istiyorsanız, o fonun kurulduğu tarihten bu yana olan tüm performansını görebilmeniz mümkün olur.

Ticaret

Yatırım dünyasında “ticaret” denince akla hisse alım-satımı gelir. Hisse senedi gibi finansal araçların alım satımı da bir ticaret koludur.

Daha önceki yayınımızda her yatırımcının mutlaka bilmesi gereken önemli ekonomik göstergeden bahsetmiştik. Bu göstergeleri bilmeniz yatırım getirilerinizi arttırmanıza yardımcı olabilir. İlgili yayına göz atmak için bu bağlantıyı kullanabilirsiniz.