BİST 100 Nedir? BİST 100 Endeksi Hakkında 10 Bilgi
BİST 100, Borsa İstanbul’da hisse senetleri işlem gören en değerli şirketlerin, bir bütün olarak ülke borsasının ve ekonomisinin genel performansının en net göstergesi olarak karşımıza çıkmaktadır.
BİST 100, her zaman ekonomistler, analistler ve yatırımcılar tarafından sıklıkla kontrol edilen bir endekstir. Çünkü bu endeks, Borsa İstanbul’un genel durumunu yansıttığı gibi aynı zamanda ülke ekonomisi hakkında da bir fikir vermektedir.
Borsa İstanbul’da hisse senedi alım satımı yapmayı ve dolayısıyla borsada işlem gören şirketlere ortak olmayı düşünüyorsanız, bir yatırımcı olarak endeksleri takip etmeniz son derece önemlidir. Elbette, bunların başında da BİST 100 endeksi gelmektedir.
1. BİST 100 Nedir?
BİST 100 veya BİST 100 endeksi, hisse senetleri Borsa İstanbul’da listelenen ve işlem hacmi bakımından en değerli 100 şirketin performansını ölçüp gösteren birincil bir endekstir.
Borsa İstanbul’da işlem gören yüz şirkete ait hisse senedinden oluşan birincil bir endeks olan BİST 100, hem borsanın genel performansını hem de ülke ekonomisinin genel durumunu yansıtması bakımından önem arz etmektedir.
BIST 100 endeksi, gerek BİST 50 gerekse de BİST 30’da yer alan hisse senetlerini de kapsamaktadır. BIST 100 endeksinin işlem kodu yani bir başka deyişle piyasalarda ifade edilmesi adına kullanılan sembolü ise XU100 olarak belirlenmiştir.
2. BİST 100 Hisseleri Nasıl Belirlenir?
BİST 100 endeksinde yer alan hisse senetleri, birtakım kriterler ve gereksinimlere göre belirlenmektedir. Endekse dahil olan şirketler, yıldız pazar ve ana pazar olarak ifade edilen alanlarda işlem görmektedir.
Genel olarak, toplu veya yapılandırılmış ürünler piyasasında işlem gören gayrimenkul yatırım ortaklıkları ve girişim sermayesi ortaklıkları da endekse dahil edilmeye uygundur. Ancak belirtmeden geçmemek gerekir ki, yatırım ortaklıkları bu endeksten çıkarılmıştır.
Bütün bunlarla birlikte, BİST 100’e dahil edilecek hisse senetleri seçilirken, Borsa İstanbul’da işlem gören paylar, senede dört kez incelenerek belirlenmektedir. Böylece BİST 100 endeksi kapsamındaki hisselerin düzenli aralıklarla güncellendiğinin bilinmesi gerekmektedir.
3. BİST 100 Hisse Senetleri Nasıl Seçilir?
Borsa İstanbul piyasalarında işlem gören hisse senetleri A, B, C ve D olmak üzere dört listede gruplandırılmaktadır. A ve B’de yer alan hisse senetleri BİST 100’e dahil edilmeye uygundur.
Temel seçim kriterleri iki faktöre dayanmaktadır. Bunlar bir hisse senedi ve işlem hacmidir. Hisse senedinin işlem hacmi analiz edilirken sadece ikincil piyasada yapılan işlemler dikkate alınmaktadır. Bu kriterlere göre şirketler iki farklı listede gruplandırılmaktadır.
Sonuç olarak sıralama, bu listelerdeki hisse senetlerinin bir sıralaması kullanılarak yapılmaktadır. Endekste yer alma temelde de, şirketlerin üst ve alt sıralarına dayanmaktadır.
Yeni hisse senetleri, önceden tanımlanmış sıralamayı karşılandığı takdirde endekse dahil edilebilmektedir, ancak hisse senetleri öngörülen sıranın dışında kalırsa da endeksten çıkarılabilmektedir. BİST 100 endeksi için tanımlanan üst ve alt sıralamalar 90. ve 110. sıralar olarak belirlenmektedir.
Endeks ayrıca, dahil edilen hisse senetlerinden herhangi birinde potansiyel değişiklikler meydana gelebileceği zaman olası ikameler olarak hizmet eden beş hisse senedi rezervine de sahiptir.
4. BİST 100 Endeksi Neden Önemlidir?
BİST 100 endeksi, Borsa İstanbul’un ve borsada işlem gören hisse senetlerinin genel görünümü hakkında fikir sahibi olunması açısından oldukça önemlidir.
BİST 100, Borsa İstanbul’a yönelik genel bir bakış açısı sunmanın yanı sıra, aynı zamanda hem ülke hem de sektörlere dair de geniş bakışla bir görünüm elde etmeyi sağlamaktadır.
Bu çerçevede, BİST 100 endeksi başta yatırımcılar olmak üzere ekonomistler ve analistler tarafından sıklıkla takip edilmektedir. Her ülke borsa endeksi gibi BİST 100 de önemli sinyaller verebilmektedir.
5. BİST 100 Endeksi Nasıl Yorumlanır?
BİST 100 endeksini takip etmek kadar yorumlayabilmek de önem teşkil etmektedir. Öyle ki, endeks bahsettiğimiz gibi gerek borsanın genel performansı gerekse de ülke ve sektörlere ilişkin genel bir görünüm vermektedir.
Finans haberlerinde sıkça BİST 100 yorumlarına denk gelmek mümkündür. Mesela, BİST 100 endeksinin yüzde 5 yükseldiğini düşünelim. Eğer haberlerde endeksin yüzde 5 yükseldiğini görüyorsak bu, en basit haliyle Borsa İstanbul’un olumlu bir seyirde ilerlediği şeklinde yorumlanabilmektedir.
Bütün bunlar da borsanın nasıl bir performans sergilediğini görmek açısından önemlidir. Çünkü endeks, hem borsanın bir bütün haldeki hareketinin genel bir görünümünü vermekte ve hem de ilgili hisse senetlerindeki değerlerin yükseldiğini ya da düştüğünü ölçümlemeye yardımcı olmaktadır.
Ek olarak, BİST 100; BİST 30 ve BİST 50 endeksleri kapsamında bulunan şirketleri de içerdiğinden geniş bir görünüm sağlıyor olmasından dolayı da dikkate değer kabul edilmektedir.
6. BİST 100 Grafik Takibi Nasıl Yapılır?
BİST 100 grafik ve veri takibi, bu tür hizmetleri canlı olarak sunan finansal takip ekranları üzerinden yapılabilmektedir. Bu finansal takip ekranları üzerinden BİST 100 grafik ve istatistikleri kontrol edilebilmektedir.
BİST 100 değeri sürekli olarak değiştiğinden güvenilir kaynaklardan grafik takibi yapmak son derece önemlidir. Bu takipler TradingView veya Google Finance gibi platformlar üzerinden yapılabilmektedir.
Öte yandan, canlı takip yapmanın yanı sıra, BİST 100 geçmiş verileri de bahsettiğimiz platformlar üzerinden kontrol edilebilmektedir. Örneğin, endeksi 5 gün, 1 ay, 6 ay veya 5 yıl gibi zaman dilimleri ile sınırlandırarak yıllara göre performans verileri görülebilmektedir.
7. BİST 100 Açılış Kapanış Saatleri Nelerdir?
BİST 100 açılış kapanış saatleri, Borsa İstanbul’un çalışma saatlerine göre belirlenmektedir. Bu çerçevede BİST 100 açılış kapanış saatleri 10.00 ve 18.00 aralığında gerçekleşmektedir.
Önceden belirlenmiş olan BİST 100 işlem saatleri çerçevesinde endeks sürekli olarak güncellenmektedir. Böylece endeks bu açılış ve kapanış saatleri arasında kontrol edilip takip edilebilmektedir.
8. BİST 100 Hisseleri Hangileri?
BİST 100, Borsa İstanbul’da işlem hacmi bakımından en yüksek 100 adet şirkete ait hisse senetlerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuştur. Bu bağlamda endeks içerisinde 100 şirkete ait oldukça değerli hisse senetleri bulunmaktadır.
BİST 100 hisse senetleri arasında Akbank, Arçelik, Coca Cola, Halkbank, Ülker, Turkcell, Türk Hava Yolları, Sasa Polyester ve Vestel gibi değerli şirketlere ait kağıtlar yer almaktadır.
BİST 100 hisseleri güncel olarak belirttiğimiz platformlar üzerinden kontrol edilebilmektedir. Bu endeks kapsamında yer alan şirketler her dört senede bir yeniden seçildiğinden güncel takip yapmak mühimdir.
9. BİST 100 Endeksi Neden Takip Edilmelidir?
BİST 100 endeksinin her yatırımcı tarafından takip edilmesi önemlidir. Çünkü endeks borsanın genel durumu başta olmak üzere, ülke borsası ve sektörlere ilişkin pek çok bilgiler sunmaktadır.
Bir yatırımcı BİST 100 endeksini takip ederek şu faydaları elde edebilmektedir:
- Borsa İstanbul hakkında genel bir görünüme ulaşmak
- Portföyü için doğru hisse senetlerini bulmak
- Birtakım bilgi boşluklarını kapatmak
- Diğer yatırım araçlarına ve borsaya yönelik karşılaştırmalar yapmak
- Yatırımcı davranışlarını görerek analiz gerçekleştirmek
- Portföyünü çeşitlendirecek yeni yollar bulmak
Bu çerçevede ele almak gerekirse, bu faydalar nedeniyle her yatırımcının BİST 100 endeksini takip etmesi gerekmektedir. Böylece yatırımcının sıralanan faydalardan yararlanması mümkün olabilmektedir.
10. BİST 100 Nasıl Alınır?
BİST 100 almak ya da BİST 100 şirketleri kapsamındaki hisse senetlerine yatırım yapmanın birkaç farklı yolu bulunmaktadır. Bunlardan ilki yatırımcının endeks kapsamındaki hisseleri doğrudan satın almasıdır.
Bir başka ve alternatif yol ise yatırımcının BİST 100 endeks fonlarından pay satın almasıdır. Halihazırda doğrudan BİST 100 endeksi performansından yararlanılabilecek birçok yatırım fonu bulunmaktadır.
Bu endeks fonları, BİST 100 endeksi kapsamında bulunan hisse senetleri ile bu endeksin performansını, aylık bazda ve genellikle en az yüzde 90 korelasyonunu sağlamak ve endeksin getirisine paralel getiri elde etmeyi amaçlamaktadır.
