Değer Yatırımı: Hisse Senetleri ve Stratejiler

Başarılı yatırımcıların hisse senedi seçiminde uyguladığı stratejilerin arasında değer yatırımı neredeyse başı çekiyor ve değer yatırım stratejisiyle nam salan pek çoklarının akıl hocası Benjamin Graham başta olmak üzere, günümüzde Warren Buffett, onun yanı sıra John Templeton, Kenneth Fisher ve Bill Miller gibi isimler bu stratejiyi savunuyor.

Değer yatırımı belirli stratejilerin uygulanmasını gerektiriyor. Benzer şekilde özellikle şirketlere dair hisse senedi seçimlerinde birtakım kriterlerin göz önünde bulundurulması gerekiyor. Değer yatırımının olayı değerinin altında hisseleri yani görece ucuza satılan iyi şirketler bulmakta yatıyor.

Değer yatırımı her ne kadar sıklıkla ABD piyasalarında uygulanıyor ve başarı sağlıyor gibi gözüküyor. Oysa değer yatırımı stratejileri yalnızca ABD piyasalarında değil, ülkemizdeki Borsa İstanbul’da da uygulanabilir. Birçok yatırımcının başarılı olmasını sağlayan bu strateji hakkında bu zamana kadar hiçbir fikir edinmediyseniz, o zaman şimdi değer yatırımını keşfetmeye başlayın.

Değer Yatırımı Nedir?

Değer yatırımı (Value Investing), değerinin altında şirketlerin hisselerini almaya dayalı bir yatırım stratejisidir. Böyle şirketler saklı hazineler değillerdir, onlar yalnızca hisseleri normal değerin altında satılan iyi şirketlerdir. Değer kelimesini gördüğümüzde anlarız ki bu karlı bir iş. Değer yatırımı araştırması, tıpkı hisse almak için piyasayı araştırmak gibidir.

Değer yatırımı yapılabilecek şirketlerin güncel hisse değerleri temel değerin altında olur. Bu, şu demektir; şirketin mevcut durumu, hisselerde görünenden daha iyidir. Bu da daha az parayla daha çok kar etmenizi sağlar. Piyasa hiçbir zaman %100 etkili olmaz, bazen bazı şirketlerin hisseleri değerlerinden daha ucuza satılır. Bu tür şirketlerin hisselerini bulmak değer yatırımının temelini oluşturur.

Değer Yatırımı Nasıl Yapılır?

Değer yatırımı alengirli bir iştir çünkü bir şirkete biçilen değer genelde subjektiftir. Her ne kadar bir şirket hakkında herkes aynı bilgilere ulaşabiliyor olsa da herkesin bir şirkete biçeceği değer çok büyük farklılık gösterebilir. Bunun nedeni her yatırımcının risk toleransının farklı olmasıdır. Risk almayı sevmeyen bir yatırımcı kar payı ve nakit akışı görmek isteyecekken, risk almayı seven bir yatırımcı doğal olarak daha yüksek büyüme fırsatları kovalayacaktır.

Bu yüzden bir şirketin değerinin ne olduğu çok subjektif bir konudur. Şirketin geçmişteki performans bilgisine de bakabilirsiniz fakat bu bilgi gelecek zamanlara yönelik kesin bir sonucu garanti edemez. Değer yatırımının püf noktası gelecekte ne olacağını tam olarak bilmeseniz de değerinin altına düşmüş şirket hisselerinialmaktır. İyi yatırımcıyı kötü yatırımcıdan ayıran şey de işin tahmin kısmıdır.

Unutmayın ki değer yatırımı yalnızca değerinin altında hisse almak değildir; değerinin altında “iyi hisse” almaktır. Peki bir hisseyi “iyi” yapan şey nedir? İşte size birkaç ipucu:

• Yüksek Temettü Getirisi: Temettü getirisi bir hissenin fiyatına oranla ne kadar kar getirdiğidir. Temettü getirisinin yükseği makbuldür fakat bu kriter yalnızca aynı endüstrideki şirketler için geçerlidir.
• Düşük Piyasa Defter Değeri Oranı: Piyasa defter değeri oranı bir hissenin piyasa fiyatının temel değerine oranıdır. Bu kriter yatırımcıya hisse nakde çevrilirse ne kadar para kazanacağı hakkında bir fikir verir ve düşüğü makbuldür.
• Düşük Fiyat-Kazanç Oranı: Hissenin alış fiyatının ürettiği kara olan oranıdır. Daha çok kar için daha az ödemek bu konunun özünü oluşturmaktadır.

Değer Yatırımı Stratejisi

Değer yatırımı temelinde çok kolaydır. Yapılması gereken tek şey temel değerinin altı bir fiyatta hisse satışı yapan şirketleri tespit etmektir. Bu çok kolay görünen bir şeydir ama aslında uygulamaya gelindiğinde göründüğünden biraz daha zor bir iştir.

Değer yatırımı stratejisi prensipte değerinin altında hisse satışı yapan şirketleri tespit etmek, bu şirketlerin hisselerini satın almak ve hisselerin piyasası düzelip söz konusu şirketin hisseleri normal değerine dönünce hisseleri satıp kar etmeye dayanır. Bu şekilde bakıldığında, alım stratejisi olarak piyasadaki etkisizlikleri kovalamak ve genel piyasa durumundan avantaj sağlamak gibi durur.

Günümüz için konuşacak olursak, değer yatırımının dünyadaki en büyük savunucusu Warren Buffett’tır. Kendisi “İyi bir şirketi ucuz fiyata almak ucuz bir şirketi iyi fiyata almaktan daha karlıdır” der ve haklıdır da. Değer yatırımı bir şirketi ucuzdan alıp en iyisini ummak değildir. Aksine, tam tersidir. Değer yatırımcısı piyasa trendlerine göre çabucak kar etmeyi düşünmez, aksine temelinde güçlü iş modelleri yatan şirketlere yatırım yapar. Bu yöntem eğer günümüzün en büyük yatırımcılarından birinin işine yaradıysa sizin de işinize yarayabilir. Ek olarak, Warren Buffet yatırım stratejisi makalemize bakmanızı tavsiye ederiz.

Uzun vadeli bir strateji yapmak değer yatırımının temelidir. Günlük dalgalanmalar veya piyasanın uçuculuğu gibi kısa vadeli faktörler sizi yolunuzdan döndürmesin, zira iyi bir şirket kötü gününde bile iyidir. Yüksek değerli hisseler ararken sorulacak en önemli sorular şunlardır; Nakit akışı nasıl, temel ticari faaliyetler kar getiriyor mu ve büyüme potansiyeli var mı? İşte her şey tam da bu kadar.

Değer Yatırımı Borsa İstanbul’da Uygulanabilir mi?

Hisse senedi piyasalarında her yatırımcının temel amacı piyasa üzerinde kazanç elde edebilmektedir. Fakat bu pratikte, pek de ifade edildiği gibi basit bir şekilde gerçekleşmemektedir. Zira doğru şirketi bulmak ve uygun zamanda hisse satmak pekala her daim kolay değildir.

ABD piyasalarında başarı elde eden yatırımcılar göz önüne alındığında değer yatırımı stratejilerinin ön plana çıktığını gözlemleyebilmekteyiz. Peki, ama değer yatırımı yöntemi Borsa İstanbul (BIST) için de uygulanabilir mi?

Kısaca söylemek gerekirse değer yatırımı stratejileri BIST için de uygulanabilmektedir. Yani BIST’te işlemler yürüten Türkiye’deki yatırımcıların da kendi değer yatırımı stratejilerini oluşturabilmesi mümkündür.

Benjamin Graham ve diğer isimler gibi değer yatırımı alanında uzman bir başka isim olan Kenneth Fisher, Fiyat/Net Satış oranını ilk defa kullanan stratejistler arasında yer almaktadır. Fisher Fiyat/Net Satış oranının yanında kârlılık, şirketin büyüme potansiyeli, borçluluk, nakit akışı, rekabet avantajı, pazar payı ve konumu gibi özelliklerinin de önemli olduğunu dile getirmektedir.

Genel olarak değerlendirecek olursak BIST yatırımcıları için de bu çerçevede değer yatırımı için mevcut bir zemin bulunmaktadır. Böylece BIST yatırımcıları da Fisher’ın değer yatırım kriterlerini göz önünde bulundurarak değer yatırımı stratejilerini uygulayabilmektedirler.