Dot-com Başarısızlıkları: İlk Sosyal Medya Sitesi TheGlobe.com’un Borsadaki Çöküşü
Cumartesi günleri National Geographic Türkiye’de Silikon Vadisi 101 adlı bir belgesel yayınlanıyor. Bu belgesel bizi günümüzün teknoloji devlerine ev sahipliği yapan Silikon Vadisi’nin doğumuna; iniş çıkışların yaşandığı 90’lı yılların ortalarına ve 2001’deki dot-com çöküşüne götürüyor.
Serinin Baskı (”Merhaba, Dünya”) adlı ilk bölümü, bir zamanların en popüler web tarayıcı şirketlerinden biri olan Netscape’in potansiyel yatırımcılar aradığı, kalıcılık konusunda hem kendilerini hem de yatırımcıları ikna etmeye çalıştıkları ve halka arz heyecanlarını yaşadıkları döneme odaklanıyor.
Belgeselde dot-com çöküşünün kurbanlarından biri olan TheGlobe.com’un kuruluşundan halka arzına kadar uzanan sürece de ışık tutuluyor. İlk sosyal medya sitelerinden biri olan TheGlobe.com günümüzde hatırlanmıyor, ancak bir zamanlar bu şirketin hisseleri borsada fırtınalar estiriyordu.
Peki, ne oldu? Hatırlayalım…
TheGlobe.com 13 Kasım 1998’de halka arz edildiğinde, hisse senedi ilk işlem gününde yüzde 600’lük bir yükselişle rekor kırdı. Şirket halka arz için hisse senedi fiyatını 9 dolar olarak belirledi, ancak hisse senedi 87 dolardan işleme açıldı. İlk işlem gününde 97 dolara kadar yükselen TheGlobe.com hisseleri ilk gününü 63.50 dolarla sonlandırdı.
Yaklaşık 842 milyon dolar piyasa değerine ulaşan şirket halka arzından 27.9 milyon dolar topladı. Ancak iki yıldan kısa bir süre sonra, Ağustos 2001’de, 1 doların altına gerileyen TheGlobe.com’un hisse senetleri NASDAQ Borsası tarafından liste dışı bırakıldı.
Yatırımcıları “yeni ekonomi” konusunda çekimserliğe zorlayan genel piyasa iklimi, TheGlobe.com gelir elde edememesi ve şirket CEO’sunun dönemin “dot-com milyonerleri aşırılığının görünür kötü bir sembolü” haline gelmesi bu çöküşün sebepleri arasında gösterilebilir.
20’li yaşlardaki Cornell öğrencileri Todd Krizelman ve Stephan Paternot tarafından kurulan TheGlobe.com, ortaya çıktığı dönemde adeta devrim niteliğindeydi. Site, temel olarak kullanıcıların kendi web sayfalarını oluşturmalarına, yayınlamalarına, online oyunlar oynamalarına ve sohbet etmelerine olanak sağlıyordu. TheGlobe.com için döneminin Facebook’uydu desek yanlış olmaz.
Şirket 2001 yılında web barındırma işini tamamen sonlandırdı, ancak online oyun bölümü bir süre daha popülerliğini korudu. TheGlobe.com nihayetinde varlığını sürdüremedi ve site Mart 2007’de kapandı.
Netscape’i, TheGlobe.com’u ve dot-com balonunu bizlere tekrar hatırlatan National Geographic belgeselinin yeni bölümü 1 Şubat Cuma günü ekranlara gelecek.
