Uçuşa hazırlanın, Drone’lara yatırım yapıyoruz…
Televizyonda onların teröristlerin elinde havalandığını gördünüz, gazetelerde uçaklara çarpanlarına rastladınız veya muhtemelen haberlerde birinin onlarla parkta istenmeyen videolar çektiğini okudunuz. Bahsi geçen o şeyler: Drone’lar…
Bu bir bilimkurgu değil, aksine içinde yaşadığımız gerçek bir dünya. Zira yatırım bankası Goldman Sachs, 2020 yılına kadar drone piyasasının 100 milyar dolara ulaşacağını öngörüyor. Peki, 2018’de bu yeni teknoloji trendinden nasıl yararlanabilir ve yatırım yapabiliriz?
Drone endüstrisinde bilmeniz gereken üç ana sektör var: askeri, bireysel tüketici ve ticari tüketici. Bunlardan en büyük sektör askeri olup, Goldman Sachs’ın tahminine göre 70 milyar dolarlık bir paya sahiptir. Bu sektörün en büyük çocukları arasında da Boeing, Lockheed Martin, Aerovironment Inc. ve Northrop Grumman bulunuyor.
Bir diğer sektör bireysel tüketicilerden oluşuyor. Yani parklarda ya da kentlerin herhangi bir köşesinde drone uçuran birilerine rastlarsanız işte onlar bu dilimde yer alıyor. Goldman’a göre bu sektörde 17 milyar dolarlık bir pay bulunuyor. Bu alandaki ana oyuncular arasında Çin’den DJI, Fransa’dan Parrot yer alıyor. Ayrıca Çinli Xiaomi hızla yükselirken Amerikan AeroVironment şirketi de büyük bir atılım yapıyor. Danışmanlık firması Gartner, geçen yıl 2 milyon dronun tüketicilere satıldığını ve 2.8 milyon dronun da bu yıl bireysel tüketicilerin eline geçmesini beklediğini belirtiyor.
Son olarak da ticari tüketiciler geliyor. Goldman’a göre bu alanın payı 13 milyar dolar seviyesinde açıklanacak. Ticari tüketim, itfaiyeden inşaatta ve hatta tarıma kadar hemen her şeyi ve kullanım alanını kapsayabilir. Örneğin, e-ticaret devi Amazon.com bile müşterilerine ürün dağıtımı yapmak için dronları kullanmayı planlıyor. Danışmanlık firması Gartner, 2016 yılında yaklaşık 110.000 dronun ticari kullanım için satın alındığını ve bu rakamın bu yıl 174.000’e yükseleceğini bekliyor.
Goldman, bölgesel açıdan en büyük pazarın ABD’de kalmasını bekliyor ve 2021’de dronlara 17.5 milyar dolar harcanacağını tahmin ediyor. Bu, Çin için tahmin edilen satış miktarına (4.5 milyar dolar) kıyasla oldukça büyük bir rakam. Fakat gene de Çin’in ve Rusya’nın (3,9 milyar dolar) ABD’den sonraki en büyük dron pazarları olacağı ifade ediliyor.
Pazar şu anda ne durumda?
Uzmanlara göre, pazarın ticari kullanımlara yönelik planları neredeyse hazır. Bununla birlikte, devletlerin uçuş kısıtlamaları da bazı şeyleri engelliyor. Örneğin en büyük drone pazarı olması beklenen ABD’de, Federal Havacılık İdaresi, dron kullanıcılarının yalnızca 400 fit yüksekliğe kadar uçuşuna izin veriyor. Bunun dışında dronları geceleri uçurmak veya insanların görüntülerini çekmek de ülkede yasak.
Amazon gibi şirketler, kargoları dağıtmak için şehirlerde “kovanlar” kurarak dronlar aracılığıyla yeni bir teslimat hizmetine başlamayı düşünüyor. UPS gibi diğer şirketler, teslimatlar için dronları çoktan test etmeye başladı. En büyük kargo şirketlerinden FedEx’te bu alandaki çalışmalarını hızlandırmış durumda.
Sürekli büyümekte olan bu endüstride dünya çapında birçok şirket yer alıyor, ancak yasal düzenlemeler değişinceye kadar mevcuttaki bazı engellerin de göz ardı edilmemesi gerekiyor.
Elimizde hangi hisse senetleri var?
Dron alanındaki şirketlere yatırım yapmak istiyorsanız, dikkate değer belli başlı bazı şirket hisseleri var.
Örneğin Boeing (BA 295.10 dolar, yıllık yüzde 87 artış ile), Lockheed Martin (LMT 318 dolar, yıllık yüzde 27.42 prim ile) ve Northrop Grumman (NOC 303.78 dolar, sene başından bu yana yüzde 30.38 artış ile) askeri sanayi sektöründe yer alan şirketlerden.
AeroVironment (AVAV 56.67 dolar, yıllık artış yüzde 111.14) veya Parrot (PAOTF 8.85 dolar, sene başından bu yana yüzde 14.74 oranında kaybı var) bireysel kullanıma yönelik drone üreticisi şirketler arasında bulunuyor.
Amazon.com (AMZ 1,168.36 dolar, yıllık yüzde 54.30’luk bir artış ile) FedEx (FDX 250.02 dolar ve yıllık yüzde 32.67’lik bir artış ile) ve UPS de (UPS 118.64 dolar, sene başından bu yana yüzde 3.49 oranında artış ile) kargoları teslim etmek için drone’ları kullanacak olan şirketlerden.
Drone üreticileri için yazılım ve teknoloji geliştiren bazı teknoloji şirketleri de var. Mesela Texas Instruments (TXN 104.13 dolar, yıllık yüzde 40 oranında bir artış ile) bilimsel hesap makineleri yapmakla kalmıyor aynı zamanda dronlar için entegre devreler de üretiyor.
GoPro gibi bazı kamera şirketleri de (GPRO 7.95 dolar, sene başından bu yana yüzde 8.73 kaybı var), hem dronlar için kameralar üretiyor hem de kendi dronlarını pazara sürüyor.
Peki, uçuşun sonu nereye varacak?
Goldman’ın askeri sanayi sektörüne ilişkin raporu göz ardı edildiğinde ve kişisel kullanımlara gelen engeller de göz önüne alındığında, şu anda dronlar için en iyi alanın ulaştırma hizmetleri olduğu söylenebilir.
Elbette drone pazarı hızla büyümeye devam ediyor ve önümüzdeki yıllarda bu alana yatırım yapmanın daha birçok yeni yolu karşımıza çıkacak. Zira yeni teknolojiler yeni fırsatlar yaratmaya devam edecek, her zaman olduğu gibi.