Konu yatırım olduğunda, paranızı nereye yatırmayacağınızı bilmek de oldukça mühimdir. Ne de olsa bir adet kötü yatırım dahi portföyünüzün geri kalanını eritip kazanımlarınızı sekteye uğratabilir.
Uzak durmanız gereken şirketleri bilmenin kesin bir yolu olmasa da, size bu yolda yardımcı olabilecek belirli ilkeler yok değildir.
Hiç şu soruyu sordunuz mu: Neye yatırım yapmamalıyım?
İşte yatırım yapmamanız gereken şeylerden oluşan bir liste…
Anlamadığınız Şirketler
Bir şirkete yatırım yapmak, şirketin nasıl çalıştığına, görevlerinin ve önündeki engellerinin neler olduğuna ve daha fazlasına dair derin bir anlayış gerektirir. Bu anlayış düzeyi olmadan, yatırım spekülasyon olacaktır. Spekülasyon da kumardan pek farklı olmayacaktır.
Bir şirketin yüzde 100’ünü satın almayı düşündüğünüzü hayal edin. Şirketin tek sahibi olmadan önce şirket hakkında mümkün olduğunca her şeyi bilmek istemez miydiniz? Bu çok büyük bir yatırım olacaktır ve tüm paranızı başarılı olacağından emin olmayacağınız bir şeye bağlamak istemezsiniz.
Bir şirketin yüzde 100’ünü veya sadece küçük bir kısmını satın aldığınızdan bağımsız olarak, aynı seviyede inceleme iki durumda da yapılmalıdır, ne de olsa bu SİZİN paranız ve SİZİN geleceğinizdir.
Bir şirkete yatırım yapmayı düşünmeden önce, şirkete ve faaliyet gösterdiği sektöre tamamen aşina olduğunuzdan emin olun.
Bir şirketi araştırmaya başlamadan önce, en azından bu konularda zaten bir miktar bilginiz olacaktır. Önemli düzeyde bilgi sahibi olmadığınız herhangi bir şirketten kaçınmalısınız.
Güven Vermeyen Yönetime Sahip Şirketler
En iyi şirketler bile kendilerine öncülük eden insanlar kadar iyidir. Kolay yollara kaçan, şaibeli iş pratiklerinde bulunan ve nihayetinde şirketlerini tehlikeye atan CEO’lar ve diğer yöneticiler geçmişte çok olmuştur ve her zaman olacaktır.
İlk başta, bu şirketlerde işler yolunda gözükebilir. Hatta bir noktaya kadar etik dışı liderlikten fayda sağlıyor da olabilirler.
Fakat bu eylemler uzun vadede asla iyi sonuçlar vermez ve en büyük zararı hissedarlar görür.
Peki, bir firmanın güven vermeyen bir yönetimi olduğu nasıl anlaşılabilir?
Bu kişilerin geçmiş kayıtlarına bakın. İdeal olarak tertemiz olması beklenir. Geçmişte şaibeli iş faaliyetlerinde bulunduğunu gördüğünüz bir yöneticinin bunu tekrarlama olasılığı daha yüksektir.
Ayrıca CEO’nun hissedarlarla iletişimini analiz etmek için de zaman ayırmanız faydanıza olacaktır.
Geçmişte ne kadar dürüst ve açık oldular?
Problemlerin üstünü örtüp olması gerekenden daha fazla umut pompalamışlar mı veya sıkıntı ve başarılarda aynı derecede dürüstlük göstermişler mi?
Eğer bir CEO, dürüst bir liderden çok bir pazarlamacı gibi konuşuyorsa bu firmadan uzak durun.
Son olarak CEO’nun maaşına da bakın.
Aldıkları para performansları ile orantılı mı yoksa şirketi ileri taşımadan büyük maaşlar almaya devam mı ediyorlar? Önemli olumlu sonuçlar ortaya çıkarmadan ciddi maaşlar almak bir CEO’yu illaki de güvenilmez yapmasa da işlerin ciddiyeti konusunda bazı fikirler verebilir.
Uygun Fiyatlı Olmayan Şirketler
Çok iyi bir yönetim kadrosuna sahip, ne yaptığını anladığınız ve inandığınız bir şirket bulduysanız, sağlam bir yatırım konusunda doğru yoldasınız demektir.
Fakat piyasanın bu şirketin hisselerini uygun bir noktaya getirmesini beklemek en doğrusu olacaktır.
Eğer bu durumda değilse, izleme listenize alın ve takip edin.
Burada ihtiyat payı sizi riskten korur. Eğer bu şirket beklediğiniz kadar iyi sonuçlar vermezse, en azından normalde ödeyeceğinizden yüzde 50 az ödediğiniz için teselli olursunuz.
İyi haber şu ki fiyatlar artar ve azalır; yeterince sabırlı olursanız, mükemmel şirketler için mükemmel alım fırsatları olacaktır. Yüksekten almamak önemlidir.
