Teknoloji Hisselerine Yatırım Yapılmalı Mı?
Teknoloji hisselerine veya yeni teknolojilere yatırım yapma düşüncesi kısa zamanda önemli karlar elde etmek isteyen yatırımcılar için çok çekici geliyor.
Ne de olsa patlayan bir iş hacmi var değil mi?
Tarihsel olarak baktığımızda teknoloji, yatırımcılar için ya çok kazandıran ya da çok kaybettiren bir sektör olmuştur. Hatırlatmak gerekirse 2000’lerdeki dot-com çöküşü gibi ani çöküşler pek çok şirketi ve yatırımcılarını piyasadan silmiştir.
İronik bir şekilde teknoloji yatırımlarını bu kadar çekici kılan etmenlerin çoğu da çöküşlerine neden olan etmenlerle hemen hemen aynı şeylerdir.
İşte teknoloji hisselerine yatırım yapmanın yatırımcılar için büyük risklere neden olabilecek olmasının üç nedeni…
Teknoloji Sektörü Anlaması Zor Bir Sektördür
Bir otomobil üreticisine yatırım yapmak için içten yanmalı motorun dinamiklerini açıklayabilmek gerekli olmamasına rağmen, şirketin müşterilerine sunduğu ürün, hizmet veya değerine ilişkin en azından temel bir anlayışa sahip olmak önemlidir.
Pek çok teknoloji şirketi için “değerinizi ne oluşturuyor” yanıtlaması zor bir sorudur.
Dot-com balonunun oluşum sürecinde pek çok yatırımcı tüm hayat birikimlerini, iş modelleri oldukça amorf olan ve gelecekteki karlara doğru net bir yol sunmayan şirketlere akıtmışlardı.
Üzücü şekilde, bu şirketler piyasaya veya düzenleyici değişikliklere adapte olmayı başaramayınca, bu yatırımcılar hisselerinin fiyatlarının sıfıra doğru yol alışını izlemek zorunda kaldılar.
Genel olarak, bir şirketin niye faydalı bir hizmet veya ürün sunduğunu kolayca açıklayabiliyor olmalısınız. Ayrıca hisse fiyatının şirketin değerini yansıttığını, söylentiler ve “balon” histerisi kaynaklı olmadığını gösterebilmelisiniz.
Bunları yapamıyorsanız, bu yatırımlardan uzak durmak akıllıca bir seçim olacaktır.
Planlı Eskitme Rekabet Üstünlüğünün Kaybı Demektir
Elektronik cihaz ve aletlerin bir zamanlar olduğu gibi dayanmadığını veya yeni model piyasaya sürüldükten hemen sonra akıllı telefonunuzun veya dizüstü bilgisayarınızın takılmaya başladığını fark ediyorsanız, muhtemelen planlanmış eskitme durumunu gözlemlemiş oluyorsunuz.
Bu kavram ürünlerin, özellikle de teknoloji ürünlerinin belli bir zamandan sonra eskiyip bozulacak şekilde tasarlanmasıdır. Tüketicilerin ellerindeki ürün işlevsizleşince, en son çıkan modeli veya en iyi versiyonunu almalarını teşvik etmek amacıyla yapılır.
Bu durum, tüketici açısından sinir bozucu olabilse de özellikle teknoloji şirketlerini de rakiplerine karşı daha korunmasız hale getirmektedir.
Müşterilerinin isteklerini öngöremeyen veya yeni bir ürün veya özellik sunmada birkaç ay geride kalan şirketler rekabet avantajlarını kaybedebilmektedirler. Kullanıcı güven ve sadakatini kazanmak çok daha zor ve meşakkatli bir savaşa dönüşebilmektedir.
Nokia, Palm ve BlackBerry gibi cep telefonu sektörünün önceki devlerine baktığımızda teknoloji şirketlerinin hızlı bir şekilde zirveden aşağı nasıl yuvarlandıklarını görebiliyoruz.
Hangi şirketin başarılı olup öne çıkacağını ve hangilerinin silineceğini kestirmek imkânsız olmasa da oldukça zordur ve bunlar zorla kazandığınız birikimleriniz için önemli riskler teşkil edebilir.
Pek Çok Teknoloji Şirketi Çok Yenidir ve Kendini Kanıtlamamıştır
Piyasa etkilerinden, oturmuş şirketler dahi muaf değilken ve bunların bile karlarını veya varlık değerlerini korumaları ciddi mücadele ve zorluklar içerirken teknoloji şirketlerinin nispi olarak yeni olmalarından dolayı bu dalgalanmalara karşı korunmasızlığı daha fazladır.
Çoğu teknoloji şirketi kendilerini yatırımcılara kanıtlayacak kadar piyasada ve göz önünde değillerdir. Piyasadaki bir düşüş trendinde bu tarz firmaların nasıl duracağını kestirmek uzmanlar için bile zordur.
Genel anlamda yatırımlarınızı daha önceki ekonomik durgunluk dönemlerinde sağlam durarak kendini kanıtlamış olan köklü şirketler üzerine odaklamanız daha mantıklı bir seçim olabilir çünkü bu durum bu tarz işletmelerin uzun vadeli yatırımlar için dayanıklılık ve uyum sağlama açısından daha güçlü olduğunu yansıtır.
Tabii ki bu maddelerin hiçbiri teknolojinin yatırımcıların tamamen uzak durmaları gereken bir sektör olduğu anlamına gelmiyor. Dünya ve yaşam şekillerimiz teknoloji sayesinde değişiyor ve yeni fırsatların büyük çoğunluğu bu alanda ortaya çıkıyor. Hatta uzunca bir süre teknolojiden uzak duran Warren Buffett bile son zamanlarda teknoloji şirketlerine yatırım yapmama prensibini değiştirmiş ve Apple’a yatırım yapmıştır.
Eğer bir teknoloji şirketinin hisselerini satın almayı düşünüyorsanız, herhangi başka bir yatırımda uygulayacağınız kuralları uygulayın. Şirketi anlıyor musunuz? Kesin bir rekabet avantajı var mı? Yönetime güvenebilir misiniz? Fiyat olarak alınacak noktada mı?
Eğer bu sorulara evet cevabını verebiliyorsanız, yatırım için harika bir şirket bulmuş olabilirsiniz.