Tesla Hisselerine Yatırım Yapılır Mı?

Tesla (NASDAQ: TSLA) kurucusu ve CEO’su Elon Musk, algıları zorlayan ve her şeyin çok ötesinde bir figür. Musk dünyanın en tanınmış elektrikli otomobil şirketini kurmasının yanı sıra, yeryüzündeki şehir yollarının altından giden tüneller, Mars’ta kolonileşme ve uzay çalışmalarına odaklı SpaceX de dahil olmak üzere bir dizi önemli projenin kurucusu.

Ancak kabul etmek gerekir ki Tesla’nın ilk kitlesel elektrikli aracı Model 3, insanların dikkatini şimdiye kadar çeken en önemli iş oldu. Yaklaşık 400.000 kişi, test sürüşü dahi yapmadan bu elektrikli aracı satın almak için sıraya girdi.

Tesla’nın NASDAQ borsasında işlem göre hisse senetleri şu anda 315 ABD doları değerinde seyrediyor. Şirket haziran 2010’da 13.3 milyon hisse ve hisse başına 17 ABD doları bedelle halka arz edildi. Aynı tarihte şirkete yatırım yapsaydınız, yedi yıldan biraz uzun bir sürede paranız yaklaşık 18 katına çıkabilirdi.

Ancak Tesla’nın yüksek hisse değeri ne kadar gerçekçi? Amerikan otomobil şirketlerinden Ford ve General Motors’u ele alalım. Temel verilerin küçük bir karşılaştırması aşağıda. Bu, Tesla hisselerinin şu anki performansından ziyade beklentilere dayalı fiyatlandığını açıkça gösteriyor:

Tesla negatif bir nakit akışına sahip ve her yıl zarar ediyor. Şirket Kaliforniya eyaletinde bulunan Fremont şehrindeki tek bir fabrikada araç üretiyor. 2016’daki üretimi 76.230 adet ve rakiplerine kıyasla oldukça düşük. Bunlara rağmen Tesla’nın piyasa değeri General Motors ve Ford’a rakip.

O halde, Tesla’nın hisse fiyatının ve piyasa değerinin şimdiki seviyelerde olmasının sebebi ne? Musk’ın kişisel karizması, dahice ortaya koyduğu projeleri ve büyük vizyonu, elektrikli otomobil piyasasının potansiyeline karşı yatırımcıların ilgisini daha da artırdı ve artırıyor, buna giderek daha fazla ülkenin fosil yakıt satışını tamamen yasaklamak ya da sınırlandırmak için attığı adımlar da eklenebilir.

Tesla’nın beklentilere dayalı hisse değeri dikkate alındığında, şirket yatırımcıların beklentilerini karşılayabilir mi?

» Öğrenin: Tesla Hisse Senedi Nasıl Alınır?

Beklentiler ve Hedefler

Tesla’nın ürettiği bir aracı satın almak isterseniz, önünüzde üç seçeneğiniz var. Mesela, bir şarjla bir hafta işe gidip gelinebileceği vaadiyle tanıtılan Model S’i satın alabilirsiniz. 2012’de piyasaya çıkan ve makul fiyatıyla dikkat çeken bu araç 69.000 ABD doları değerinde.

Tesla’nın 2015’te daha pahalı olarak tanıttığı Model X de var. 81.000 ABD dolarındaki spor araç, “biyolojik silah koruması modu” gibi olağanca çılgın özelliklere sahip.

Şirketin en çok beklenen Model 3’ü ise gerçekten makul karşılanan 36.000 ABD doları fiyatından satılıyor. Üstelik Model 3 diğer pahalı Tesla araçlarında bulunan birçok özellik ile birlikte geliyor. İşte 400.000 kişinin test sürüşü dahi yapmadan ön sipariş verdiği Tesla aracı da bu.

2017’de şirketin satışları bir nebze artmasına rağmen, hala beklenenden çok daha düşük. Bu yılın üçüncü çeyreğindeki satışlar şöyleydi:

Bu rakamlar, Tesla’nın üretim hedeflerine ve yatırımcı beklentilerine hiç de yakın değil. Şirketin gelecek yıl için hedeflediği toplam araç üretimi 400.000 ve 2020 yılına kadar bir milyon araç üretim planı var.

Öte yandan geçtiğimiz haftalarda Tesla, 2019 yılında üretime başlayacağı ilk elektrikli tırı Semi için 150.000 ABD doları fiyatla satışa çıkarmayı planladığını açıkladı. Aynı zamanda şirketin 2020 yılında üretime başlayacağı Roadster isimli spor otomobilinin de 200.000 ABD doları gibi rekor bir fiyatla satışa çıkması bekleniyor.

Cezbeden yeni “muhteşem” hedefler şimdilik bunlar. Fakat yine de şirketin kronikleşen hedef tutturamama sorununu kesinlikle göz ardı etmemek gerekiyor.

Şirket Büyümesi ve Üretim Sorunları

General Motors eski Başkan Yardımcısı Bob Lutz geçtiğimiz günlerde Tesla’nın “kaybeden bir şirket” olduğunu söyledi. Emektar otomotivcinin görüşleri önyargılı olabilir, zira Tesla’nın başarısı eski işverenini olumsuz etkileyebilirdi.

Ancak, diğer pek çok kişi de Lutz’la aynı fikirlere sahip. Tesla hakkındaki kötümser görüşlere sahip kişiler, şirketin tüketici talebini karşılamak için üretim miktarını artırma kabiliyetinden şüphe ediyor.

Bazı uzmanlar, şirketin Fremont’daki fabrikasının senede 400.000 araç üretmesinin zor olduğunu ve 2020’de bir milyonluk araç üretim hedefinin gerçekçi olmadığını belirtiyor.

Fremont’daki fabrikaya ek olarak yeni üretim tesislerinin kurulması üretim sorununa bir çözüm olabilir lakin yeni tesislerin kurulması ve faaliyete geçmesinin en az iki yıl sürdüğü ifade ediliyor. Şirket yakın gelecekte üç yeni fabrika daha kurmayı hedefliyor ama bunlar hala planlama aşamasında.

Analist Görüşleri

Bu yılın eylül ayında, bir yatırım bankacılığı şirketi olan Jefferies‘den gelen bir raporda Tesla’nın hisse senetlerinin aşırı değerlendiğini ve fiyatının yaklaşık 240 ABD doları seviyesinde olması gerektiğini belirtildi.

Ekim ayındaki daha yeni bir raporda, UBS analisti Colin Langan Tesla’nın hisse senedi için fiyat hedefini tekrar doğruladı. UBS, Tesla’nın Model 3 otomobil üretiminde sorunlarla yüzleşmeye devam edeceğini düşünüyor. Tesla hisseleri için UBS tarafından belirlenen 12 aylık fiyat hedefi 185 ABD doları ve mevcut seviyeden bir hayli düşük.

Bununla birlikte, Tesla’yı tavsiye etmeye devam eden bir dizi Wall Street analistinin varlığını da görmezden gelmemek gerekiyor. Mesela Nomura Instinet analistleri, önümüzdeki 12 içinde Tesla hisselerinin yaklaşık yüzde 40 artarak 500 ABD doları seviyesine yükseleceğini öngörüyor.

Tesla’nın Geleceği

Tesla hisseleri sene başında 217 ABD Doları değerinde işlem görüyordu. Son 11 ay içinde yaklaşık yüzde 150’lik bir kazanç elde edildi. Şirketin CEO’su Elon Musk dahi, “hisse fiyatı hak ettiği mevcut değerden yüksek” diyor, fakat Tesla’nın geleceğine inanıyorsanız mevcut değerlemeler “düşük” diye de ekliyor.

Bu ikilemde yatırımcıların kendi görüşlerinin doğrultusunda hareket etmesi gerekecek. Elbette şirket üretim sorunlarını geride bırakır ve elektrikli araçlara yönelik artan küresel talebi karşılayabilirse, Tesla ve yatırımcılar için her şeyin zamanla daha doğru bir düzleme oturması beklenebilir.