Twitter’ın Borsa Fenomenleri: Geleneksel Medyadan, Sosyal Medya Piyasacılığına

Son yıllarda geleneksel medya hemen her alanda olduğu gibi para piyasacılığını da sosyal medyaya kaptırıyor. Twitter, Facebook, Instagram ve YouTube gibi sosyal medya ağları kendi ekonomi ve borsa fenomenlerini yaratıyor. Bu fenomenlerin takipçi sayıları da hızla artmaya devam ediyor.

Geleneksel medyadaki görünüm, tüm kamuyu ilgilendiren ekonomi ile ilgili gelişmeleri dahi netlikle almamıza engel olabiliyor. Bütün bunlar kişilerin sosyal medyaya yönelimini artırıyor. Nitekim böylece alanında uzman olan çok değerli isimlerin de bu furyaya katılmasıyla ardı ardına YouTube ekonomi kanalları açılmaya devam ediyor.

YouTube, ekonomideki gelişmeleri çeşitli bakış açılarıyla dinlemek ve ekonomide neler olup bittiğini anlamak için iyi bir fırsat sağlıyor. Oysaki bu durum borsa gibi yatırım alanları için her zaman yeterli olmuyor. Yatırımlar söz konusu olduğunda, örneğin borsayı ele alırsak hisse senedi gelişmeleri için çok daha hızlı bilgi akışına ihtiyaç duyuyoruz. Bu da bizleri daha canlı ve hızlı bilgi akışının olduğu Twitter’a götürüyor.

Twitter’da bir hisse senedi hakkındaki gelişmelere, haberlere veya analizlere hızlı bir şekilde ulaşabiliyoruz. Örneğin, Aselsan hissesi hakkında bir gelişme, haber, analiz veya yorum görmek istiyorsak Twitter’da arama kutucuğuna $ASELS veya #ASELSAN yazıp aratmamız yeterli olabiliyor. Bununla birlikte, spesifik olarak düzenli ve sık aralıklarla hisse senetlerine ilişkin gelişme, haber ya da analiz paylaşımı yapan yüksek sayıda takipçilere sahip Twitter borsa fenomenleri de bulunuyor.

Esasen biz de bu yayında, özellikle diğer sosyal medya ağlarından daha canlı olması hasebiyle, Twitter’da bulunan sosyal medyanın borsa fenomenleri ve yaptıkları paylaşımlar üzerine konuşmak istiyoruz. Çünkü bu fenomenlerin birçoğu dürüst paylaşımlar yaparken bir kısmı da ne yazık ki bile isteye yatırımcıları yanlış yönlendirebiliyor.

Sosyal Medyanın Yatırım Amaçları İçin Doğru Kullanılması

Twitter başta olmak üzere sosyal medya ağları ve genel olarak internetin, yatırımcılar için önemli araçlar haline geldiğini söylemek yanlış olmayacaktır. Öyle ki bir yatırımcı olarak, belirli hisse senetlerini araştırmak, bir aracı kurum hakkında bilgiler edinmek, yatırım stratejileri hakkında rehberler bulmak, güncel haberler almak ve piyasaları başkalarıyla tartışmak için sosyal medyayı kullanabiliyoruz.

İnternet, sosyal medya ağları ve özellikle de bu ağlar arasında yer alan Twitter, bir hisse senedini araştırmak, şirket hakkında haberleri takip etmek ve ilgilendiğimiz hisse senedini diğer yatırımcılarla tartışmak için bizlere iyi bir ortam yaratabiliyor. Mesela, ilgilendiğiniz hissenin Migros olduğunu düşünürsek, şirket için haber, bilgi, analiz veya tartışmaları görmek için Twitter’da $MGROS veyahut da #Migros hashtagleri ile arama yapmanız yeterli oluyor.

Ancak tabii sosyal medya ve internet, yatırımcılar için pek çok fayda sağlamanın yanı sıra dolandırıcılara da kapı açıyor. Dolandırıcılar, sosyal medya aracılığıyla bir hisse senedi hakkındaki yanlış veya yanıltıcı bilgileri çok sayıda insana minimum çabayla ve nispeten düşük bir maliyetle yayabiliyor. Diğer yandan, anonim hareket ederek veya hatta güvenilir piyasa bilgisi kaynaklarını taklit ederek gerçek kimliklerini gizleyebiliyor ve yatırımcıları zarar uğratabiliyorlar.

Gerçek Twitter Borsa Fenomenleri ve Dolandırıcıların Ayrımı

Twitter borsa fenomenleri ve dolandırıcılar arasındaki ayrımı doğru bir şekilde yapmak gerekiyor. Yüksek takipçi ve etkileşimi olan her kişi “fenomen” olarak nitelendirilse de bu yüksek takipçi ve etkileşime sahip her kişinin güvenilir olmadığını anlamanız gerekiyor.

Bir örnek vermek gerekirse, geçtiğimiz günlerde Twitter’da yüksek takipçi ve etkileşime sahip bir hesabın yöneticisinin, bir hisse senedine ilişkin takipçilerine al ve tut tavsiyesi verdikten hemen sonra portföyünde bulunan ilgili hisseleri elinden çıkardığı anlaşılmıştı. Düzenleyici kurum ise bu eylemi gerçekleştiren hesap sahibine ceza uygulamıştı.

Sosyal medyada yatırımcı ilgisini suistimal etmenin bir başka yolu olarak dolandırıcılar, hisse fiyatını etkilemek için bir şirket hakkında yanlış ve yanıltıcı bilgiler yaymak gibi bir piyasa manipülasyonu da yapabiliyorlar. Bu yolla dolandırıcılar sosyal medya, Telegram grupları ve internetteki tartışma forumlarında hisse senedi söylentilerini devam ettirebiliyorlar.

Yanlış veya yanıltıcı söylentiler olumlu veya olumsuz olabiliyor. Mesela, bir Pump ve Dump planında, destekçiler, satın alma çılgınlığını kışkırtan olumlu söylentiler yayarak hisse senedi fiyatını şişiriyorlar ve bu yutturmaca sona ermeden önce kendi hisselerini hızla terk ediyorlar. Tipik olarak, destekçiler satışlarından kâr ettikten sonra, hisse senedi fiyatı düşüyor ve kalan yatırımcılar para kaybediyor.

Diğer durumlarda yine mesela Pump ve Dump planında, dolandırıcılar, yatırımcıları hisselerini satmaya çağıran olumsuz söylentiler de yayabiliyorlar, böylece hisse senedi fiyatı düşüyor ve dolandırıcılar yapay olarak düşük fiyattan hisse satın alarak bundan yararlanabiliyorlar.

Sosyal Medyayı Yatırım İçin Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Bir yatırımcı olarak, dolandırıcıların yerleşik bir piyasa bilgisi kaynağını taklit etmek için sosyal medyayı kullanabileceğinin farkında olmanız gerekiyor. Örneğin, dolandırıcılar belirli bir şirketi veya menkul kıymetler araştırma firmasını taklit etmek için tasarlanmış bir hesap adı, profil veya tanıtıcı ilanlar oluşturabiliyor. Hatta şirketin logosunu, şirketin gerçek web sitesine bağlantılar koyabiliyor ya da şirket için çalışan gerçek bir kişinin adını referans gösteren bir web sayfası oluşturacak kadar dahi ileri gidebiliyorlar.

Sosyal medyayı genel olarak yatırım kapsamında hisse senedi, şirket araştırmaları, haber ve gelişmeleri takip etmek için kullanırken birtakım noktalara dikkat edebilirsiniz. İşte yatırımlar için sosyal medyayı takip ederken dikkate almanız gereken birkaç nokta:

Gönderici Hesaptaki Tuhaflıklar

Yatırım bilgilerini sosyal medya aracılığıyla aldığınızda, temeldeki kaynağın kimliğini doğrulayın. Gönderenin hesap adında, profilinde, e-posta adresinde, ekran adında veya kimliğinde küçük farklılıklar veya yazım hataları ya da gönderenin bir sahtekarlık olabileceğini gösteren belli başlı işaretlere mutlaka bakın.

Aceleci Satın Alma veya Satma Baskısı

Aceleci davranmadan önce nitel ve nicel faktörleri göz önüne alarak detaylı bir hisse senedi araştırması yapmak için (diğer yatırım seçenekleri için de geçerli) kendinize yeterli zamanı ayırın. Olumsuz haberler açıklandıktan sonra fiyat düşmeden önce “fırsatı kaçırmadan” hisse senedi almaya veya sahip olduğunuz hisselerini “vakit geç olmadan” satmaya yönelten ileti ve mesajlara şüpheyle yaklaşın. Bu baskıları yapanlar, tavsiyenin “içeriden” geldiğini veya gizli bilgilere dayandığını iddia ederse özellikle çok daha dikkatli olun. Zira Insider Trading olarak adlandırılan bilgi suistimali suçtur ve ağır ceza yaptırımlarına maruz bırakır. SPK’nın bilgi suistimali hususundaki açıklaması için burayı inceleyebilirsiniz.

Haber, Analiz ve Gelişmelerin Gerçekliği

Belirli bir şirketten veya menkul kıymetler araştırma ya da doğrudan analiz firmasından geliyormuş gibi görünen bilgilerin gerçek olup olmadığını kontrol edin. Bir şirketle iletişim kurarken veya web sitesine erişmeye çalışırken, SPK (Sermaye Piyasası Kurulu) ve KAP (Kamu Aydınlatma Platformu) dosyalarında olduğu gibi şirketin kendisi tarafından sağlanan web sitesi adresini kullandığınızdan emin olun. Web tarayıcınızın adres çubuğuna web sitesinin adresini dikkatlice yazın.

Doğrulanmış Hesaplara Ait Rozetler

Sosyal medyada ekonomistler, analistler ya da menkul kıymet araştırma firmalarındaki çalışanlara denk gelmeniz olasıdır. Peki, bu kişiler gerçekten o kişiler mi? Bunu anlamanın en iyi yolu hesap doğrulama rozetlerinden geçer. Bazı sosyal medya ağları, bir gönderenin gerçek olup olmadığını belirlemenize yardımcı olabilecek sistemlere sahiptir. Örneğin Twitter, üye profillerinde mavi bir doğrulanmış rozet (beyaz bir onay işareti içeren düz mavi bir daire) yayınlayarak hesapların gerçekliğini doğrular. Doğrulanmış bir hesap, kaynağın gerçek olduğunu garanti etmese de, doğrulanmamış hesaplardan gelen bilgilere karşı daha şüpheli yaklaşın.

Sınırlı Gönderi Geçmişine Sahip Hesaplar

Dolandırıcılar, gerçek kimliklerini gizlerken dolandırıcılık planlarını gerçekleştirmek için bıkmadan ve usanmadan defalarca kez özel olarak tasarlanmış yeni hesaplar oluşturabilirler. Bu nedenle hesap oluşturulma tarihi veya ileti gönderme geçmişi olmayan sosyal medya hesaplarından gelen bilgilere karşı şüpheli yaklaşın ve olabildiğince dikkatli olun.

Göndereni Belli Olmayan Bilgiler veya Teklifler

Dolandırıcılar yatırımcılara sosyal medya sitelerinden, Telegram gibi uygulamalardaki sohbet odalarından veya forumlardan ulaşabilirler. Göndereni şahsen tanımıyorsanız (gönderenin adı görünüyor olsa bile), karşınıza çıkan yeni yayınlarda, tweet’lerde, doğrudan mesajlarda veya e-postalarda veya bir yatırım talep eden veya belirli bir hisse senedi hakkında bilgi veren iletişim istekleri konusunda son derece dikkatli olun.

Lisans ve Faaliyet İznine Sahip Olmayanlar

Türkiye Cumhuriyeti menkul kıymetler yasaları, yatırım uzmanlarının ve yatırım aracı kurumlarının Sermaye Piyasası Kurulundan (SPK) almaları gereken lisans ve faaliyet izinlerine sahip olmasını gerektirir. Bu, bir yatırımcı olarak dikkat etmeniz en önemli konudur. Komisyon oranları her ne kadar düşük olursa olsun sizin ve yatırımlarınızın güvenliği için en iyi aracı kurum SPK lisans ve faaliyet izinlerine sahip olan firma olacaktır. Çünkü birçok yatırımcı, lisanssız veya kayıt dışı firmalar tarafından mağdur edilir. SPK’nın Aracı Kurumlar sayfasından lisanslı ve faaliyet iznine sahip yatırım firmalarını görebilirsiniz. Ayrıca, aynı sayfada çalışmayı düşündüğünüz bir aracı kurumun lisans ve faaliyet iznine sahip olmadığını da kontrol edebilirsiniz.

SPK’nın Sosyal Medya Kullanımına İlişkin Uyarı ve Ceza Yaptırımları

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), yatırım danışmanlığı ve buna benzer sermaye piyasası faaliyet izni ya da lisansı olmaksızın sosyal medya ağları üzerinden yatırım tavsiyesi veren ve bu tür teşviklerde bulunanlara itibar edilmemesi gerektiği hususunda uyarılar yapıyor.

Kurul yetkilileri, küçük yatırımcıların Twitter başta olmak üzere Facebook, YouTube, Instagram ve diğer sosyal medya ağları, internet forumları ve Telegram ya da Whatsapp gibi sohbet odalarında paylaşılan söylenti, tüyo ve yatırım tavsiyelerine itibar etmemeleri gerektiğini belirtiyor

Düzenleyici kuruluş bütün bunlara ek olarak, piyasada işlem hacmi ya da fiyatında artış yaşanan hisselerle karşı tüm yatırımcıların, ihtiyatlı bir şekilde yaklaşmalarının, risk profillerine uygun olarak hareket etmelerinin, kısa sürede yüksek getiri vaat eden reklam ve duyuru gibi çağrılara her zaman şüpheyle yaklaşmalarının önem teşkil ettiğini vurguluyor.

Şimdi söz sırası sizde! Twitter’da ya da başka bir sosyal medya ağında takip ettiğiniz borsa fenomenleri varsa biz ve okuyucularımızla paylaşabilirsiniz. Hangi sosyal medya ya da -doğrudan doğruya- Twitter borsa fenomenleri takip listenizde ve onları niçin takip etmeyi seviyorsunuz? Yorumlar bölümünden bize yazın, yayınlayalım.