Hisse senedi yatırımlarınızı yurt içi ile kısıtlı tutmak mecburiyetinde değilsiniz. Yurt dışı hisse senedi işlemlerine olanak sağlan bir yatırım hesabı açarak dünya piyasalarına ulaşabilir ve uluslararası şirketlerin hisse senetlerini kısa, orta ya da uzun vadede alıp satabilirsiniz.
Yurt dışı piyasalardaki yatırım fırsatlarını değerlendirmek için bir hisse senedi yatırım hesabı açmanız yeterli olsa da bilmeniz gerekenler bununla sınırlı değil. Yurt dışı piyasalardan yabancı şirketlere ait hisse senedi nasıl alınır öğrenmek için rehberimizin devamına göz atmaya başlayabilirsiniz.
1. Bir Aracı Kurumdan Hisse Senedi Yatırım Hesabı Açın
Yurt dışı borsalardan hisse senedi almak deyince muhtemelen aklınıza Wall Street konulu o meşhur film sahneleri geliyordur, ancak New York Borsasında bağırıp çağırarak alım satım emirleri veren tüccarlar beyazperde de kaldı. Günümüzde, aracı kurumlar aracılığıyla internetten hisse senedi almak daha kolay, kullanışlı ve tercih edilen bir yöntemdir.
Bir aracı kurumdan hisse senedi hesabı açmak, neredeyse bir banka hesabı açmak kadar kolaydır. Bir hesap başvurusu yaptığınızda, kimlik ve iletişim bilgilerinize ihtiyaç duyulur. Bunları sağlayıp bir hesap açtığınızda, geriye sadece hesabınıza para yatırmak kalır.
Bir marketten banka kartınızla alışveriş yapmak için nasıl ki hesabınıza para yatırıyorsanız, hisse senedi satın almak için de hisse senedi yatırım hesabınıza tıpkı bu şekilde para yatırmanız gerekir. Hisse senedi yatırım hesabınıza para yatırmak son derece kolaydır. Havale ya da EFT yöntemlerini kullanarak yatırım hesabınıza kolayca para yatırabilirsiniz.
Yurt dışı borsalarda hisse senedi alım satımı yapmak için yurt dışı hisse senedi işlemlerini destekleyen aracı kurumlardan yatırım hesabı açmanız gerekir. Bu nokta önemli, zira yurt dışı hisse senedi işlemlerini desteklemeyen aracı kuruluşlardan hesap açsanız dahi uluslararası piyasalarda alım satım yapmanız mümkün olmayacaktır. (Yurt Dışı Hisse Senedi İşlemleri İçin En İyi Aracı Kurumlar)
Peki, yurt dışı hisse senedi yatırım hesabı açmak için ihtiyaçlarınıza en uygun aracı kuruluşu nasıl bulabilirsiniz? Bu yalnızca en düşük alım satım komisyonlarını bulmakla ilgili değil. Kaliteli müşteri hizmeti sunan bir aracı kuruluşla çalışmak işlem başına birkaç kuruş fazla ödemenizi gerektirse bile, özellikle hisse satın alma konusunda yeniyseniz, buna değecektir.
Dikkate alınmanız gereken bazı unsurlar:
- Paranız ne durumda. Yurt dışı hisse senedi işlemlerine olanak sağlayan aracı kurumlarda hesap açılışı için minimum para yatırma limiti genellikle 0 ile 10.000 ABD doları ya da muadili Türk lirası olarak değişiklik göstermektedir. Paranızın durumuna göre daha düşük minimum tutarla hesap açılışı gerçekleştiren aracı kurumlardan hesap açmanız gerekebilir.
- Ne kadar sıklıkta işlem yapacaksınız. Ne kadar sıklıkla işlem yapmayı planladığınız da dikkat etmeniz gereken unsurlar arasında olmalıdır. Türkiye’deki aracı kurumların çoğunda, alım satım komisyonları 10 ile 30 dolar arasında değişmektedir. Düşük komisyonlar, sık işlem yapacaksanız ve ayda 10 veya daha fazla işlem yapmayı düşünüyorsanız sizin için önemli olacaktır.
- Ne kadar desteğe ihtiyacınız var. Aracı kuruluşlar telefon destekleri, eğitimler, rehberler ya da analizleri müşterilerine ücretsiz sunarlar. Yine de aracı kuruluşların bu hizmetlerini karşılaştırarak hangisinin ihtiyacınıza yönelik en uygun desteği sunduğunu göz önünde bulundurmanız gerekebilir.
2. Hisse Senetlerinizi Seçin
Bir aracı kurumdan yurt dışı hisse senedi işlemlerine imkan sağlayan bir yatırım hesabı oluşturup para yatırdıktan sonra, artık hisse senedi alımlarına başlayabilirsiniz. İlk adımı atmak için iş modeline hayran olduğunuz, güvendiğiniz ve bildiğiniz şirketleri araştırmaya koyulabilirsiniz.
Araştırma ve analizlerinizi yaparken gerçek zamanlı piyasa risklerinin sizi etkilemesine izin vermeyin. Size biraz yardımcı olalım: Ortak olmak istediğiniz şirketleri arıyorsunuz.
Milyarder hisse senedi yatırımcısı Warren Buffett, “Bir şirketin hisse senedini alırsanız, o şirkete ortak olursunuz. Hisse senedinin yükselmesini istediğiniz için değil, o şirkete sahip olmak istediğiniz için alım yapın” der. Kendisi de bu kurala uyarak başarılı oldu.
Hisselerinizi seçerken ödevinizi iyi yapmalısınız. Hisse senedini satın alarak ortak olacağınız şirketleri iyice araştırın. Şirketlerin yıllık raporlarına, özellikle de yönetimin hissedarlara gönderdiği senelik mektuplara bakın. Bu mektuplar size, şirketlerde neler olup bittiğine dair genel bir özet sunacaktır.
Bununla beraber şirketlerin üç aylık dönemlerde yayınladığı raporları ya da duyurdukları önemli gelişmeleri de mutlaka takip edin. Bunlara şirketlerin yatırımcılar için hazırladıkları internet sayfaları üzerinden ulaşabilirsiniz.
Üç aylık kazanç raporları ve en son haberler gibi bir şirketi araştırmak ve değerlendirmek için ihtiyaç duyacağınız bilgi ve analiz araçlarının çoğu aracı kurumunuzun internet sitesinde de yayınlanabilir. Öte yandan aracı kurumların çoğu, analiz araçlarının nasıl kullanılacağı konusunda makaleler ve hatta hisse senetlerini nasıl seçeceğinizle ilgili rehberler de sunabilir.
En iyi hisse senetlerini bulmak için biraz daha zaman ayırın. Konupara’da daha önce yazdığımız hisse senedi nasıl araştırılır yazısına mutlaka göz atın.
3. Kaç Adet Hisse Senedi Alacağınıza Karar Verin
Kendinizi belli bir sayıda hisse senedi alma konusunda baskı altında hissetmemelisiniz. Aynı şekilde portföyünüzü birkaç ya da tek bir hisse senedi ile doldurmamalısınız. Hisse senedi yatırımı konusunda yeni bir yatırımcıysanız, bu alanda ustalaşmak için kendinize zaman tanımalı ve küçük bir hisse satın alarak küçükten başlamayı düşünmelisiniz.
Yumurtaları tek bir sepete koymamanız gerektiği öğüdünü işitmişsinizdir. Zira yatırım dünyasındaki en önemli tavsiyelerden biri budur. Yumurtalarınızı tek bir sepete koymak yerine farklı sepetlere dağıtmak; yani paranızı tek bir varlık sınıfı yerine farklı varlık sınıfları arasında dağıtmak hem risklerinizi azaltır hem de getiri performansınızı artırır.
Peki, paranızın ne kadarını hisse senetlerine ayırmalısınız? Elimizde bilinen ve sıkça kullanılan bir formül var. Bu formül yatırımcının yaşını ve risk toleransını hesaba kattığı gibi yine yatırımcının en yüksek getirilere ulaşmasını sağlayabilecek bir oran veriyor. Bu formülü kullanmak için yaşınızı 100’den çıkarmanız yeterli.
Mesela 30 yaşında olduğunuzu varsayın. Yaşınızı 100’den çıkardığınızda, geriye 70 kalıyor. İşte çıkan bu sonucu oran olarak kullanabilir, portföyünüzün yüzde 70’ini hisse senetlerine ayırabilirsiniz.
Ama tabii, bu formül pek çok yatırımcı için uygun olmayacağı gibi sizin için de uygun olmayabilir. En doğru kararı vermek için yaşınızı, risk toleransınızı, yatırım araçlarına yönelik uzmanlığınızı ve getiri hedeflerinizi göz önünde bulundurmanız gerekir.
Mutlaka portföyünüzü çeşitlendirin. Başlangıçta, bireysel olarak satın aldığınız hisse senetlerinin yanı sıra portföyünüzü yatırım fonları ve mevduat ile çeşitlendirmeyi düşünebilirsiniz. Mevduat risksiz bir şekilde paranızı değer kaybından korurken profesyonellerce yönetilen yatırım fonları da paranızı farklı varlık sınıflarında en zahmetsiz ve en düşük maliyetle değerlendirmenizi sağlayabilir.
4. Emir Tipini Seçin
Alım ya da satım gibi borsa talimatları kısaca emir olarak ifade edilmektedir. Çok sayıda emir tipi bulunur. Her ne kadar bir tuşa basılarak halledilebilecek gibi gözükseler de bazı emir tipleri son derece karışık olabilmektedirler.
Şu an için bunların ne kadar karışık olabileceğini düşünüp canınızı sıkmaya hiç gerek yok. Zira yatırımcılar, genellikle yalnızca piyasa emri ve limit emri olarak bilinen iki emir tipini kullanarak işlem yapar ve başarıya ulaşırlar.
Piyasa Emri
Piyasa emri, bir hisse senedini mevcut en iyi piyasa fiyatından satın alacağınızı veya satacağınızı belirten bir emir türüdür. Piyasa emrini kullanarak çok hızlı bir şekilde hisse senedi alım ya da satımı yapabilirsiniz. Piyasa emriyle yaptığınız bu işlemler her daim en iyi fiyattan gerçekleşecektir.
Piyasa emrini kullanarak bir hisse senedini satın alırken piyasadaki en düşük fiyattan satın alabilir, satış yaptığınızda da piyasadaki en yüksek fiyattan satış yapabilirsiniz. Borsada tıpkı sizin gibi çok sayıda alıcı ve satıcı olduğundan hisse fiyatları gün boyunca hatta takas anında bile değişiklik gösterebilir. Bu nedenle fiyat değişikliklerine dikkat etmeniz gerekir.
Daha iyi anlaşılması için piyasa emri üzerine küçük bir örnek verelim. Mesela New York Borsasında işlem gören McDonald’s şirketine ait elinizdeki 50 birim hisseyi satışa koymak için bir emir verdiğinizi düşünelim. Hissenin güncel fiyatı 185 dolar. Verdiğiniz emir güncel fiyattan gerçekleşti, hisseleri sattınız ve 9,250 dolar artık kasanızda.
Limit Emri
Piyasa emrine kıyasla bir limit emri, işleminizin gerçekleştirildiği fiyat üzerinde daha fazla kontrol sağlar. Limit emrinde önceden belirli bir fiyat limiti karşılandığında hisse senedi alım ya da satımı gerçekleşir.
Varsayalım ki NASDAQ’da işlem gören Apple şirketine ait hisse senetlerinden satın almak istiyorsunuz. Apple şirketinin güncel hisse fiyatı 157 dolar. Ancak bu fiyatı ödemeye razı değilsiniz, mesela hisse fiyatının 110 dolara gerileyeceğini öngörüyor olabilirsiniz. Bu durumda Apple hisseleri için 110 dolarlık limitli bir alım emri verebilirsiniz. Böylece Apple’ın hisse fiyatı 110 dolara düştüğünde alım emriniz gerçekleşmiş olacaktır. Şirketin hisse fiyatı belirlediğiniz limitin altına düşmediği takdir de verdiğiniz emir gerçekleşmeyecektir.
Farklı bir şekilde elinizdeki Apple hisselerini satmak istediğinizi düşünelim. Güncel fiyat 157 dolar. Fakat 180 dolardan aşağı bir fiyata satış yapmak istemiyorsunuz. Öyleyse Apple hisselerinin birim fiyatı 180 dolara ulaşınca satışın gerçekleşeceği bir limit emri verebilirsiniz.
5. Sonuç
Yurt dışı borsalardan hisse senedi satın almaya başlamanıza yardımcı olacak her şey bu kadar. İyi performansa sahip hisselere yatırım yapmak, size yıllar boyunca büyük geri dönüşler sağlayabilir. Bunun için size düşen yatırım yaptığınız şirketleri iyi araştırmak ve takip etmek olmalıdır.
İşler ters giderse, her yatırımcının, hatta servetinin büyük çoğunluğunu hisse senedi yatırımlarından elde eden Warren Buffett’ın bile, bu kötü süreçlerden geçtiğini unutmayın. Zira uzun vadede başarılı olmanın anahtarı, hedeflerinize bağlı kalmak, bilgilerinizi her daim yenilemek ve bu bilgiler ışığında kontrol altında tutabileceğiniz şeyler üzerinde yoğunlaşmaktır.
Dileriz ilk hisse satın alımlarınız, yaşam boyu sürecek başarılı bir yatırım yolculuğunun başlangıcını oluşturur.
