Ekonomik stabilite, büyüme veya hatalar bir ülkenin yerel para biriminin değeri üzerinde büyük etki sahibidir. Bunu inkar edemeyiz, fakat bir para biriminin değerinin belirlenmesinde gerçekten etki sahibi olan faktörler nelerdir?
Arz ve talep, ticaret ve yatırım, enflasyon ve faiz oranları, beklentiler ve piyasa psikolojisi sağlıklı bir ekonomik durum oluşturmak veya mevcut durumu desteklemek için hayati önem taşır. Bu yayında ABD dolarının değerini etkileyen en önemli faktörlere bakıyoruz.
Arz ve Talep
Başka ülkeler ABD mallarına talep gösterdikçe dolara olan talep sürecektir. Bir tüketici ne zaman bir ABD malı alsa elindeki para ABD dolarına dönüşür. Diğer bir deyişle bu tüketici dolar almış olur. Bundan kar edenlerden biri de para biriminin sahibi olan ülke olur -haliyle ABD- olur. Bu alışveriş yalnızca ABD’nin değil, diğer bazı kuruluşların tahvilleriyle de olur.
Ticaret ve Yatırım
Birçok analiste göre doların en önemli boyutu da ticaretteki ve yatırımdaki rolüdür. Ticaret bilançosu bir ülkenin ithalat-ihracat oranıdır. Eğer ihracat ithalattan yüksekse ülkede bolluk var demektir. Eğer tam tersiyse tahmin edebileceğiniz gibi o ülkede sıkıntı var demektir. Eğer ülke kazandığından daha fazla harcıyorsa parası değer üretmiyor demektir.
Enflasyon ve Faiz
Ülkenin yerel piyasasındaki enflasyonun değişmesi yerel para birimine de yansır. Bu iki kavram el ele gider. Örneğin enflasyon oranlarının düşük olduğu bir ülkede üretilen ürünlerin fiyatları ve bunlardan yurt dışına yapılacak ihracat yavaş fakat sabit bir şekilde artar. Ayrıca faiz oranları ve enflasyon da direkt olarak bağlantılıdır. Genel inanışın aksine bir ülkenin faiz oranları yüksekse o ülkeye döviz girişi artar, böylece ülkenin para biriminin değeri atar.
Düşünce ve Beklentiler
Dünyanın sizin ülkeniz hakkında ne düşündüğü önemlidir. Bu beklentiler döviz alışverişi sırasında ortaya çıkar. Bu yüzden dış politikalar ve ilişkiler önem arz eder. Söz gelimi, bir ülkenin para biriminin değerini belirleyen tek şey rakamlar değildir. Mesela eğer diğer dünya ülkeleri ABD’yi zayıf ve zorluklarla boğuşan bir ekonomiye sahip bir ülke olarak görürse ellerindeki tahvilleri satmaya başlar. Bu da kötü bir geri dönüş süreci başlatır ve ticareti kötü etkiler. Bu yüzden politika önemlidir. Finansal ilişkiler ve tarih, bir ülkenin finansal güç seviyesini belirlerken önem arz eden diğer önemli unsurlar arasındadır.
Bütün bunlara ek olarak, döviz kurlarını etkileyen faktörler makalesine de göz atmak isteyebilirsiniz. İlgili yayından döviz kurlarını belirleyen etmenler hakkında bilgi alabilirsiniz.
