İkili Opsiyon Nedir?

İkili opsiyon, diğer bilinen finansal araçlardan ziyade elde edilen kazancın fiyat bazında ne kadar artacağına ilişkin tahminlerle kullanılan kısa vadeli yatırım aracı olarak tanımlanabilir.

Orijinal ve sıklıkla ifade edilen adıyla Binary Option, Türkçe olarak ikili opsiyon olarak bilinen ve nispeten riskli bir finansal araç olan ikili opsiyon nedir, eğrisiyle doğrusuyla anlatacağım.

Daha önceleri tıpkı diğer araçlarda olduğu gibi yalnızca brokerlar ve bankalar arasında tezgah üstü piyasa olarak işlemleri hedge yapmak için kullanılan ve o zamanki dönemlerde “exotic options” olarak da adı bilinen ikili opsiyon işlemleri son yıllarda herkese açılmış ve büyük ivme kazanarak, popülaritesini artıran finansal araçları arasında yer almayı başarmıştır.

İkili opsiyon işlemleri Avrupa Birliği tarafından finansal araç olarak tanımlanmış ve denetime tabi tutulmuştur.

İkili opsiyon nedir?

İkili opsiyonlar, kısa vadeli yatırım araçlarıdır. İkili opsiyonları forex gibi diğer finansal araçlardan ayıran en büyük fark, elde edilecek kazancın, finansal aracın fiyatının ne kadar artacağına bağlı olmamasıdır.

Yani demek istediğim şu: işlem yapacağınız finansal araç fiyatının opsiyon süresi sonuna kadarki fiyatıyla, işlem yapıldığı anki fiyatına kıyasla, belirlenen aralıkta yukarıda mı yoksa aşağıda mı kapanacağı gibi tahminlere göre yapılan işlemlere ikili opsiyon denir.

Örneğin GBP/JPY paritesini ele alalım, belirli bir süre içerisinde belirlediğiniz aralıkta kur hareketini tahmin etmeye çalışıyorsunuz. Belirlediğiniz kur, belirlediğiniz süre içerisinde bu aralıktan saparsa paranızı kaybediyorsunuz. Eğer tahminiz doğru çıkar da her şey yolunda giderse %75 ve daha fazla oranlarda kar elde edebiliyorsunuz. Yüksek kaldıraç sebebiyle elbette bu durumun tam tersi de olabilir. İkili opsiyonun riskli ve tehlikeli olmasının, hatta belkide kumarla özdeşleştirilmesinin de sebebi budur.

Bunu örnek olarak verdim. Sadece aralık tahmini değil, ikili opsiyonun işlem yapabileceğiniz farklı çeşitleri de vardır. Yazının devamında anlatacağım.

İkili Opsiyon Avantaj ve Dezavantajları

Biraz açık konuşmam gerekirse ikili opsiyon özelliklerini bir kısmınız avantaj olarak görebilecek iken, bazılarınız ise bu avantajları dezavantaj olarak görebilir. Her finansal yatırım aracında olduğu gibi aslında ne istediğiniz, ne beklediğiniz ve ne düşündüğünüzle alakalı olarak avantaj ve dezavantajlar sizin için farklılık gösterecektir.

Yatırımcılardan ziyade traderlar risk almayı severler. Bildiğiniz gibi risk ne kadar yüksek olursa aslında kar da o denli yüksek oluyor. İkili opsiyon işlemlerinin avantaj ve dezavantajlarını değerlendirirken aslında kendinize şu soruyu sormanız gerekiyor: trader mıyım yoksa yatırımcı mıyım? cevabı biliyorsanız işiniz kolay…

İkili opsiyon işlemleri kısa vadede işlem yapabilme olanağı sağladığından dolayı, zamanınız az olsa da gün içinde kısa vadede işlem yapabilirsiniz. Bu herkes için avantaj.

İkili opsiyonlarda alacağınız risk sabittir. İşlemleriniz için riske edeceğiniz miktar, maksimum riskiniz olacaktır. 1000 dolarlık işlem yapıyorsanız, 1000 dolardan daha yüksek bir meblağ kaybetmezsiniz. Bu hem avantaj hemde dezavantaj olabilir. Dediğim gibi risk tutumunuza bağlı.

İkili opsiyon piyasasında düşük miktarlarda işlem yapabilirsiniz. Düşük miktarlı işlem olanakları, ikili opsiyonu denemeniz için iyi bir fırsat olabilir. Fakat aşırı hırs gibi hareketlerinizde avantaj gibi görünen bu durum dezavantaj da olabilir.

Ortalama %71-81 arasında kazanç oranlarıyla hemde kısa vadede yüksek karlar elde etmeniz mümkün, bakın avantaj. Fakat aynı şekilde yine kısa vadede kaybetmeniz de mümkün, bakın dezavantaj.

Piyasa tıpkı forex’te olduğu gibi 24 saat açık. Bu da demek oluyor ki, işlemleriniz için vakit ayırabileceğiniz bolca zaman var. Kazanacak olursanız sorun yok, fakat işler ters gittiğinde durmayı bilmiyorsanız bu da sizin için önemli bir dezavantaj olacaktır.

Yalnızca 1 puanlık hareketle para kazanabilir veya para kaybedebilirsiniz

İkili opsiyonun ne olduğunu öğrendikten sonra gelecek en temel soru nasıl para kazanılır olacaktır. Objektif bir şekilde anlattığım için başlıkta özetlemeye çalıştım aslında. İkili opsiyonda, yapacağınız işlemin -bununda nasıl yapılacağını anlatacağım- size para kazandırabilmesi için yalnızca 1 puanlık hareket, seviye veya aralık değişimi yetiyor. Aynı şekilde bu beklentinizin dışındaki değişimlerle para da kaybedebiliyorsunuz.

İkili Opsiyon İşlemi Nasıl Yapılır?

İkili opsiyon işlemi yapabilmek için öncelikle işlem yapmak istediğini finansal aracı seçmeniz gerekiyor. Bu hisse senetleri, pariteler, endeksler veya emtialar olabilir. Seçiminizin ardından hangi opsiyon işlemi yapacağınıza karar vermeniz gerekiyor. İkili opsiyonlarda seçim yapabileceğiniz iki tür işlem emri bulunuyor. Bu emirler: Artar veya Azalır.

İşlem yaptığınız finansal aracın belirlediğiniz opsiyon süresi tamamlandığında daha yukarıda olacağını düşünüyorsanız ARTAR, daha aşağıda olacağını düşünüyorsanız da AZALIR emrini kullanmanız gerekir. Bazı platformlarda Artar (CALL, AL), Azalır (PUT, SAT) olarak görülebilir.

Toparlayacak olursam, işlem yapmak istediğiniz finansal aracı ve emir tipini seçtikten sonra yatırım yapmak istediğiniz miktarı beliyorsunuz.

Her şey bu kadar.

Örnek İkili Opsiyon İşlemi

Daha iyi anlaşılabilmesi adına örnek bir ikili opsiyon işlemi gerçekleştirdim. Tercihimi EUR/USD paritesinden yana kullandım. Kur 1.07446 seviyesindeyken vade bitimi süresini seçerek, paritenin yukarı yöne hareket edeceğini düşündüğümden buna göre pozisyon aldım. (Meblağ 100 dolar)

Eğer yukarıdaki grafiği dikkatlice incelerseniz, iki defa paramın sıfırlandığını görebilirsiniz. Vade seçimim paritenin düştüğü dakikalarda bitiyor olsaydı, 100 dolar kaybetmiş olabilirdim.

Fakat vade sonunda tahminim doğru çıktığından ortalama 5 dakika gibi kısa bir sürede 84 dolarlık kar sağlayabildim. Tekrar etmemde fayda var, vade bitimine saniyeler kala iki kez yatırdığım 100 dolar sıfırlandı! Vade, emir, parite vs. seçimim yanlış olsaydı, hiç kar elde edemeyecek ve yatırdığım miktarı kaybedecektim.

İkili Opsiyon İşlemlerinde Teknik ve Temel Analiz

Belki de bugün şanslı günümdeydim ama ben ikili opsiyonda kazanç sağmanın teknik analize bağlı olduğunu düşünüyorum. Belirli süreleri baz alarak seçeceğiniz grafikler üzerinden teknik analiz yapabilmeniz mümkün. Eğer forex piyasasına aşinaysanız ikili opsiyonda teknik analiz forex piyasasından farklı değil ve üstelik forex piyasasında kullandığınız stratejileri ikili opsiyon içinde kullanabilmeniz mümkündür.

Teknik analiz zorlayıcı veya karmaşık gelebilir. İkili opsiyonda temel analizden de yararlanabilirsiniz. Temel analiz yapacaksanız, piyasadaki kısa vade dilimini aklınızdan çıkarmamanız gerekir. Bu yönden baktığımızda aslında zaman dilimi kısa olduğundan daha çok günlük haberlere yönelik takip yapabilirsiniz.

Stratejinizi oluştururken özellikle piyasanın kısa vadeli oluşunu göz önünde bulundurmanız gerekir.

İkili Opsiyon Çeşitleri

Üç farklı ikili opsiyon türü vardır. Kısaca bu türlerden bahsetmek istiyorum.

Dijital opsiyon en fazla işlem yapılan çeşittir. Dijital opsiyonla işlem yapabilmek için piyasanın hangi yöne gideceğini biliyor olmanız yeterlidir. Opsiyon vadesi içerisinde piyasanın aşağı mı yoksa yukarı yöne mi gideceğini tercih ederek pozisyon açabilirsiniz.

Bir diğer tür olan temas, dokunuş opsiyonu olarak da adlandırılır. Bu opsiyon türü ile fiyatların hangi seviyeye geleceğini öngörmeniz gerekiyor. Seçeceğiniz finansal araçlar için belli bir seviyeye kadar geleceğini düşünüyorsanız, bu çeşidi kullanabilirsiniz.

Son tür de aralık. Bant aralığı olarak da bilinir. Bu opsiyonda fiyatın belirli bir aralık içerisinde kalacağını öngörmeniz gerekir.

Türkiye’de İkili Opsiyon

İkili opsiyonun son yıllarda daha popüler olmasıyla birlikte çok sayıda kişi bu piyasada işlem yapmaya başlamıştır. Yüksek riski sebebiyle yine birçok kişi mağdur olmuştur. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) iki üç yıl kadar önce gelen şikayetler üzerine yabancı ülkelerde faaliyet gösterip, Türkiye’de de işlem yapılabilmesine olanak sağlayan ikili opsiyon aracı firmalarının engellenmesi için harekete geçmiştir. Çünkü şu anda da ikili opsiyon işlemlerinin yapılmasına imkan sağlayan birçok firmanın yasal izni bulunmamaktadır.

Türkiye’de bu tarz işlemlere aracılık sağlayan firmalarının SPK’dan almak zorunda olduğu lisanslar mevcuttur. Lisansı bulunmayan firmalar denetlenemediği için güvenilir değildir ve yaşayabileceğiniz herhangi bir sorunun hukuksal açıdan değerlendirilebilmesi de oldukça zordur. Bu çevreden hareketle ikili opsiyon işlemlerinin riskini bilmeniz ve eğer piyasaya katılmak istiyorsanız lisans belgesine sahip firmalar aracılığıyla işlem yapmanızı tavsiye ederim.

İkili Opsiyon Demo Hesabı

Son olarak eğer piyasaya veya ikili opsiyona bir yerlerden başlamayı düşünüyorsanız mutlaka kendinize bir demo olarak da bilinen deneme hesabı edinmenizi öneriyorum. İkili opsiyon deneme hesabı sayesinde gerçek bir parayla risk almadan piyasayı tanıyabilirsiniz. Deneme hesaplar aracı kurumlar tarafından bedelsiz olarak sağlanmaktadır. Gerçeğe yakın bu hesaplar sayesinde risksiz pratikler yapabilmeniz de mümkün.

İkili opsiyon konusunda bilmeniz gerekenler bunlar. Dilerseniz piyasayla ilgili görüşlerinizi yorumlar satırından iletebilirsiniz. Ayırca, ikili opsiyon hakkında daha fazla bilgi almak ve ipuçlarını öğrenmek için buraya bakabilirsiniz.