Yeni Başlayanlar için Döviz Yatırım Rehberi
Finansın iyice demokratikleşmesi sayesinde yatırımcıların döviz gibi hemen her yatırım seçeneğine kolayca ulaşması ve yatırım yapması mümkün oldu. Bugün akıllı cep telefonlarına veya internete bağlı bir cihaza sahip olan herkes kendisine en uygun yatırım seçeneklerini kolayca değerlendirebiliyor.
Bu yatırım seçeneklerinden biri de döviz (yabancı ülke para birimi) yatırımı. Mesela yatırımcıların Amerikan doları, Euro, İngiliz sterlini ve Japon yeni gibi birçok yabancı para birimine bir banka hesabından ulaşıp saniyeler içinde yatırım yapabilmeleri mümkün oluyor.
Bir şey çok açık ve net, dövizler alım satım yapmak ve değişen kur farklarından para kazanmak için varlar. Ancak piyasaya yeni girenler için şaşırtıcı seçenekler, platformlar ve terminoloji dizileri varken durum biraz karışık olabiliyor. Bu nedenle size her şeyi temel seviyede ve en başından anlatıp yardımcı oluyoruz.
İçindekiler
Kimler Döviz Yatırımı Yapıyor?
Birçok insan ve şirket döviz yatırımı yapıyor. Dünyada yaygınca Forex olarak da bilinen döviz piyasası, dünyanın en çok işlem gören pazarlarından birisi ve her gün ortalama 5 trilyon doları aşan bir büyüklüğe sahip.
Döviz yatırımı yapmanın en temel faydaları arasında şunlar yer alıyor:
- Büyük ve likit piyasa. Döviz piyasası, günlük ortalama hacmi 5 trilyon doları aşan, dünyanın en büyük ve en likit piyasasıdır.
- Çeşitlendirme. Döviz piyasası, yatırımcılara ABD doları, euro ve diğer yabancı para birimleri ile ilişkili potansiyel risklerden uzaklaşma ya da bu para birimlerine yönelik fırsatları değerlendirme imkânı sunar.
- İşlem Saatleri. Döviz piyasası, haftanın beş günü, günde 24 saat işleme açıktır. Yani geleneksel hisse senedi, tahvil veya vadeli işlem piyasalarının çoğundan daha uzun bir işlem süresi bulunur.
- Potansiyel Düşük Maliyetler. Döviz yatırımı için genellikle bir komisyon ödemesi yapmak gerekmez ve bu açıdan yatırımcıların maliyeti sıfıra yakındır.
İşte bu nedenlerden ötürü, orta ve büyük ölçekli sermayeye sahip birçok yatırımcıdan büyük şirketlere ve hatta tasarruflarını değerlendirmek isteyen orta veya düşük gelire sahip bireylere kadar hemen herkes dövizlere yatırım yapmayı tercih ediyor.
Döviz Fiyatlarının Hareketleri Neye Yol Açıyor?
Çoğu kişi zaten hali hazırda para birimlerinin değerlerinin sürekli olarak değiştiğini biliyor, bu yüzden döviz kurları da değişiyor. Döviz kurlarındaki değişiklikler, diğer para birimleri ile para satın alanlar tarafından belirleniyor ve ilgili bir para birimi çoğunluk tarafından pay biçilen değere göre fiyatlanıyor.
Bununla birlikte, haberler ve küresel gelişmelere yanıt olarak döviz fiyatları inanılmaz bir hızda değişebiliyor. İşte bu nedenle yatırımcılar herhangi bir döviz birimine yatırım yapmadan önce politik ve ekonomik istikrar, para birimi müdahaleleri, para politikası ve doğal afetler gibi önemli olayları da içeren kilit faktörlere bakarak yatırım kararı alıyor.
Döviz Yatırımlarından Nasıl Kar Edilir?
Döviz yatırımı yapılırken, para birimleri çiftler halinde ele alınır. Örneğin TRY/USD (Türk lirası/ABD doları) gibi.
Bir yatırımcı, iki para birimi arasındaki döviz kurunun nasıl değişeceğini tahmin eder. Yani, eğer yatırımcı, ABD dolarının Türk lirası karşısında güçleneceğine inanıyorsa, o zaman dolar satın alır.
Yatırımcı haklı olduğu takdirde, parasının değeri artar ve değer artışının ardından kar için satış yapar. Ancak eğer yatırımcı yanılıyor olsaydı, tahmin edebileceğiniz gibi zarar etmiş olacaktı.
Örneğin, USD/TRY paritesi, bir ABD dolarının alabileceği maksimum Türk lirası miktarını gösterir. Bir yatırımcı, doların Türk lirası karşında değerinin artacağına inanıyorsa, o zaman dolar almak için Türk lirası kullanır. Eğer döviz kuru yükselirse, o zaman kara geçer ve kazancını almak için geri satış yapar.
Bu işlem, USD/EUR (ABD doları/Euro) veya GBP/USD (İngiliz sterlini/ABD doları) gibi birbirinden farklı döviz çiftleri kullanılarak da yapılabilir.
Söz gelimi, döviz yatırımının temel amacı, belirlenen iki para birimi arasındaki döviz kurunun nasıl değişeceğini tahmin etmek, bu tahminde haklı çıkmak ve bundan kar elde etmektedir.
Döviz Yatırımı Nasıl Yapılır?
Döviz yatırımı yapmaya başlamak için ihtiyacınız olan tek şey, aracı kurumlardan açabileceğiniz bir yatırım hesabı veya bankalardan açabileceğiniz bir döviz hesabıdır.
Çok kabaca, bir bankadan döviz hesabı açarak yatırım yapmaya başlayabilirsiniz. Örneğin, dolar yatırımı için dolar hesabı, euro yatırımı için euro hesabı ya da İngiliz sterlini için bir sterlin hesabı açabilirsiniz. Hesabınızı açtığınızda alım satım yapmaya hemen başlayabilirsiniz.
Burada dikkat etmeniz gereken en önemli konu bazı bankaların döviz hesaplarından hesap işletim ücreti alıyor olmasıdır ki, alınan bu bedel özellikle küçük yatırımcılara çoğu zaman yüksek gelebiliyor.
Ancak güzel şeyler de oluyor. Mesela ülkemizdeki şubesiz bankacılık hizmetleri hiçbir şekilde işlemlerden masraf almadıkları gibi döviz hesaplarında da hesap işletim ücreti almıyorlar.
Bu bakımdan döviz alım satım işlemleriniz ve dövizlerinizi banka güvencesinde tutmak için şubesiz bankacılık hizmetlerini tercih edebilirsiniz. Bu hizmetleri daha önce incelemiştik, göz atmanız faydalı olabilir. (Şuna bakınız: Döviz Yatırımı için En İyi Banka)
Yabancı para birimine yatırım yapmak isteyen ama kendi başına hareket etmek istemeyen yatırımcılar, döviz odaklı yatırım fonlarını da satın alabilirler. Yatırım fonlarının profesyonel yöneticiler tarafından yönetiliyor olması yatırımcıların hem riskten uzaklaşması hem de bu alandaki getirilerden yarar sağlaması için alternatif ve iyi bir seçenek olabilir.
Yatırım fonları aracılığıyla dövize yatırım yapmak isteyen yatırımcıların karar vermeden evvel, döviz fonlarını araştırması ve bununla birlikte ilgili fonlara ilişkin yönetim ücretleri gibi masrafları incelemesi doğru bir yaklaşım olacaktır.
Döviz Yatırımı için Bankaları Tercih Etmek Mantıklı Mı?
Finansal hedefleriniz başta olmak üzere vade tercihinize uygun olarak döviz toplama ve tutma işini bankalar, aracı kurumlar veya fiziki olarak yapabilirsiniz.
Fiziki olarak evinizin ya da ofisinizin kasasında dövizlerinizi tutabilirsiniz, ancak böyle bir durumda paranız kaybolma veya çalınma gibi bir takım riskler altında olur.
Dövizlerinizi bankalarda tutmanız halinde çalınma ve kaybolma gibi riskleri bertaraf etmiş olursunuz. Aynı zamanda istediğiniz an döviz alış ve satış işlemlerinizi kolayca gerçekleştirebilir, paranızı farklı para birimleri arasında hızla çevirebilirsiniz.
Bununla birlikte, bankalarda tuttuğunuz dövizler üzerinden faiz getirisi de elde edebilir, paranızın değerini koruyabilirsiniz. Örneğin şu anda bankalar dolar için ortalama %2,60, euro için yaklaşık %1,30 ve sterlin için de %0,60 faiz oranı vermekteler. Döviz birikimlerinizin tutarı ve uzun vadeli hedefleriniz için bu bakımdan bankaları tercih etmeniz mantıklı olabilir.
Döviz Yatırımı Para Kazandırır Mı?
Döviz yatırımından nasıl kar elde edileceğini yani nasıl para kazanılacağını zaten öğrendiniz, ancak para kazanmaktan ziyade, bir döviz yatırımı belirli vadelerde tasarruflarınızın değerini korumanıza büyük ölçüde yardımcı olabilir.
Bu açıdan, sadece fazlaca para kazanma odaklı değil, tasarruflarınızın değerini koruma altına almak için de dövize yatırım yapmayı tercih edebilirsiniz.
Örneğin, tasarruflarınızı dolar şeklinde tutuyor ve belirli bir vadede euronun dolar karşısında daha değerli olacağını düşünüyorsanız, tasarruflarınızı euroya çevirebilirsiniz. Böylece, hem paranızın değerini korur hem de EUR/USD performansından getiri elde edebilirsiniz.
Diğer yandan, döviz birimlerinizi bankalarda tutmayı tercih etmeniz halinde, birikimlerinizden faiz getirisi elde etmeniz de mümkün olacaktır.
Sırada Ne Var? Döviz Yatırımı için Öneriler
Başarılı bir döviz yatırımı yapmanız için sırada, kurlardaki fiyat değişimlerini nasıl fırsata çevirebileceğinizi ve zaman içinde meydana gelmesi olası fiyat yükseliş ve düşüşlerinde neler yapabileceğinizi öğrenmek var.
Bildiğiniz gibi para birimlerinin değeri zamanla değişiyor, bu dönemlerde de kur farklılıkları ortaya çıkıyor. Zaman içinde döviz kurlarında vuku bulun yükseliş veya düşüşleri fırsata çevirebilirsiniz.
Örneğin büyük bir yükseliş sonrasında kârınızı almak için bir miktar satış yapabilir, tam aksi bir durumda fiyat düşüşlerinde ise eğer fiyatların daha fazla yükseleceğine inanıyorsanız, ortaya çıkan yeni alış fırsatlarını değerlendirmeyi düşünebilirsiniz.
Bununla birlikte, yatırım yaptığınız para birimleri küresel gelişmeler başta olmak üzere birçok nedenden dolayı etkilenir. Ancak belirli bir para birimine yatırım yapmışsanız, küresel gelişmelerle birlikte ilgili para birimine yönelik özel gelişmeleri de izlemeniz gerekir. (Ayrıca bakınız: Döviz Kurlarını Etkileyen Faktörler Nelerdir?)
Örneğin ABD dolarına yatırım yaptığınız takdirde, ABD’de değişikliğe uğrayabilecek ekonomik ve politik istikrar, para politikası, ekonomik veriler gibi bir dizi faktörü yakından takip etmeniz yatırımınızı korumanız ve çıkan fırsatları değerlendirmeniz için son derece önemli olacaktır.
Ayrıca doğru ve yanlış haberleri birbirinden ayırt etmeniz de yatırımlarınız için önem arz eder. Başarılı bir yatırım yapabilmek için, piyasada bazı zamanlarda ortaya çıkacak bilgi kirliliğine, aslı olmayan söylentilere kulak asmamanız ve bunlardan etkilenmeden alım satım kararı vermeyi unutmamanız gerekir.
Son Sözler
Döviz yatırımı yapmak için kolay bir yol arayan yatırımcılar bankalardan, aracı kuruluşlardan hesap açabilecekleri gibi fiziki olarak doğrudan veyahut yatırım fonları aracılığıyla da yatırım yapabilirler. Bununla beraber, yatırımcıların hangi dövizlere yatırım yapacaklarına karar vermeden önce para birimlerini etkilemesi muhtemel ya da kesin olan küresel ve özel faktörleri de dikkatlice incelemeleri başarılı olmaları için bilhassa önemli olacaktır.