Kredi çekerek veya kredi kullanarak yatırım yapmak mantıklı mı, kârlı mı ya da kazançlı bir iş mi pekçok yatırımcı tarafından araştırılan konuların başında geliyor. Bir yandan da kredi çekerek yatırım yapmak yine birçok yatırımcı tarafından başlı başına alternatif bir yol olarak görünüyor.
Genel olarak değerlendirdiğimizde, günümüzde bankaların kredi çekme şartları üzerinde hafifletmeler yapması göz önünde bulundurulabilir. Nitekim bu da hemen herkes için borç para erişimini kolaylaştırdığından haliyle kredi çekerek yatırım yapma fikri de yaygınlık kazanabiliyor.
Sözü çok da fazla uzatmadan kredi kullanarak yatırım yapabileceğinizi en başından belirtmemiz gerekiyor. Ancak tabii, kredi çekerek yatırım yapmak istiyorsanız faiz oranları, geri ödeme ve beklenen getiri gibi birtakım noktalara dikkat etmeniz gerekir. Öyleyse bütün bu konulara derinlemesine bir açıklık getirelim.
Kredi Çekerek Yatırım Yapmak Mantıklı mı?
Kredi çekerek yatırım yapmak, eğer kullanacağınız kredi tutarı ve buna ek olarak da toplam kredi geri ödemesini yapacak kazancı elde etmenizi sağlamış olacaksa mantıklıdır. Ancak tabii, bunun aksine toplam kredi geri ödemesi hedeflediğiniz yatırım getirisini karşılamamış olacaksa kredi çekerek yatırım yapmak mantıklı olmayacaktır.
Kredi çekerek yatırım yapma konusunu bir örnek ve varsayım üzerinden açıklayalım. Şu anda 10.000 TL tutarında bir yatırım portföyü oluşturma kararı aldık diyelim. Tercih ettiğimiz bir bankadan kredi çekmek için başvuru adımları bölümüne geldik ve bir hesaplama yaptık. Biz, 10.000 TL tutarında 24 ay vadeli kredi çekme varsayımı üzerinden hareket ettiğimiz için borçlanma hesaplarımızı da buna istinaden yapacağınız.
Bankaya 10.000 TL tutarında 24 ay vadeli kredi çekmeyi düşündüğümüzü ilettik. Yapılan hesaplamada 24 ay sonunda 10.000 TL kredi için toplam 13.324,38 TL geri ödeme yapmamız gerektiği ortaya çıktı. Bu, ilgili kredi tutarını kullanarak yapacağımız yatırımın en geç 24 ayın sonunda bize 13.324,38 TL’den yüksek bir kazanç sağlaması gerektiği anlamına geliyor. Vade sonunda toplam geri ödemenin üzerinde elde edeceğimiz kazanç, bu tutarın üzerinde olursa kredi çekerek kârlı bir yatırım yapabiliriz.
Elbette büyük bir ihtimalle şu anda sizin de tahmin edebileceğiniz gibi işler ters gidebilir ve planladığımız yatırım ya da yatırımların getirisi vade sonundaki toplam kredi ödemesinin altında kalabilir. Böylece kredi çekerek yatırım yapmamamız pek de mantıklı bir hareket olmamış olur.
Kredi Çekerek Nasıl Yatırım Yapılır?
Kredi çekerek yatırım yapmak için ilk etapta tercih ettiğiniz bir bankadan kredi başvurusu yapmanız gerekir. Kredi başvurunuzun tamamlanması ve onaylanabilmesi için kredi çekme şartları olarak bilinen gereklilikleri sağlıyor olmanız gerekir. Bu şartları sağladığınız takdirde kredi çekebilir ve bu borç para ile yatırım yapmaya başlayabilirsiniz.
Yatırım için kredi çekmeden önce titizlikle bir araştırma yapmanız önemlidir. Çünkü yatırımda getiri hedefinize ulaşabilmeniz için olabildiğince düşük faiz oranlarından yararlanmanız faydanıza olacaktır. Bazı bankalarda kredi faiz oranları düşük iken farklı bankalarda faiz oranları bir hayli yüksek olabiliyor. Bu sebeple iyi bir araştırma işinize yarayacaktır.
Bir dipnot eklemek gerekirse, eğer maaş müşterisi olduğunuz bir bankadan kredi çekmeye karar verirseniz, maaş hesaplarının getirdiği avantaj ile daha düşük faiz oranlarından yararlanmanız mümkün olabilir. Bununla birlikte, kredi notu faktörünü de göz ardı etmemeniz gerekir. Çünkü herhangi bir bankada maaş müşterisi olmasanız bile kredi notunuz yüksek olduğu takdirde bazı bankalardaki daha düşük faiz oranlı kredilerden yararlanabilirsiniz.
Kredi notuna göre ve kişiye özel olarak düşük faiz oranlı kredi veren bazı bankalar için İş Bankası, ING, Vakıfbank ve TEB’i örnek olarak gösterebiliriz. Elbette, bu hususta yapacağınız araştırma tamamen size kalıyor. Çekeceğiniz kredi tutarını belirleyip uygun faiz oranlarını keşfetmek için bankaların kredi hesaplama araçlarını kullanmanızı tavsiye edebiliriz.
Kredi Kullanarak Yatırım Yaparken Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
Kredi çekerek yatırım yapmayı düşünüyorsanız birtakım noktalara dikkat etmeniz önemlidir. Çünkü bu durum, yaptığınız yatırımdan kazanç sağlayabileceğiniz gibi, yatırımızdan zarar etmenize ve toplam kredi geri ödemesini yapamamanıza sebep olabilir.
Kredi kullanarak yatırım yaparken dikkat etmeniz gereken unsurları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Kredi faiz oranları
- Finansal durumunuz
- Risk toleransınız
- Yatırımların riski
- Zamanlama
Borçlanarak yatırım yapmak istiyorsanız sıraladığımız bu unsurlara ve bunların muhtemel getirilerine dikkat etmeniz gerekir. Ancak merak etmeyin, her bir unsurun ne ifade ettiğini, hangi aşamalarda avantaj ve dezavantaj sağlayabileceklerini sizlere anlatacağız.
1. Kredi Faiz Oranları
Kredi çekerken ne kadar düşük faiz oranlarından yararlanırsanız sizin için o kadar iyi olur. Bazı bankalar yüksek faiz oranları veriyor iken bazı bankalar ise düşük faiz oranlarından yararlanma fırsatı sunuyor. Ayrıca bankaya ödeyeceğiniz faiz oranının aylık geri ödeme ve yatırım getirisini önemli ölçüde etkileyeceğini unutmamalısınız.
Daha önceden bahsettiğimiz gibi, kredi faiz oranları bankadan bankaya göre değişiklik gösteriyor. Birtakım bankalar kişiye özel olarak mesela maaş müşterilerine özgü daha düşük faiz oranları sunabiliyor. Bazı bankalar da kişisel kredi notu unsurunu göz önünde bulundurup maaş müşterisi olmasanız dahi düşük kredi faiz oranlarından faydalanmanıza olanak sağlayabiliyor. Bu sebeple faiz oranlarını dikkatli bir şekilde araştırmanızı tavsiye ediyoruz.
2. Finansal Durumunuz
Kredi çekerek yatırım kararı vermeden önce halihazırdaki finansal durumunuzu göz önünde bulundurmanız gerekiyor. Geçindirmek zorunda olduğunuz bir ev, ödemeniz gereken diğer borçlar ve aylık geliriz gibi durumlar buna örnek olarak gösterilebilir.
Kredi çektiğinizde, en temelde gelecekteki tüm borcu ödeyebileceğinize dair bir söz vermiş oluyorsunuz. İyi bir finansal durum içinde bulunduğunuz sürece bunda hiçbir sorun yok. Fakat geleceğin ne getireceğini kimse bilemez. Bu anlamda, borçlanmadan önce ihtiyaç duymanız halinde temel geçimizi sağlayacak bir acil durum fonu oluşturmanız veya buna sahip olmanız önemlidir.
Bütün bunlarla birlikte, aylık gelirinizi ve ödemekle yükümlü olduğunuz diğer borçları, ki bunlara sıradan faturalar da dahildir, göz önünde bulundurarak kredinizin aylık ödemelerini yapabildiğinizden emin olmanız gerekir. Çünkü aylık ödemeleri geciktirmeniz halinde ekstradan gecikme faizi ödemeniz gerekir ve bu da hem kredi geri ödemesi hem de yatırım getiri hedefinizi olumsuz etkileyebilir.
3. Risk Toleransınız
Risk alma iştahı olarak da ifade edilen risk toleransı kavramı, yatırım dünyasındaki risklerin durumu ve bir yatırımcı olarak sizin yatırımlara yönelik dalgalanmaları ne ölçüde tolere edebileceğinizi ifade eder.
Kredi kullanmak suretiyle borçlanarak yapacağınız yatırımlar ile gelecek size şu anda olmasını beklemediğiniz kötü sonuçlar getirebilir. Bu da mevcut hali tamamen değiştirebilir, risk toleransınıza yönelik strese girmenize sebep olabilir ve içine düştüğünüz durum finansal yönetimi zorlaştırarak işleri daha kötü bir noktaya getirebilir. Bu açıdan risk toleransınızı göz önünde bulundurarak tercih ettiğiniz yatırım araçlarının sizin içi uygun olup olmadığını belirlemeniz gerekir.
4. Yatırımların Riski
Kredi kullanıp borçlanmanın potansiyel riskleri haricinde bir de yatırım riskleri bulunur. Çünkü piyasalar her zaman beklediğiniz ya da olması gerektiği gibi hareket etmeyebilir. Her tür yatırım aracının bir riski olduğunu mutlaka aklınızda bulundurmanız gerekir.
Yatırımlara ilişkin geçmişteki performansların gelecekteki performansları garanti etmediğini unutmamanız önemlidir. Bu küçük cümleyi çok sık duymaktan ve okumaktan sıkılmış olabilirsiniz ama bu büyük gerçeği görmezden gelmemeniz gerekir.
Birçok yatırımcı, geçmişte iyi iş çıkaran varlıklara yeniden yatırım yaparak, gelecekte de iyi performanslar alabileceklerini varsayarak para kaybeder. Ancak tabii, bu her zaman böyle olmak zorunda da değildir. Peki, bu aşamada ne yapmanız gerekir?
İlk etapta yatırım yapmayı düşündüğünüz araçların, özellikle kredi çekerek yatırım yapmayı planladığınız için kredi geri ödeme vadesini de göz önünde bulundurarak, yıllık ortalama getirilerini inceleyebilirsiniz. Bununla birlikte, portföy çeşitlendirmesi yapmayı da göz ardı etmemelisiniz.
Bu çerçevede portföy çeşitlendirmesi yapmanız birçok varlığı elinizde tutmak yerine sermayenizi sadece belirli varlıklara mantık bir şekilde dağıtarak tüm yatırım yumurtalarını tek bir sepete koymaya kıyasla genel olarak yatırım riski unsurunu azaltmanız noktasında size yardımcı olabilir.
5. Yatırımda Zamanlama
Finansal durumunuz başta olmak koşuluyla zamanlama unsuruna dikkat etmeniz oldukça önemlidir. Bununla beraber, kredi çekerek yatırım yapma fikri üzerine konuştuğumuzdan, borç riski ve yatırım riski birleşenini göz önünde bulundurmanız gerekir.
Hele de borçlanarak yatırım yapıldığında yatırımda zamanlama kesinlikle göz ardı edilmemesi gereken bir unsurdur. Bunu geçmişte 2000’li yıllarda yaşanan ve tarihte Dot Com Bubble olarak da bilinen bir örnekleme ile daha net bir şekilde açıklayabiliriz.
ABD’de 2000 yılı, borsada o dönem hızla gelişen ve internet sektörüne yönelik şirketlerin hisse senetlerine ilginin arttığı bir yıldı. O yıllarda şirketlere ait hisseler köpürdü ve bir balon haline dönüştü. Herkes bunun nihayet patlayacağını söylemesine rağmen alımlar devam etti.
Mesela, böyle bir zamanlamada ve balonun henüz patlamadığı safhada kredi çekerek yatırım yaptığınızda, 2002 yılına kadar kredi geri ödemesini rahatça yapabilir ve öte yandan yatırımınızdan fayda sağlayabilirdiniz. Böylece muazzam bir iş çıkarabilirdiniz.
Peki ya hisse senetlerini 2002’de satmasaydınız ne olurdu? İşte o zaman yatırdığınız paranın neredeyse tamamını kaybetmiş olurdunuz ve borcu da ödemek zorunda kalırdınız. Buna bir de bir iş kaybını veya finansal durumunuzda size daha fazla masrafa neden olan bir değişikliği ekleyin. Bu durumda muhtemelen işin içinden çıkmanız çok daha zor olurdu.
Kredi Çekerek Nelere Yatırım Yapmak Mantıklı Olabilir?
Kredi kullanılması durumunda risksiz yatırım olarak ifade ettiğimiz finansal araçlar ilk etapta makul görünebilir. Mevduatlar ya da sabit getirili yatırım fonlarını risk yatırım araçlarına örnek olarak gösterebiliriz. Ancak tabii, kredi çekmek söz konusu olduğu için risksiz yatırımlar beklentilerinizi karşılamaya yetmeyebilir.
Bu noktada aslında yine devreye portföy çeşitlendirmesi giriyor. Tek ya da belirli varlık gruplarına odaklanmak yerine hem riskli hem de risksiz yatırımlardan oluşan bir portföy hazırlamanız makul bir yaklaşım olabilir. Nitekim riski yatırımların potansiyel olarak getirisi daha yüksek olacakken risksiz yatırımlar da bir dengeleme yaratacak doğru bir hedefleme yapmanıza yardımcı olacaktır.
Yatırım aracı seçimi ve portföy oluşturma sırasında çekmeyi düşündüğünüz kredi tutarı ve kredi geri ödeme vadesi unsurlarını da mutlaka hesaba katmanız gerekir. Mesela, uzun vadeli bir yatırım planı yapıyorsanız hisse senedi almak veya yatırım fonlarından katılma payları edinerek bir çeşitlendirme yapmanız makul olabilir. Bununla birlikte, kısa vadeli planlarınız için VİOP veya forex piyasalarını düşünebilirsiniz, ancak yine burada çeşitlendirme ve özellikle de zamanlama unsurlarına dikkat etmeniz faydanıza olacaktır.
Kısaca özetlemek gerekirse, kredi çekerek yatırım yapmak, yatırımınızda kazanç getirecekse, kredi geri ödemesi yapmanızı sağlayıp kârlı bir edinim meydana getirecekse mantıklı bir tercih olabilir. Bunun aksine, kredi çekerek yatırım yapmak içerikte belirttiğimiz ve ortaya çıkabilecek belli başlı dezavantajlarından dolayı mantıksız bir tercih de olabilir.
