Temel Teknoloji Yatırımlarının Sırrı
Discovery’nin izlenme rekoru kıran yapımı Altın Peşinde, bir süre önce Türkiye’de yayın hayatına başlayan tematik DMAX kanalında izleyicilerle buluşmaya başladı.
Altın Peşinde, hayatlarını değiştirecek altınları bulma umuduyla, sahip oldukları her şeyi satıp hemen her şeyi göze alarak Alaska’ya yerleşen hırslı altın madencilerinin yaşadıklarını ekranlara taşıyor.
Bu yapımın oldukça ilgi çekici olduğunu söylemek gerekiyor. Nedeni de bir zamanlar test edilmiş bir yatırım metaforunu akıllara getiriyor olması.
Ve işte bu da bizi 1850’lerin Kaliforniya’sına götürüyor…
1850’li yıllarda Amerika’da yaşayan bir marangozun ‘altın keşfi’ haberlerinin ayyuka çıkmasının ardından yüz binlerce altın avcısı zengin olma umuduyla her şeyi göze alarak Kaliforniya’ya akın etti.
Altına hücum devri olarak bilinen o tarihlerde ne yazık ki, bu insanların çok azı Kaliforniya’nın engebeli tepelerinde düşlediği serveti buldu.
Altına hücum devri altın avcılarından ziyade en çok kazma ve kürek satıcılarına yaradı. San Francisco’lu tüccar Sam Brennan bu fırsatı değerlendirenlerden sadece biriydi. Hiçbir zaman altın arama derdine düşmeyen tüccar, 20 cente satılan kazma ve küreklerin tümünü satın alarak, bu gereçlere sahip olmak isteyen altın avcılarına yüzde 750’lik bir kâr oranı koyarak geri satıyordu.
Her altın avcısı hayallerinin peşinden gitmek için bu temel gereçlere mutlak suretle ihtiyaç duyacaklarını biliyordu. Bu yüzden de hiç altın bulamasalar bile gözü açık o tüccarlara para verdiler ve kazma kürekleri satın aldılar.
Günümüzde temel teknoloji şirketleri de altına hücum devrinde kazma ve kürek satıcıları gibi benzer bir iş yapıyor. Milyar dolarlık markalar haline gelen bu şirketlerden en önemlileri, gelişmekte olan sektörlerin temellerini oluşturuyor.
Bu temel teknoloji şirketleri gelişen sektörler için çok önemli yazılım ve donanımlar sağlıyor. Gelişen bu sektörlerden bir kaçı arasında:
- 2020 yılına kadar 1.2 trilyon dolar olması beklenen yapay zekâ pazarı,
- 2020 yılında 150 milyar dolarlık birleşik bir sektöre sahip olması beklenen sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik pazarları,
- 2024 yılına kadar 7,5 milyar dolara ulaşması beklenen blockchain pazarı ve daha niceleri var.
Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda, temel teknolojiyi sağlayan şirketlerin portföyünüzde yer alıp almaması gerektiğine karar vermek çok zor olmayacaktır.
Üstüne üstlük tarih, teknoloji pazarının temellerine yatırım yapmanın kârlara yol açabileceğini çoğu kez kanıtladı.
Dünyadaki en başarılı teknoloji devlerinden bazılarına baktığımızda, bu devlerin çoğunun farklı teknoloji devrimlerine temel teknolojiler sağlayarak başarılı olduğunu görebiliyoruz.
İnternet, kişisel bilgisayar, 5G veya blockchain olsun, her devrim; yazılım, ağ ve donanım parçaları gibi bir dizi temel teknolojiyi gerekli kıldı. Mesela bilgisayarın parçalara, Blockchain’in bilgisayarlara ve İnternet’in hızlı ağlara ihtiyacı vardı.
Her bir teknoloji devrimi, bu önemli temel teknolojileri sağlayan şirketlere ve bilhassa da yatırımcılarına faydalı oldu.
Microsoft
Küçük bir teknoloji girişimi olarak kurulduğu 1975’ten bu yana Microsoft, 847 milyar dolarlık değeriyle piyasadaki en güçlü şirketlerden biri haline geldi.
Bu büyüme hem Microsoft’a hem de yatırımcılarına çok para kazandırdı.
Peki ama şirket dinamik olarak nasıl büyümeyi başardı?
Microsoft teknoloji imparatorluğunu bir temel teknoloji yani yazılım satarak oluşturdu ve yazılımın Amerika’da her bilgisayarda bulunduğundan emin olmak için uzun süre çalıştı. 1980 yılında şirket, yazılımlarını daha da fazla Amerikalıya ve Amerika’nın ötesinde daha geniş bir coğrafyaya ulaştırmak için IBM ile ortaklık kurdu. Microsoft bunu yaparken gelişmekte olan bir başka sektörün büyümesine de yardımcı oldu: bilgisayarlar.
Qualcomm
Günde en az bir Qualcomm ürünü ile etkileşimde bulunduğunuzu neredeyse garanti edebilirim. Yarıiletken ve telekomünikasyon ekipmanları tasarlayan Qualcomm’ın akıllı telefonlarımızda, tabletlerimizde ve bilgisayarlarımızda izleri var.
Qualcomm, mevcut yonga pazarının yüzde 70’ini elinde tutuyor. İlk günlerden beri, Apple dahil olmak üzere teknoloji sektöründeki en büyük şirketlerden bazılarına ürün tedariki yapıyor.
Şirket bu kritik teknolojileri sağlayabildiği için önemli bir büyüme kaydetti.
Qualcomm hala dünyanın en büyük yonga tedarikçisi konumunda. Şirket gelecekteki yapay zekâ ve sanal gerçeklik patlaması için neredeyse tetikte bekliyor…
Bazen en iyi yatırımlar devrimlere öncülük eden şirketlere değil de, bu öcülüklere yardımcı olan şirketlere yapılan yatırımlardır. Bunu yeni keşfetmiyoruz. İşte zaten bu nedenle, tarihsel olarak, temel teknoloji sağlayıcıları çok başarılı oldular.
Temel teknoloji şirketlerinin her biri yeni teknoloji devrimleri için önemli teknolojiler sağladı. Üstelik birçok yatırımcının da zengin olmasına yardımcı oldu.
İşin aslı gerek Microsoft gerekse de Qualcomm hala büyüyebilir. Bunların dışında temel teknoloji şirketleri zaten gelecekte de büyümeye devam edecek ve bunlara tekrar şahit olacağız.
Ama, altına hücum döneminde olduğu gibi, bazen altın değil de altın aramaya gelenlere kazma ve kürek gibi temel gerekçeleri satan fırsatçı tüccarlar gibi düşünmemiz gerekiyor olabilir. Belki bu bakış açısı gözümüzün önündeki büyük fırsatları görmemizi sağlayabilir.