Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasasının Avantaj, Dezavantaj ve Risklerine Genel Bir Bakış
Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) pek çok yatırımcı için birçok avantaj içerirken bazı yatırımcılar için ise riskler içermektedir. Bir yatırımcı bu piyasada beklentilerini gerçekleştirme ortamını yakalarken bir başka yatırımcı için riskler ve dezavantajlar ortaya çıkabilir.
Peki, neden bazı yatırımcılar için VİOP çok avantajlı iken bazı yatırımcılar için dezavantajlar taşımaktadır? Bu ve benzeri soruların cevabı yatırımcı profili ve risk toleransı ile yakından ilgilidir. Sonuçta VİOP organize bir piyasadır ve tüm borsalar gibi sermaye piyasaları kanunlarına göre faaliyet gösterir.
Piyasa özellikleri, faaliyetleri, işlem gören varlıklar, sektörde aracılık hizmeti veren kurumların tanımları gibi tüm unsurlar diğer borsalar gibi tamamen sermaye piyasaları kanunlarına göre belirlenmekle birlikte, VİOP bazı yatırımcılar için avantaj bazı yatırımcılar için risk taşımaya devam etmektedir.
Neden tüm yatırımcılar için VİOP aynı avantaj ve dezavantajları taşmamaktadır, VİOP avantaj ve risklerini öğrenerek bu soruya cevap bulabilirsiniz.
VİOP Size Ne Kadar Uygun?
VİOP avantaj ve risklerine geçmeden önce ilk etapta, aracı kurumlardan VİOP müşteri hesabı açımı sırasında kanunen yapılması istenen uygunluk testinden bahsetmek yerinde olabilir.
VİOP’ta verilen hizmetlerin yatırımcı profiline uygun olup olmadığını test etmek amacıyla yapılan uygunluk testi, yatırımcının VİOP’un avantajlarından faydalanırken dezavantajlarının da farkına varmasını sağlamaktadır.
Söz gelimi, VİOP uygunluk testi sonucunda VİOP piyasasında yatırım yapabileceği sonucu ile yatırıma başlayan yatırımcıların, başarılı işlem stratejileri üretebilmek ve risklerini azaltabilmek için VİOP dezavantajlarının farkında olması gerekmektedir.
VİOP’un Öne Çıkan Belli Başlı Avantajları
-Borsa İstanbul bünyesinde faaliyet gösteren VİOP, Sermaye Piyasası Kanunlarına göre faaliyet gösteren güvenilir ve şeffaf türev bir piyasadır.
-VİOP’un önemli avantajlarından biri hem fiyatların düşüşüne hem de yükselişine yatırım yapılabiliyor oluşudur. Yani çift yönlü bir piyasa olan VİOP’ta fiyatlar düşerken de yükselirken de para kazanma mümkündür.
-VİOP kaldıraçlı bir piyasadır. Küçük teminatlarla spot piyasada birebir büyüklükte yatırım yapılması mümkündür. Kaldıraç oranı üründen ürüne farklılık göstermekle birlikte ortalama 10:1 ile 20:1 arasında değişmektedir. Ancak unutulmaması gerekir ki kaldıraç sistemi kazanç oranı kadar aynı oranda kayıp riski de içermektedir.
-VİOP’ta birbirinden farklı özelliklerde finans piyasalarının çok popüler varlıkları işlem görmektedir. Yatırımcı aynı piyasa koşullarında aynı işlem platformu üzerinden endeks, hisse, döviz, faiz, fon, kıymetli madenler de dahil olmak üzere çok çeşitli varlıklara aynı anda yatırım yapabilir.
-VİOP’ta müşteri hesapları kendi nam ve hesabına Takasbank’ta saklanmaktadır.
-VİOP’ta 30’dan fazla farklı risk ve getiri seviyesindeki varlık aynı anda işlem görür.
-VİOP’ta yatırımcı yatırım yaparken aynı anda spot piyasadaki döviz, emtia, hisse, faiz gibi risklerini yönetebilir (hedge) ve piyasalar arasındaki fiyat farklılıklarından faydalanabilir.
-VİOP’ta istisna aracı kurumlar tarafından sunulmakla birlikte demo hesapta ücretsiz olarak işlem pratiği yapılabilir.
-VİOP’ta bazı aracı kurumlar tarafından sunulan gelişmiş işlem platformları ileri stratejilerin uygulanmasını mümkün kılar.
-VİOP’ta yatırımcıların bilinçli işlem yapabilmeleri ve piyasayı doğru tanımaları için ücretsiz olarak faydalanacakları VİOP eğitim seminerleri, webinarlar, e-VİOP kitapçıkları, basılı argümanlar mevcuttur.
-VİOP’ta yatırımcı teminatları nemalandırılmaktadır.
VİOP’un Risk Oluşturabilecek Dezavantajları
-VİOP kaldıraçlı bir piyasadır ve dolayısıyla kazanç riski ile kayıp riski aynı orandadır.
-Yatırımcının piyasa ile ters pozisyonda kalma riskine karşı margin call durumuna düşmemesi için başarılı teminat yönetimi yapması gerekmektedir.
-VİOP’ta işlem gören bazı enstrümanlarda derinliğinin fazla olmaması sebebiyle volatilitenin artığı dönemlerde alım ve satım fiyatları arasındaki makas açılabilmektedir.