VİOP Sözleşmeleri Nelerdir? En Popüler 20 VİOP Sözleşmesi
Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası (VİOP) aracılığı ile alım satım işlemi yapabileceğiniz çok sayıda sözleşmeler bulunuyor. Piyasada işlem gören VİOP sözleşmeleri hisse senetlerinden döviz ve altına kadar uzanıyor.
Yatırımcılar tarafından yatırım dünyasında yaygın olarak bilinen ve kullanılan vadeli işlemleri sizler de gerçekleştirmek istiyorsanız, VİOP kontratları hakkında bilgi sahibi olmanız mutlak suretle şarttır.
Bu listede, Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası üzerinde alış satış işlemleri yapabileceğiniz VİOP sözleşmeleri hususunda birtakım bilgilere yer vereceğiz. Böylece piyasada işlem gören sözleşmeleri daha yakından tanıyacağınızı umuyoruz.
İçindekiler
1. Pay Vadeli İşlem Sözleşmeleri
Piyasada işlem gören pay vadeli işlem sözleşmeleri, VİOP hisseleri olarak da biliniyor. Piyasada alım satım yapılabilecek pay vadeli işlem sözleşmeleri veya başka bir deyişle VİOP hisse senetleri arasında Borsa İstanbul’da işlem gören birçok hisse yer alıyor. Örneğin Garanti BBVA, Tüpraş, Türk Hava Yolları ve Turkcell bu hisseler arasında yer alan bazı şirketlerden yalnızca birkaçını oluşturuyor.
Senenin bütün aylarını pay vadeli işlem sözleşmeleri için kullanmak mümkün olmuyor. Çünkü bütün aylara ait sözleşmeler aynı anda işlem görmüyor. VİOP’ta pay vadeli işlem sözleşmeleri, aynı anda içinde bulunulan ay ve bu aya en yakın iki ay olacak şekilde genel olarak üç vade ayında işlem görüyor. Bu hususta belirtmek gerekir ki eğer bahsettiğimiz üç vade arasında Aralık ayı yer almıyorsa, bu aya ait vade ayı ek olarak işlemlere açılıyor.
2. BIST 30 Endeksi Vadeli İşlem Sözleşmesi
VİOP’ta, yatırımcılar için spekülasyon ve hedge olanakları sağlayan BIST 30 Endeksi vadeli işlem sözleşmesi göz ardı edilmemesi gereken bir yatırım seçeneği olarak karşımıza çıkıyor. Piyasada XU030 kodu ile listelenen VİOP 30 Endeksi, Borsa İstanbul’un genel performansının bir göstergesi olması bakımından yatırımcılar için hedge ve spekülasyon gibi malum nedenlerden dolayı vadeli işlemlerde sıklıkla kullanılıyor.
BIST 30 Endeksi vadeli işlem sözleşmesi Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık aylarında kullanılabiliyor. Elbette, bütün bu aylar aynı anda işlem görmüyor. VİOP piyasasında aynı esnada, içinde bulunulan aya en yakın üç vade ayını kapsayan BIST 30 endeksi vadeli sözleşmeleri alınıp satılabiliyor. Üç vade ayından birinin Aralık olması durumunda, Aralık vade ayı ek olarak işlemlere açılıyor.
3. BIST Sınai Endeksi Vadeli İşlem Sözleşmesi
Bütün sınai şirketlerin ortak performanslarına ve endüstriyel olarak bir trende yatırım yapma olanağı sunan BIST Sınai Endeksi vadeli işlem sözleşmesi VİOP’ta ön plana çıkıyor. Endüstriyel trend ve sınai şirketlerin performanslarından faydalanma imkanı sağlayan bu endeks yatırımcıların favori tercihleri arasında yer alıyor.
BIST Sınai Endeksi vadeli işlem sözleşmeleri Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık aylarında kullanılabiliyor. Tıpkı diğer sözleşmeler gibi bu sözleşmeler de aynı anda işlem görmüyor ve içinde bulunulan aya en yakın üç vadede işlem görüyor. Benzer şekilde bu üç vade aynının Aralık olmaması halinde, bu aya ilişkin ayrı bir kontrat ile işlem açılıyor.
4. BIST Bankacılık Endeksi Vadeli İşlem Sözleşmesi
VİOP’ta XBANK kodu ile işlem gören BIST Bankacılık Endeksi vadeli işlem sözleşmesi, Borsa İstanbul’da yer alan banka endeksinden oluşuyor. Böylece yatırımcıların Türkiye’deki bankacılık sektörüne ilişkin sektörel trend ve performansa yatırım yapmalarını mümkün hale getiriyor.
BIST Bankacılık Endeksi vadeli işlem sözleşmesi Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık aylarında işleme açılıyor. Endeks, VİOP’ta aynı esnada, içinde yer alınan aya en yakın üç vade aynında işlem görüyor. Üç vade aynının Aralık olmaması durumunda, Aralık ayı için ayrıca işlemler açılıyor.
5. Dolar/TL Vadeli İşlem Sözleşmesi
Dolar/TL vadeli işlem sözleşmesi, yani USD/TRY paritesi, tahmin edebileceğiniz üzere baz döviz olarak Amerikan doları ve karşıt döviz olarak da Türk lirası şeklinde işlem görüyor. Egzotik pariteler kapsamında değerlendirilen USD/TRY paritesi, ülkemizde yatırımcıların sıkça kullandığı döviz çiftlerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Bu bağlamda Dolar/TL vadeli işlem sözleşmesi de VİOP’ta tercih ediliyor.
Dolar/TL vadeli işlem sözleşmesinde vade döngü ayları Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık olarak belirleniyor. Dolar/TL vadeli işlem sözleşmesi söz konusu olduğunda VİOP’ta işlemler için aynı anda içinde bulunulan takvim ayı ve bir sonraki takvim ayı bulunuyor. Ardından sırası gelen üç vade ayı daha işlemlere açılıyor. Toplam sözleşme sayısının altıya ulaşmaması halinde kaçınılmaz olarak Aralık vadesi de açılıyor. Bu şekilde vade sayısı altıya tamamlanmış oluyor.
6. Euro/TL Vadeli İşlem Sözleşmesi
Euro/TL vadeli işlem sözleşmesi yani EUR/TRY kontratı, tıpkı USD/TRY paritesi gibi egzotik döviz çiftleri arasında listeleniyor. Ülkemizde Amerikan dolarından sonra yatırım yapılan en popüler ikinci para birimi olan Euro vadeli işlemlerde de kendine favoriler arasında yer buluyor. Parite VİOP’ta EURTRY kodu ile işlem görüyor.
Euro/TL vadeli işlem sözleşmesinin vade ayları Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık’tır. Vadeli işlemler piyasasında aynı esnada içinde bulunulan takvim ayı ve bu takvim ayını takip eden bir sonraki döngüyü takip eden aylarda işlemler açılıyor. EUR/TRY işlemlerinde sözleşmelerin dört aya tamamlanması gerekiyor. Bu olmadığı takdirde Aralık ayı için ekstra bir vade açılıyor.
7. EUR/USD Çapraz Kuru Vadeli İşlem Sözleşmesi
Piyasada yatırımcılar tarafından en çok tercih edilen VİOP kontratları arasında bulunan EUR/USD paritesi, işlem hacmi bakımından da zirvede yer alıyor. EUR/USD vadeli işlem sözleşmesi VİOP’ta EURUSD kodu ile işlem görüyor.
EUR/USD çapraz kuru vadeli işlem sözleşmesi için Şubat, Nisan, Ağustos, Ekim ve Aralık ayları vade döngüsü içerisinde bulunuyor. EURUSD için aynı anda içinde bulunulan ay ve bunu takip eden ay, ardından gelen ilk döngü ayı ve aynı yılın Aralık ayı olacak şekilde toplam dört vade sözleşmesi işlem görüyor. Gerekli olduğu takdirde dört vade ayının tamamlanması için bir sonraki takvim yılının Aralık vadeli işlem kontratları da ek olarak işlemlere açılıyor.
8. GBP/USD Çapraz Kuru Vadeli İşlem Sözleşmesi
GBP/USD paritesinde, baz yani ilk para birimini İngiliz sterlini oluşturuyor. Paritede ikinci yani karşıt para birimini de Amerikan doları oluşturuyor. Küresel çapta sağlam ülkelerin para birimlerini oluşturan bu majör döviz çifti VİOP yatırımcı tarafından da tercih ediliyor. Sözleşmeleri piyasada GBPUSD kodu ile işlem görüyor.
GBP/USD majör döviz çifti Şubat, Nisan, Ağustos, Ekim ve Aralık aylarında işlemlere açılıyor. Bu paritenin sözleşme vadelerinin dörde tamamlanması gerekiyor. Sözleşme vadeleri dörde eşitlenmediği takdirde Aralık ayında da işlem açılışı yapılabiliyor.
9. RUBLE/TL Vadeli İşlem Sözleşmesi
Rus rublesi ve Türk lirası para birimlerinden oluşan RUBLE/TL vadeli işlem sözleşmeleri VİOP piyasasında RUBTRY kodu ile işlem görüyor. Bu paritede, enerji üretimi bakımından dünyanın önde gelen ülkeleri arasında bulunan Rusya’nın para birimi Ruble baz döviz iken Türk lirası ise karşıt döviz olarak yer alıyor.
Rus rublesi ve Türk lirası vadeli işlem sözleşmeleri Şubat, Nisan, Ağustos, Ekim ve Aralık aylarında işlemler için konu olabiliyor. RUBTRY için dört vade ayının tamamlanması gerekiyor. Bu vade ayı tamamlanmazsa, bir sonraki takvim yılına ait Aralık vadeli işlem sözleşmeleri işleme açılıyor.
10. YUAN/TL Vadeli İşlem Sözleşmesi
Çin yuanı ve Türk lirasından oluşan bu döviz çifti VİOP’ta CNHTRY kodu ile işlem görüyor. Küresel çapta en büyük ekonomilerden biri olan Çin’in para birimi yuan baz para birimini, Türk lirası da karşıt para birimini oluşturuyor. Diğer VİOP vadeli döviz sözleşmeleri gibi CNHTRY de yatırımcılar tarafından favori tercihler arasında bulunuyor.
Diğer vadeli döviz kontratlarında olduğu gibi YUAN/TL paritesinde de vade döngü ayları Şubat, Nisan, Ağustos, Ekim ve Aralık olarak belirleniyor. Dört vade ayının tamamlanmaması halinde bir sonraki takvim yılının Aralık ayı için de vadeli sözleşmeleri ek olarak işlemlere açılmış oluyor.
11. Gram Altın Vadeli İşlem Sözleşmesi
Ülkemizde yediden yetmişe birçok yatırımcı tarafından tercih edilen gram altın alış satış işlemleri gün geçtikçe daha da fazla yoğunlaşıyor. Gram altın VİOP piyasasında da yatırımcıların favorileri arasında yer alıyor. VİOP’ta gram altın vadeli işlem sözleşmeleri XAUTRY kodu ile işlem görüyor.
VİOP’ta gram altın vadeli işlem sözleşmeleri Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık aylarında kullanılabiliyor. Aynı esnada içerisinde bulunulan aya en yakın üç vade aynına ait gram altın vadeli işlem kontratları alınıp satılabiliyor.
12. ONS Altın Vadeli İşlem Sözleşmesi
VİOP’ta XAUUSD kodu ile işlem gören ons altın, gram altına alternatif olarak yatırımcıların tercihi olabiliyor. Hiç kuşkusuz ki dünyanın en fazla işlem gören emtiaları arasında bulunan altın değer saklama özelliği sayesinde de birçok yatırımcı tarafından tercih nedeni oluyor.
Ons altın vadeli işlem sözleşmelerinin vadeleri Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık ayları olarak belirleniyor. Ancak tabii, VİOP yatırımcılarının ons altın vadeli işlem sözleşmelerinin bu ayların tümünde aynı anda işlem görmediği bilmeleri gerekiyor. Çünkü Ons altın vadeli işlem kontratlarının aynı anda içerisinde bulunulan aya en yakın üç vade ayına ait sözleşmeleri işlemlere konu olabiliyor.
13. Ege Pamuk Vadeli İşlem Sözleşmesi
VİOP piyasasında listelenen emtia sözleşmelerinden biri olan Ege Pamuk, COTEGE kodu ile işlem görüyor. Tekstil endüstrisinin en önemli ham maddelerinden biri olan pamuk stratejik özelliğiyle ön plana çıkıyor. Bu bakımdan COTEGE VİOP’ta yatırım için tercih edilen emtia sözleşmeleri arasında yer alıyor.
Ege Pamuk vadeli işlem sözleşmeleri Mart, Mayıs, Temmuz, Ekim ve Aralık aylarında kullanılıyor. Elbette bütün bu aylar aynı anda işlem görmüyor. COTEGE için aynı esnada içerisinde bulunulan aya en yakın iki vade ayına ait sözleşmeler işleme açılıyor.
14. Anadolu Kırmızı Buğday Vadeli İşlem Sözleşmesi
Borsa İstanbul’da bu emtiaya çoğunlukla VİOP aracılığı ile vadeli olarak yatırım yapmak tercih ediliyor. Emtia sınıfında yer alan Anadolu Kırmızı Buğday vadeli işlem sözleşmesi VİOP’ta WHTANR kodu ile işlem görmeye devam ediyor.
Anadolu Kırmızı Buğday vadeli işlem sözleşmeleri için Ocak, Şubat, Mayıs, Temmuz, Eylül ve Aralık ayları kullanılıyor. Öte yandan bütün bu aylarda sözleşmeler aynı anda işlem görmüyor. İşlem gören aylardan en az üç vade ayının Eylül olmaması durumunda, Eylül vade ayı ayrıca işlemlere açılıyor.
15. Makarnalık Buğday Vadeli İşlem Sözleşmesi
Tıpkı Anadolu Kırmızı Buğday gibi Makarnalık Buğday’a yatırım için de sıklıkla vadeli işlemler tercih ediliyor. VİOP’ta Durum Buğday’ı olarak bilinen Makarnalık Buğday vadeli işlem sözleşmesi WHTDRM kodu ile işlem görmekle birlikte alış ve satışı yapılabiliyor.
Ocak, Şubat, Mayıs, Temmuz, Eylül ve Aralık ayları Makarnalık Buğday vadeli işlem sözleşmeleri için kullanılıyor. Sözleşmeler aynı anda işlem görmüyor. İçinde bulunulan aya en yakın üç vade ayına ait kontratlar işlem görüyor. Bahsettiğimiz bu üç vade ayından birinin Eylül olmaması halinde, Eylül ayı için ek işlemler açılıyor.
16. Baz Yük Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmesi
Elektrik enerjisi tüm endüstrilerde olmazsa olmaz hayati bir öneme sahip olmasıyla karşımıza çıkıyor. Bu bağlamda Baz Yük Elektrik vadeli işlem sözleşmesi endüstride meydana gelebilecek belirsizliklere karşı hedge edebilecek bir menkul kıymet oluşturulması amacı doğrultusunda kullanılıyor. Yatırımcılar için de böylesine bir amaçla bu tür VİOP kontratları tercih nedeni oluyor.
VİOP’ta ELCBAS kodu ile işlem gören Baz Yük Elektrik vadeli işlem sözleşmesi aynı ay içerisinde yer alan ay ve onu takip eden sonraki 15 ay olacak şekilde toplam 16 ay olarak alış ve satış işlemlerine konu olabiliyor.
17. SASX 10 Endeksi Vadeli İşlem Sözleşmesi
Bosna Hersek ülkesinde yer alan Saraybosna Borsası’nda işlem gören SASX 10 Endeksi vadeli işlem sözleşmesi, yurt dışı vadeli işlem sözleşmeleri aracılığı ile yatırım yapılabilen tek endeks oluşu ile ön plana çıkıyor. Vade sonu beklenmeden alış satış işlemlerine konu olabilen SASX 10 Endeksi vadeli işlem sözleşmesi, piyasada SASX10 kodunda işlem görüyor.
Saraybosna Borsası SASX 10 Endeksi vadeli işlem sözleşmesi için Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık ayları kullanılıyor. SASX10 sözleşmelerinde aynı anda, içerisinde bulunulan aya en yakın iki vade ayına ilişkin kontratlar işlem görüyor. Hatırlatmak gerekirse belirttiğimiz bütün bu ayların aynı anda işlem görmesi mümkün olmuyor.
18. İskenderun Çelik Hurdası Endeksi Vadeli İşlem Sözleşmesi
Çelik hurda vadeli işlem sözleşmesi olarak da bilinen İskenderun Çelik Hurdası Endeksi vadeli işlem kontratları VİOP’ta HMSTR işlem koduyla işlem görüyor. Çelik Hurdası vadeli işlem sözleşmelerinde yapılan yatırımlar ABD doları cinsinden gerçekleştiriliyor. Burada, 1 ton çelik hurdanın değerinin belirlenmesi adına ABD doları baz alınıyor.
İskenderun Çelik Hurdası Endeksi vadeli işlem sözleşmesi aynı anda içinde bulunulan ay ve onu takip eden bir sonraki takvim ayı ile birlikte Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarında kullanılıyor.
19. FBIST Borsa Yatırım Fonu Vadeli İşlem Sözleşmesi
Ağırlıklı olarak devlet iç borçlanma senetlerini kapsayan FBIST Borsa Yatırım Fonu vadeli işlem sözleşmesi, genellikle hazine bonosu yatırımlarına ilgi gösteren yatırımcılar tarafından tercih ediliyor. Sözleşme VİOP üzerinde FBIST kodu vasıtasıyla işlem görüyor.
FBIST vadeli işlem sözleşmeleri için Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık ayları kullanılıyor. Diğer yandan belirtmek gerekir ki bu aylar aynı anda işlem görmüyor. FBIST söz konusu olduğunda VİOP’ta aynı anda, içerisinde bulunulan en yakın iki vade ayına ait kontratlar işlem görüyor.
20. Aylık Gecelik Repo Oranı Vadeli İşlem Sözleşmesi
Genel açıdan faiz oranları ile ilişkili finansal eylemlerini hedge etmeyi planlayanların tercih ettiği Gecelik Repo vadeli işlem sözleşmesi, yatırımcıların faiz oranlarının yükseliş veya düşüşü üzerinden pozisyon almalarında yardımcı oluyor.
VİOP’ta ONREPOM kodu ile işlem gören bu sözleşme için yılın tüm ayları kullanılabiliyor. Yine belirtmek gerekirse ONREPOM için aynı anda içerisinde bulunulan ay ve ilgili bu aya en yakın üç vade ayı olacak şekilde toplamda dört vade ayına ait kontratlar işlem görüyor.