Netflix kullanıyorsanız, Alex Gibney’in hazırladığı yeni çıkan ‘Dirty Money’ (Kirli Para) belgesel dizisinin fragmanlarını veya sneak peaklerini belki görmüşsünüzdür. Dirty Money de diğer Netflix işleri gibi insanı yakalayıp bağımlılık yapabiliyor.
Dizi, iş dünyasının derinlerine işleyen hırs ve açgözlülüğü, mahkeme kayıtları, belgeler ve diğer kayıtlarla ortaya koyuyor. Neden oldukları olumsuzluklara aldırış etmeden büyük karlar için her şeyi yapan firmaların gerçek hikayelerine tanıklık ediyoruz. Bu dev firmaların güçsüz avları olan finansal durumu zayıf kişileri nasıl borçlandırdıklarına, nasıl kara para akladıklarına ve finalde de Trump Organization’a şahit oluyoruz.
Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunan Delaware ciddi şekilde şaibeli şirketleri barındırmasıyla öne çıkan bir eyalet.
Delaware ismi belgeselde birkaç kez öne çıkıyor; yozlaşmış ilaç firması Valeant, hiç de şaşırtıcı olmayan şekilde Delaware’de kuruldu. 2014 itibariyle Fortune 500 şirketlerinin yüzde 64’ü Delaware’deydi ve buna Facebook, Amazon ve Disney gibi şirketler de dahil. Çoğu kişinin bildiği gibi bu büyük firmalar bu eyaleti vergi olmadığı için, Temyiz Mahkemesi için ve yasal boşluklardan yararlanmak daha kolay olduğu için tercih ediyorlar.
Dirty Money’nin 4. Bölümü ise HSBC Bank üzerine yoğunlaşıyor. Direkt olarak bağlantılı olmasa da olayın başlangıcının gene bu eyaletle ilişkisi var. Belgeselin bu bölümü odağını o zamandan beri kapalı olan New Castle Penn Mart Alışveriş Merkezi’ndeki bir ofise yöneltiyor.
Belgesel önceki bir davadan sonra oluşturulan bir para aklama karşıtı departmanın merkezi olan bu ofiste neler olup bittiğini inceliyor. Bölüm, 2012’de 1.9 milyar dolarlık cezaya yol açan eylemleri ifşa ediyor. Belgeselin bu bölümünde CIA’de çalışma hayalleri kuran eski bir kara para aklama karşıtı uyum görevlisi olan Everett Stern ile yapılan röportaja da yer veriliyor. Stern 2012’deki terörist organizasyonlarla ve uyuşturucu kartelleriyle iş ilişkilerini gösteren dijital HSBC belgelerinin, arama motoru hileleri ve benzer basit yöntemlerle gizlendiğini raporlayarak davada önemli bir yere sahip olmuştu.
Belgeselin bu bölümünde en şok edici kısım ise şu ki dünyadaki en tehlikeli kartel ve organizasyonlar için para akladığını itiraf eden HSBC yetkilileri ceza mahkemelerinde hiç yargılanmıyor ve kesilen bu cezaya karşı hiçbir şahsi sorumluluk taşımıyorlar.
Bölümde daha bir sürü ilgi çekici detay var. Diğer bölümler de iş dünyasında açgözlülük ve yozlaşmışlıkları etkili şekilde sunuyor. Netflix’iniz varsa Dirty Money kesinlikle izlemeye değer, belgesel burada.
